Inbreng schriftelijk overleg van het lid Lodders (VVD) ten aanzien van het QLL-systeem - Hoofdinhoud
Op verzoek van de VVD-fractie heeft er (voorafgaand aan het Algemeen Overleg NVWA) een schriftelijke ronde plaatsgevonden ten aanzien van het QLL-systeem. De VVD is van mening dat het QLL-systeem de kans moet krijgen zichzelf te bewijzen. Ook tijdens het AO NVWA zal ik de staatssecretaris ondervragen naar de toekomst van QLL. Hieronder de inbreng van de VVD.
De leden van de VVD-fractie zijn zeer teleurgesteld en verbaasd in het besluit van de staatssecretaris om de toezichtmodaliteiten die zijn verleend aan het kwaliteitssysteem QLL in te trekken per 1 maart 2014 en de verleende faciliteiten als stalkeuring en extra verzamelslagen voor kalveren en schapen in te trekken. De leden van de VVD-fractie zijn verbaasd omdat er voor volgende week nog een overleg gepland stond tussen de sector en het ministerie over de voortgang rond de kwaliteitsbewaking binnen QLL in verband met het debat in de Tweede Kamer van 6 februari. De verwachting was dat de staatssecretaris pas volgende week een besluit zou nemen. Deelt de staatssecretaris de opvatting van de VVD-fractie dat dit een bijzondere gang van zaken is aangezien de sector plannen heeft gemaakt om de kwaliteit van QLL beter te borgen en in de veronderstelling was dat deze plannen eerst besproken zouden worden in het genoemde overleg? Zo nee, kan de staatssecretaris aangeven waarom zij eerst het besluit heeft genomen alvorens het betreffende overleg af te wachten? Kan de staatssecretaris voorts aangeven wat volgens haar de insteek van overleg zou zijn en of dit ook duidelijk richting de sector is gecommuniceerd?
De leden van de VVD-fractie lezen dat de NVWA een audit heeft gedaan naar het functioneren van QLL naar aanleiding van een in het najaar 2013 uitgevoerd onderzoek. Het beeld uit het onderzoek is in grote lijnen gelijk aan dat van het vorige onderzoek van januari 2013. Er zijn veel administratieve fouten en overtredingen met potentieel risico voor dierenwelzijn en diergezondheid, maar er zijn daadwerkelijk weinig overtredingen waarbij het dierenwelzijn en diergezondheid daadwerkelijk is geschaad. De leden van de VVD-fractie zijn van mening dat de staatssecretaris in dit geval wel erg voorbarig heeft gehandeld aangezien er voornamelijk sprake is van administratieve fouten en het dierenwelzijn en diergezondheid nauwelijks in gevaar is gekomen. Daarnaast heeft de sector recent een flinke aantal aanscherpingen doorgevoerd om alsnog te kunnen voldoen aan de voorwaarden die de NVWA stelt aan QLL. De toegepaste verbeteringen in de controle en borging zijn te vers om daar nu al zichtbaar rendement van te constateren. De VVD-fractie wil de staatssecretaris oproepen om af te zien van haar besluit en eerst met QLL strikte maar haalbare en tijdgebonden afspraken te maken om gezamenlijk tot verbeteringen in de controle en borging en op basis daarvan de huidige modaliteiten vooralsnog voor te laten bestaan?
De leden van de VVD-fractie lezen dat met name het keuren van varkenstransporten aan de klep van de vrachtwagen in plaats van in de stal invloed heeft op de hoeveelheid werk die door de NVWA moet worden verrichten. De leden van de VVD-fractie vinden dat de staatssecretaris de situatie eenzijdig belicht in haar brief. De gevolgen om van stalkeuring over te stappen naar klepkeuring zijn niet alleen voor de overheid fors maar zeker ook voor de (primaire) sector. De economische consequenties zowel indirect als direct zullen zeer hoog uitvallen. Vanuit de sector horen wij dat de klepkeuring minstens € 4 mln extra kost ten opzichte van de stalkeuring op jaarbasis. Ook zullen hogere kosten voor de transport en logistiek ontstaan door de wachttijden op het varkensbedrijf voor en tijdens het laden. Vanwege de kostenstijging van de exportkeuring en de beperking in de flexibiliteit ontstaat een concurrentienadeel in de internationale handel. Daarnaast komt het logistieke proces onder druk te staan door de langere keuringstijd. Verder is de beschikbaarheid van dierartsen beperkt. De keuringstijden kunnen alleen plaatsvinden tussen 7.00 uur en 18.00 uur. Dit leidt tot een onbalans in de vraag van de sector en de beschikbaarheid van keuringsdierenartsen. Tot slot zal het dierenwelzijn worden aangetast. Ten eerste omdat klepkeuring een langere laadtijd op de boerderij betekent omdat de dierenarts de dieren moet zien tijdens het laden op de klep. Wachten vertraagt het laden en dit kan bij de dieren veel stress opleveren. Tegelijkertijd zal de transporteur het laden snel willen uitvoeren vanwege de zeer hoge keuringskosten (verdubbeling ten opzichte bij stalkeuring) en haast geeft stress bij dieren. Ten tweede zullen de wachttijden langer worden bij de slachterij vanwege de piekaanvoer van varkens en dus minder spreiding over de dag. De leden van de VVD-fractie wil van de staatssecretaris weten of zij bij het nemen van haar besluit rekening heeft gehouden met al deze aspecten? Kan de staatssecretaris aangeven of zij zich herkent in de geschetste gevolgen en zo nee, kan zij dan aangeven wat volgens haar de gevolgen zijn voor de sector?
De leden van de VVD-fractie zijn zeer bezorgd over de toenemende regelgeving die momenteel wordt uitgestrooid boven de (intensieve) veehouderij. Naast het intrekken van QLL, ziet de sector zich geconfronteerd met het handhaven van de vierdageneis, behoud van dierrechten, verbod op ingrepen en de kostenverhoging vanuit Rendac. De leden van de VVD-fractie vragen zich oprecht af welk doel de staatssecretaris heeft met deze regelgeving. Het doel wat de staatssecretaris voor ogen heeft, verduurzamen van de keten, wordt op deze manier in elk geval niet bereikt aangezien door de toenemende regeldruk ondernemers niet meer in staat zullen zijn om te investeren in verduurzamingsmaatregelen. Deelt de staatssecretaris deze opvatting? Zo ja, is zij bereid om opnieuw naar de effectiviteit van de genoemde regels te kijken en eventueel regels te schrappen als blijkt dat zij het beoogde effect niet sorteren?
De leden van de VVD-fractie vinden het een slechte ontwikkeling dat de staatssecretaris op tal van terreinen taken van private kwaliteitssystemen overhevelt naar de overheid. De leden van de VVD-fractie zijn van mening dat de beweging van de staatssecretaris ingaat tegen de geest van het regeerakkoord om als rijksoverheid goedkoper, flexibeler en efficienter te gaan werken, met minder bestuurlijke en ambtelijke drukte en regeldruk. Ook is in het regeerakkoord afgesproken dat beleid en uitvoering worden vereenvoudigd, toezichtstaken en adviesfuncties samengevoegd, taken beëindigd of gedecentraliseerd naar andere overheden en de deregulering met kracht voorgezet. Kan de staatssecretaris toelichten hoe zij haar besluit in relatie ziet ten opzichte van de afspraken in het regeerakkoord? De leden van de VVD-fractie willen in dit kader opmerken dat NVV en LTO momenteel een module IKB varkenstransport aan het voorbereiden zijn waarbij controle en borging plaatsvindt in hun eigen private kwaliteitssysteem. Dit kwaliteitssysteem heeft aangetoond goed te functioneren op het gibied van dierenwelzijn, huisvesting, diervoeder, transport, hygiene, diergeneesmiddelen en administratie. Deze leden willen de staatssecretaris dan ook vragen of zij de primaire de sector de kans en de tijd wil geven om deze module verder te ontwikkelen zodat zij de taken van QLL deels kunnen overnemen en de privileges hiermee gehandhaafd kunnen blijven zodat de sector niet wordt geconfronteerd met hele kosten als gevolg van het besluit om QLL in te trekken?