De humanitaire crisis in Syrië vraagt om solidariteit met de omliggende landen - Hoofdinhoud
Foto Flickr / IHH Humanitarian Relief Foundation
Het is van het allergrootste belang dat er snel een oplossing voor de politieke problemen in Syrië wordt gevonden. Niet alleen voor Syrië en zijn bevolking, maar ook voor de omliggende landen. In Turkije, Libanon en Jordanië worden vele honderdduizenden vluchtelingen opgevangen. Onze solidariteit gaat uit naar de vluchtelingen. Terecht stelde minister Ploumen vijf miljoen euro extra beschikbaar voor de opvang van de vluchtelingen in de regio. Daarnaast moeten we solidariteit tonen met Libanon en Jordanië. Instabiliteit in deze landen dreigt. Een nieuwe politieke en humanitaire crisis in de regio moet voorkomen worden.
De humanitaire situatie in Syrië loopt uit de hand, er is geen zicht op stabilisering of een oplossing. Dit zei het hoofd van de VN vluchtelingenorganisatie UNHCR, de heer Guterres. De afgelopen week sprak ik met hem. We spraken onder meer over de humanitaire situatie in Syrië en de druk van de vluchtelingen op de omringende landen. Deze druk wordt vooral in Libanon en Jordanië gevoeld. Voorkomen moet worden dat de Syriërs naast de al bestaande groepen vluchtelingen, zoals de Palestijnen en Iraqi, een nieuwe groep worden, die langdurig druk op de sociale infrastructuur van deze landen uitoefent. Dit brengt het risico met zich mee dat de instabiliteit overslaat op Libanon en Jordanië.
Volgens Guterres heeft zijn UNHCR momenteel 600.000 Syrische vluchtelingen in de omliggende landen geregistreerd. Hij vermoedt dat het totale aantal vluchtelingen hoger ligt, tussen de 800.000 en 900.000. Een deel van de mensen wil zich niet laten registreren, omdat men bang is daarmee verder vervolgd of onder druk te worden gezet. De Syrische bevolking bestaat uit verschillende etnische en religieuze groepen, waar tussen de spanning zo hoog is opgelopen, dat mensen ook nadat zij zijn gevlucht vrezen voor hun leven. UNHCR biedt formeel alleen hulp, voedsel, medicijnen en juridische bescherming aan mensen die geregistreerd zijn. Des te wranger is het dat mensen zich niet durven te registreren. UNHCR stelt zich daarom, mede op verzoek van de donorgemeenschap, flexibel op en via lokale NGO’s probeert UNHCR toch ook de niet-geregistreerden te bereiken.
Ook in Syrië bieden UNHCR en andere organisaties hulp. Het wereld voedselprogramma biedt anderhalf miljoen mensen voedselhulp en de rode halve maan doet fantastische werk. Probleem is dat de Syrische overheid hulporganisaties alleen toestaat in Syrië te werken vanuit het regeringsgebied. Hulporganisaties mogen naar de gebieden die door de rebellen worden beheerst, maar alleen via het door de regering gecontroleerde deel van het land. Hiermee probeert de Syrische regering van Bashar al-Assad met de broodnodige hulp politiek te bedrijven.
De mensen die naar Turkije zijn gevlucht, zouden het naar omstandigheden redelijk hebben. Hoewel de winter grote risico’s brengt, spant de Turkse regering zich in om het leed te verzachten. De mensen in Libanon en Jordanië hebben het veel moeilijker. Libanon wil geen kampen voor de vluchtelingen, maar ze in de gemeenschap opvangen. Hetzelfde gebeurde tot dusver in Jordanië. De lokale bevolking en de lokale overheden zijn tot dusver zeer behulpzaam geweest. Er zitten bijvoorbeeld 30.000 Syrische kinderen op school in Libanon. Dit brengt een enorme druk op de sociale infrastructuur en vraagt erg veel van de ontvangende landen. In Jordanië is het probleem inmiddels zo groot dat de regering over wil gaan op het opvangen van Syriërs in kampen. De rek is er bijna uit, aldus Guterres. Een heldere oproep aan de internationale gemeenschap om alert en solidair te blijven en tijdig te reageren mocht dat nodig zijn. Een oproep die ik mij ter harte neem en waar ik onze bewindspersonen ook scherp op zal houden.