Spreektekst AO WWB

Met dank overgenomen van S.C.C.M. (Sjoerd) Potters i, gepubliceerd op maandag 10 juni 2013, 9:36.

Algemeen Overleg WWB-onderwerpen

5 juni, met staatssecretaris van Sociale Zaken, Jetta Klijnsma

Voorzitter: Vandaag bespreken we de onderwerpen van de Wet Werk en Bijstand die in september dit jaar in de Tweede Kamer worden behandeld. De Wet Werk en Bijstand is wat de VVD betreft een laatste tijdelijke vangnet waar ook verplichtingen tegenover staan.

De coalitiepartijen hebben in het regeerakkoord hierover heldere afspraken gemaakt. Een aantal afspraken daar wil ik bij stilstaan:

  • 1. 
    Gemeenten worden verplicht om iedereen in de bijstand een maatschappelijke tegenprestatie te laten leveren;
  • 2. 
    Ernstige misdragingen/geweld tegen ambtenaren leidt tot onmiddellijke stopzetting van je bijstand.
  • 3. 
    De Algemene arbeids- en re-integratieplicht in de bijstand wordt aangescherpt. Het gebruik van ontheffingen wordt beperkt;
  • 4. 
    Bijstandsgerechtigden die de Nederlandse taal niet beheersen krijgt geen bijstand meer.
  • 5. 
    Met gezicht bedekkende kleding -waardoor je kansen op de arbeidsmarkt sterk verminderen- heb je geen recht meer op bijstand.
  • 6. 
    De Algemene arbeids- en re-integratieplicht in de bijstand wordt aangescherpt. Het gebruik van ontheffingen wordt beperkt;

Deze maatregelen moeten ervoor zorgen dat de bijstand een springplank wordt naar werk en voorkomt dat mensen onnodig thuis op de bank blijven zitten.

Voorzitter: Ten aanzien van deze maatregelen heeft de VVD-fractie een aantal vragen. De VVD is van mening dat van bijstandsgerechtigen ook een maatschappelijke tegenprestatie teruggevraagd mag worden. Dat helpt bovendien met je sociaal netwerk, biedt dagritme en verbetert daardoor je kansen op de arbeidsmarkt. Te denken valt aan koffieschenken in een bejaardenhuis, helpen bij sportactiviteiten voor jongeren, verkeersborden schoonmaken, deelnemen aan buurtpreventieteams om de wijk veilig te houden of het zijn van Klaarover bij scholen.

Voorzitter: laat helder zijn dat voor de VVD betaald werk of re-integratie altijd voorop staat en dat een maatschappelijke tegenprestatie dit nooit in de weg mag staat of leidt tot verdringing. De VVD onderschrijft dan ook de criteria zoals deze in de brief van de staatssecretaris zijn genoemd.

Maar laat bijstandsgerechtigden ook zelf initiatieven ondernemen. Daarom is de VVD voorstander van het Australische systeem ‘Work for the Dole’ waarbij bijstandgerechtigden ZELF hun eigen tegenprestatie organiseren in overleg met de gemeente. Wat is het standpunt van de staatsecretaris in deze?

Verder zouden wij de volgende toezegging willen van de staatsecretaris. In het regeerakkoord is afgesproken: handen af van de baliemedewerker, geweld mag nooit lonen. Anders wordt je uitkering stopgezet! Dit zou -wat de VVD betreft- moeten gelden voor het hele sociale domein. Ik hoor graag van de staatsecretaris hoe zij dit praktisch maatregelen praktisch gaat uitvoeren en welke wet- en regelgeving aangepast moet worden!

Voorzitter, een heel ander punt nu, maar niet minder belangrijk. Met betrekking tot het onderzoek naar de financiering van de WWB wil ik het volgende voorleggen. Uit de evaluatie blijkt dat de huidige model onvoldoende uitgaat van doelmatigheid. Uit onderzoek naar het verdeelmodel blijkt dat het huidige systeem uitgaat van de gemiddeld presterende gemeente. Een slechte zaak omdat het gemeenten onvoldoende prikkelt om beter te presteren. Een kwestie waar ik me als wethouder ook erg aan heb gestoord.

Wat de VVD betreft gaan we op termijn naar een systeem waar de best presterende gemeente het referentiekader wordt ofwel naar een systeem met een doelmatigheidsgrenslijn. Dit alles binnen de kaders van de afspraken over het macrobudget.

Best presterende gemeenten zouden uit het macrobudget en ten koste van minder presterende gemeente een positieve financiële prikkel moeten ontvangen voor het P-budget voor het jaar daarna. Een bonus op goed presteren dus! Wil de staatsecretaris dit alternatief verder onderzoeken en meenemen bij de verdeelsystematiek 2015 en verder?

Voorzitter ik wil nog stilstaan bij een aantal punten uit de verzamelbrief. De VVD is tevreden met de het feit dat de schadevergoeding van de Rooms-Katholieke kerk expliciet uitzonderen van de middeltoets in de bijstand. Het kabinet geeft daarmee het enig juiste signaal af en geeft daarmee ook mede erkenning voor het leed dat is geleden past bij de visie van de VVD waarbij het slachtoffer centraal gezet wordt.

De VVD wil dat alle gemeenten altijd verplicht worden om bij samenloopsignalen -als het over gaat voortvluchtige veroordelen- de bijstand acuut stop te zetten. Het gebruik maken van het inlichtingenbureau moet daarom niet facultatief zijn. Gemeenten moeten alles uit de kast halen om dit soort signalen op te vangen en direct te handelen.

ALLE gemeenten moet gebruik maken van dit inlichtingenbureau en desnoods moeten gemeenten die dat niet door het Rijk gekort worden op het BUIG-budget. Wat is het standpunt van de staatssecretaris in deze?

Voorzitter ik kom bij mijn laatste punt:

Zoals u weet is de VVD fel tegenstander van inkomenspolitiek door gemeenten. Ons uitgangspunt is: Werken moet lonen!

Gemeenten moeten niet de inkomensverschillen tussen mensen met een bijstandsuitkering en mensen die tegen minimumloon werken opheffen. Of erger nog ervoor zorgen dat er sprake is van een armoedeval als je aan de slag gaat!

Dit is de reden waarom de VVD pertinent niet wil dat daarbovenop door gemeenten nog allerlei financiële voordelen worden gecreëerd voor WWB-gerechtigden.

Kan de staatssecretaris aangeven wat haar standpunt is ?

Voorzitter: tot zover mijn bijdrage

Meer over ...