Van asfaltdenken naar slimme bereikbaarheid - Hoofdinhoud
Foto Flickr / Tom Roeleveld
Het is tijd dat de overheid het heft in handen neemt en onze infrastructuur klaarstoomt voor de toekomst. De Partij van de Arbeid wil van het aloude 'asfaltdenken' naar een nieuwe, slimme visie op bereikbaarheid. Een andere manier van kijken naar bereikbaarheid die zeer nodig is om toekomstige groei aan te kunnen. Dat zal ik later vandaag bepleiten tijdens het debat over de begroting Infrastructuur en Milieu. Met alleen het aanleggen van wegen redden we het simpelweg niet.
Trends zoals urbanisatie, telewerken, jongeren die minder autorijden en de vergrijzing maken bovendien een fundamentele verandering noodzakelijk. Het vraagt wel lef en creativiteit om die verandering mogelijk te maken. Om dit te realiseren wil de PvdA doelgericht geld inzetten voor innovaties, de prioriteiten verleggen en een denktank oprichten van experts uit de techniek, ICT en de creatieve industrie. Om innovaties aan te jagen wil de PvdA een mobiliteitsbudget en zogenoemde open standaarden op het gebied van onderzoek en kennis.
Een goed voorbeeld van een fraaie ontwikkeling is een auto die rijdt op zonne-energie. Geen dure hoge brandstofkosten meer, maar een auto die juist energie oplevert. Nu nog een auto in ontwikkeling maar over niet al te lange tijd realiteit. Asfalt behoort straks tot het verleden omdat het weinig duurzaam is. Alternatieven zoals glas komen daarvoor in de plaats. Glas is keihard en de grondstof, zand, is in overvloed beschikbaar.
Door nieuwe technieken vormt menselijk falen steeds minder de oorzaak van ongelukken, omdat de auto voor ons nadenkt. Sommige auto's weten nu al waar we zijn en reageren uit zichzelf op overige weggebruikers. De auto neemt in de toekomst veel van de risico’s van autorijden weg en maakt het verkeer veiliger. Parkeergarages worden straks efficiënter gebruikt door slimme apps. Een parkeerplaats wordt al voor het binnenrijden van de stad automatisch gereserveerd.
Wij willen zo prettig mogelijk van A naar B. Met welk vervoersmiddel is minder relevant. Eigen autobezit wordt niet meer als vanzelfsprekend gezien, het delen van een auto neemt een enorme vlucht. Flexibel switchen tussen auto, trein, fiets of toch liever thuiswerken zijn straks eerder regel dan uitzondering. Bedrijven werken meer dan ooit samen om onnodig transport te voorkomen. De 3D-printer voorkomt straks veel distributie omdat kleine onderdelen op locatie kunnen worden uitgeprint.
Dat zijn nog maar enkele voorbeelden van de ontwikkelingen die de manier waarop wij omgaan met bereikbaarheid totaal zullen veranderen. Dat is goed nieuws voor de weggebruikers die dagelijks in de file staan, goed nieuws voor onze gezondheid en goed nieuws voor de natuur. Bovendien kunnen we door slim te zijn Nederland bereikbaar houden met minder geld. Een belangrijke voorwaarde voor de groei van onze economie.
Onmisbare rol
Om dat toekomstbeeld mogelijk te maken, moeten we nu aan de slag. De benodigde innovaties komen van bedrijven, die zijn daar nu al volop mee bezig. Maar de overheid heeft een onmisbare rol in het faciliteren en aanjagen van deze innovaties. In de keuzes die de overheid voor infrastructuur maakt moet sneller rekening worden gehouden worden met toekomstige ontwikkelingen. Er worden nu nog nauwelijks voorzieningen aangeboden voor de elektrische fiets en de elektrische auto. Er kunnen minder parkeergarages worden gebouwd, want we maken steeds efficiënter gebruik van de bestaande garages.
De PvdA wil dat de overheid gericht investeert in de technieken van de toekomst. Innovaties zoals die onder meer ontwikkeld worden op de High Tech Automotive Campus in Helmond verdienen ruim baan. Pilots moeten worden gefaciliteerd. En, zeer belangrijk: de data van onderzoeken die de overheid doet en subsidieert moeten openbaar worden gemaakt. Dat geldt ook voor de hardware en software voor applicaties. Deze open standaarden kunnen een belangrijke impuls zijn voor andere innovaties.
Tot slot moeten we snel een flexibel mobiliteitsbudget invoeren waardoor de werknemer zelf per dag kan kiezen voor de auto, OV, fiets, spitsmijden of thuiswerken. Al geruime tijd bestaat het idee om hiermee te experimenteren. De PvdA wil dat experiment snel starten.
De bereikbaarheid zoals we die nu kennen, gaat hoe dan ook veranderen. Daar moeten we ons op voorbereiden. Alleen zeggen dat de focus anders moet, zoals ook minister Schultz zegt, is niet genoeg. We moeten het lef hebben om nieuwe vormen van mobiliteit mogelijk te maken. Dat vraagt om duidelijke keuzes, van asfaltdenken naar een nieuwe, slimme bereikbaarheid.