Versterken positie Binnenvaart - Hoofdinhoud
Op 17 oktober 1868 sloten de zogenaamde Rijnoeverstaten in het Duitse Mannheim een verdrag ter herziening van de Rijnvaartakte (getekend in 1831). Het verdrag staat sindsdien bekend als de Akte van Mannheim. De nieuwe Akte zorgde voor een veilige en vrije doorvaart op de Rijn waardoor de handel van de aangesloten landen kon bloeien. Daarmee werden de beginselen gelegd voor een vrije en gemeenschappelijke transportmarkt. Ondanks de oorlogen die er in het verleden werden gevoerd,waar ook de Rijnoeverstaten bij betrokken waren, houdt dit verdrag al meer dan 100 jaar stand. Dit is op zichzelf al heel bijzonder.
Het verdrag is in de 21e eeuw nog steeds actueel. Het gaat immers over meer dan 10.000 binnenvaartschepen die de Rijn bevaren en goederen vervoeren tussen de Rijnoeverstaten. Goederen die daardoor niet (meer) over de weg hoeven te worden vervoerd. De binnenvaart is daarmee een belangrijke factor in de nauwe handelsrelatie tussen Duitsland (specifiek Nordrhein-Westfalen) en Nederland. Ook is de binnenvaart goed voor het milieu. De motoren van binnenvaartschepen worden steeds schoner, wat de binnenvaart tot een duurzame sector maakt. De voordelen van en het potentieel voor onze handel en ons milieu maakt dat we als Rijnoeverstaten de binnenvaart moeten blijven omarmen en koesteren als duurzame transportsector. Met het dichtslibben van wegen zit er immers groei in de binnenvaart. De aan de Rijn grenzende landen moeten daarom durven blijven investeren in de infrastructuur van rivieren. Het gaat onder meer over sluizen, sluisbediening, baggeren en andere infrastructurele waterwerken.
De Akte van Mannheim bewijst dus nog steeds haar waarde maar daar is inmiddels een kanttekening bij te maken. De regelgeving in de Akte is van oudsher bedoeld om een veilige en vrije doorvaart op de Rijn te garanderen. De Centrale Commissie voor de Rijnvaart, belast met het opstellen van de beginselen en regels voor de binnenvaart op de Rijn, wil de bestaande regelgeving nu aanscherpen. Deze nieuwe regels zijn op punten echter bijzonder gedetailleerd en zadelen de schippers op met onnodige kosten. Sterker nog, sommige regels zijn dermate moeilijk uitvoerbaar dat met name de kleinere binnenvaartschepen zich gedwongen zien om te stoppen met varen. Dit terwijl de kleinere schepen tot in de kleinste haarvaten van het rivierennet kunnen doordringen.
De vraag is nu: is dit de bedoeling van regelgeving? De voorgestelde regels gaan inmiddels zover dat ze onder meer de hoogte van een stuurhuis, de getintheid van de ruiten, de grootte van de slaapkooien, de stand van een bed en de hoeveelheid mensen die in een kooi mogen slapen bepalen. Een schipper verwoordde dit treffend in een gesprek met mij door op te merken: “zo kan ik in mijn eigen slaapkooi straks niet meer over mijn vrouw heen.
Op 20 en 21 maart jl. ben ik naar Berlijn geweest waar een bijeenkomst op de Nederlandse ambassade was georganiseerd over binnenvaart. Aanleiding was de behoefte van nieuwe leden van de Deutsche Bundestag om meer informatie over de binnenvaart. Gastvrouw was de nieuwe Nederlandse ambassadeur Monique van Daalen en gastsprekers waren de Duitse minister van Verkeer en digitale Infrastructuur Dobrindt en vertegenwoordigers van de binnenvaart en verladers. Eensgezind zijn de opvattingen over het stimuleren van de binnenvaart als duurzame transportsector en de behoefte aan de benodigde investeringen in sluizen en baggerwerkzaamheden in Duitsland. Vorig jaar is een voor de vaarwegen bestemd bedrag van € 500 mln niet uitgegeven vanwege een gebrek aan Duitse ingenieurs om de plannen uit te werken en te ontwikkelen. De Duitse minister maakt die avond bekend dat hij € 800.000,- wilde uitgeven voor het opleiden van meer mensen voor deze beroepsgroep.
Vrijdag had ik afspraken met Duitse collega’s uit de Bundestag en mensen van de ambassade. We hebben gesproken over kansen voor de binnenvaart voor de toekomst, het belang van de haven van Rotterdam en het belang van het stroomlijnen van goederenvervoer tussen Duitsland en Nederland. Daarbij heb ik nadrukkelijk de regelgeving voor de binnenvaart aan de orde gesteld. Het is goed dat de CCR regels stelt om een vrij en veilige binnenvaart te bevorderen, maar we hoeven niet door te slaan in regelgeving die buitenproportioneel is en het doel voorbij schiet. We moeten juist de binnenvaart faciliteren opdat de havens en de handel tussen onze landen hier optimaal van kan profiteren. Op dat moment hebben we af gesproken dat we hier over verder in gesprek willen blijven dus dat is goed nieuws.