Klimaatpanel moet niet overdrijven (opinie) - Hoofdinhoud
Opinieartikel, gepubliceerd in Trouw
Hoewel de afgelopen zestien jaar een pauze in de mondiale temperatuurstijging heeft plaatsgevonden, wordt de boodschap van het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) steeds dramatischer. Dit VN-panel benadrukt vrijwel uitsluitend de negatieve gevolgen van klimaatverandering en lijkt geen oog te hebben voor het feit dat er ook positieve effecten aan zitten. De dramatische boodschap van het IPCC beklijft nauwelijks in Nederland en daar is een aantal redenen voor.
Ten eerste krijgen in het IPCC onheilsprofeten alle ruimte en is er te weinig plek voor kritische, klimaatsceptische geluiden. Wetenschappers die zich zorgen maken over het klimaat publiceren vaker dan wetenschappers met een klimaatsceptische boodschap. De eerste groep wetenschappers heeft op basis van haar publicaties meer kans om gevraagd te worden in het IPCC. Naast dat het eervol is voor een wetenschapper, goed staat op het curriculum vitae, levert het ook nieuwe onderzoeksopdrachten in hun vakgebied op. Hierdoor ontstaat een stevig groepsdenken in het IPCC dat zich steeds meer versterkt en dat de vraagstukken op verkokerde manier benadert.
Ten tweede zijn er bij normaal wetenschappelijk onderzoek meer controlemomenten en raken andere wetenschappelijke collega's niet meteen begeesterd van alarmistische geluiden. De klimaatwetenschapper ontmoet bij normaal wetenschappelijk onderzoek scepsis, maar bij het IPCC vindt hij gelijkgestemden. Dat kan gevolgen hebben voor de kwaliteit van het onderzoek en de betrouwbaarheid van de uitkomsten.
Ten derde is er sprake van te weinig nuancering in de publicaties van het IPCC. Er ontstaat een competitie tussen wetenschappers om hun bijdrage aan het grote onderzoek als quote of nog liever als krantenkop terug te zien. En voor nuance is in een krantenkop geen plaats. Daarnaast is het door de hoeveelheid aan informatie voor de geïnteresseerde en kritische lezer haast onmogelijk om alleen al de politieke samenvatting door te spitten. Waardoor waardevol tegengeluid ontbreekt.
Daarom is het zaak dat Nederland deze tekortkomingen onder de aandacht brengt tijdens de volgende klimaattop. Als voorname financier van het IPCC heeft Nederland recht op een goed werkende VN-organisatie die wil verbeteren, die openstaat voor de noodzakelijke hervorming en waarin meer ruimte is voor klimaatsceptici en voor bedrijven die de gevolgen van ingrijpend Europees klimaatbeleid zullen ondervinden.
Want als we overdrijven tot kunst verheffen, kunnen we de wetenschap voortaan net zo goed overslaan. De taak van het IPCC is om objectieve wetenschappelijke informatie aan te leveren die gebruikt kan worden in het wetenschappelijke en publieke debat.
Remco Dijkstra, woordvoerder milieu en klimaat