Inzetten op aanpak jeugdwerkloosheid - Hoofdinhoud
31 juli 2013
Vorige week bezocht ik Madrid, omdat ik meer wilde weten over de beweegredenen van Spaanse jongeren om te emigreren naar Noord-Europa. Via studentportals.eu kwam ik in contact met diverse organisaties die zich bezighouden met studentenmigratie. Ik bezocht de Nederlandse ambassade en collega's van onze zusterpartij PSOE. Zo kwam ik te spreken over de voor Nederland positieve kant van het verhaal, maar ook over de overduidelijke schaduwzijde voor Spanje.
Studentenmigratie is van alle tijden, maar de crisis zorgt ervoor dat (hoogopgeleide) jongeren uit Zuid-Europa op grote schaal vertrekken en zich elders willen vestigen voor een beter bestaan. Het lijkt een nieuwe trend die niet is te stoppen. Nederland is steeds meer in trek onder Zuid-Europese jongeren, niet alleen om te studeren, maar ook om er te blijven.
Belangrijkste uitschieters zijn studenten uit Griekenland en Portugal. Daarnaast kiezen ook steeds meer studenten uit Spanje en Slovenië voor Nederland. Er zijn ook steeds meer bedrijven die actief hoopopgeleide jongeren in het zuiden werven die daar geen perspectief hebben op een baan.
Nederland heeft een tekort aan (hoogopgeleide) jonge werknemers in de technische sector. Recent verscheen het rapport ‘Make it in the Netherlands!’ van de Sociaal - Economische Raad (SER). Dit rapport laat duidelijk zien dat deze internationalisering goed is voor de Nederlandse economie, dat dit gestimuleerd moet worden. Kanttekening die daarbij gemaakt wordt is dat het wel belangrijk is dat universiteiten en hogescholen bij het werven van studenten uit het buitenland de juiste informatie verstrekken wat betreft de kanse op de arbeidsmarkt. Ook hier is de juiste combinatie nodig van vraag en aanbod.
Maar ik sprak ook met vertegenwoordigers van overheidsorganisaties over de overduidelijke negatieve kant van het verhaal: de zogenoemde brain drain die daar gaande is. Spaanse jongeren maken zich zorgen over die leegloop van hoogopgeleiden. Europa komt nu met plannen om de jeugdwerkloosheid aan te pakken, maar voor de jongeren die ik daar sprak is de dagelijkse realiteit vaak nog vrij uitzichtloos. Spanje zit in een heftige crisis en de jeugdwerkloosheid loopt op tot 60%.
De organisaties die de migratie van studenten in Spanje monitoren spreken al van een verloren generatie, doelend op de groep die geen kans heeft om naar het buitenland te vertrekken. Het vertrouwen in Europa en de politiek is daar extreem laag. En als je naar de extreme werkloosheidscijfers kijkt is die scepsis begrijpelijk. Een kentering is noodzakelijk. Een brede aanpak van de jeugdwerkloosheid is nodig met een eenduidige visie waarin samen wordt gewerkt om Europa echt sterker te maken. Het thema jeugdwerkloosheid wordt al gezien als het belangrijkste verkiezingsitem voor de Europese verkiezingen in mei volgend jaar.
Internationalisering van studenten is van alle tijden en vaak goed voor Nederland. De stijging van de laatste jaren is echter vooral ingegeven door de crisis in deze landen. En dat is wrang. Het is ook in het belang van Nederland om de brain drain in het Zuiden niet te onderschatten en in Europa in te zetten op een voortvarende aanpak van de jeugdwerkloosheid.