Werkbezoek Stientje over grondstoffenrotonde - Hoofdinhoud

Als we Nederland omvormen tot grondstoffenrotonde van Europa maken we werk van het terugdringen van de grondstoffenschaarste, het beschermen van het milieu, het verstevigen van de economie en het verminderen van de sociaaleconomische ongelijkheid, aldus Tweede Kamerlid Stientje van Veldhoven (D66) maandag 4 april tijdens een werkbezoek aan afvalsorteer- en recyclinginstallatie van de Van Gansewinkel Groep in Vlaardingen. Van Veldhoven ziet Nederland als ideaal knooppunt in Europa om hoogwaardig afval in te zamelen en om te zetten in nieuwe bruikbare grondstoffen. Het werkbezoek heeft haar meer inzicht gegeven in de noodzaak en kansen voor de grondstoffenrotonde. Op de grondstoffenrotonde worden grondstoffen duurzaam verhandeld, benut en hergebruikt.

Het bezoek vond plaats op uitnodiging van de Vereniging Afvalbedrijven. In de middag werd een bezoek gebracht aan het Havenbedrijf Rotterdam. Tijdens het werkbezoek kwamen textiel, elektronische apparatuur, huishoudelijk afval, biologische plastics en grondstoffen uit de land- en bosbouw nadrukkelijk naar voren als kandidaten voor de rotonde. De haven van Rotterdam kan een belangrijke rol vervullen in het vergroenen van de economie door industrieën en grondstoffen aan te trekken die duurzamer grondstoffengebruik mogelijk maken. Ruim de helft van de goederenoverslag in de Rotterdamse haven betreft op dit moment de fossiele grondstoffen kolen en olie. Het gaat om meer dan 200 miljoen ton per jaar.

Stientje van Veldhoven: "Als we Nederland omvormen tot een grondstoffenrotonde, levert ons dat veel op. Allereerst raken veel belangrijke grondstoffen op, we richten ons hiermee dus op de aanpak van schaarste. Het tweede is dat het goed is voor het milieu. Het slimmer scheiden en hergebruiken van afval reduceert de CO2-uitstoot. Ten derde is het goed voor de economie. Nederland heeft een goede infrastructuur voor invoer, recycling en export van afvalstoffen, wat ons land in een gunstige concurrentiepositie plaatst. Daarnaast pakt het de sociaaleconomische ongelijkheid aan. Afval wordt in een aantal landen onder bedenkelijke arbeidsomstandigheden verwerkt. In Nederland kan dit op een nette manier gebeuren."

De Van Gansewinkel Groep is gespecialiseerd in het terugwinnen van grondstoffen uit afvalstoffen. Egbert Vennik, directeur van de installatie in Vlaardingen, kan zich vinden in het idee van de grondstoffenrotonde. "Door de grondstoffenschaarste raken economie en ecologie volledig met elkaar verstrengeld. Er zullen steeds meer gerecyclede grondstoffen ingezet gaan worden, daarvan ben ik overtuigd. Gerecyclede grondstoffen blijven echter altijd concurreren met ruwe grondstoffen. Het financiële break-even point van gerecyclede grondstoffen ten opzichte van ruwe grondstoffen bepaalt wanneer de gerecyclede grondstoffen het zullen overnemen en daarmee hun optimale milieueffect krijgen. Voor bepaalde stromen moet de overheid ervoor zorgen dat dit punt op tijd wordt bereikt, anders lopen we het risico dat ruwe grondstoffen praktisch of volledig uitgeput raken."

Volgens de Van Gansewinkel Groep bestaat afval niet. Stientje van Veldhoven is het hiermee eens. "Afval bestaat vrijwel niet. Afval is een kans. Je afvalbak is eigenlijk een zak vol grondstoffen, energie en mest, maar dan allemaal door elkaar. Dat kun je scheiden en hergebruiken. Goed voor de economische bedrijvigheid, goed voor het milieu. Als je aluminium en lood recyclet, bespaar je maar liefst 92 tot 99 procent op de CO2-uitstoot."

Dick Hoogendoorn, directeur van de Vereniging Afvalbedrijven: "De afvalsector moet worden gezien als een normale industriële activiteit. We zijn vanuit milieuoogpunt, werkgelegenheid en grondstoffenzekerheid een onmisbare schakel voor de Nederlandse economie. De grondstoffenrotonde vormt een prima vehikel om materiaalketens verder te sluiten en bestaand beleid verder vorm te geven."

Tijdens de middagsessie richtte Pieter van Essen, Projectdirecteur Rotterdam Klimaatinitiatief , zijn betoog op de toekomst. "Vanwege de schaarser en duurder wordende fossiele grondstoffen, zal Europa in toenemende mate de niet-fossiele grondstoffen uit de land- en bosbouw moeten inzetten. Hiervan zal Nederland, en zeker ook de haven van Rotterdam, kunnen profiteren. Het is belangrijk dat deze grondstoffen tegen wereldmarktprijzen beschikbaar zijn. Daarvoor is een hervorming van het Europese landbouwbeleid een eerste vereiste." Het Havenbedrijf Rotterdam komt dit jaar met een langetermijnvisie voor het havengebied.

Volgens Stientje van Veldhoven is Nederland door zijn grote havens logistiek interessant. "Uit bijvoorbeeld een mobiele telefoon haal je koper en andere dure materialen. Prima om te gebruiken in je nieuwe mobiel, maar dan moet de oude wel uit elkaar gehaald worden. Een modern bedrijf in de Rotterdamse haven kan dit voor heel Europa op een veilige manier doen. Nu gebruiken we slechts één op de veertig mobieltjes opnieuw. Dat moet beter kunnen. Daarvoor is meer contact tussen producent en verwerker nodig. Het mobieltje is slechts één voorbeeld, er is nog veel meer elektronisch afval dat we slim kunnen recyclen. De totstandkoming van de grondstoffenrotonde moet uiteindelijk van bedrijven komen. Maar de overheid kan vraag creëren en het goede voorbeeld geven. Onder andere met het verder verduurzamen van het inkoopbeleid, maar bijvoorbeeld ook het stimuleren van het hergebruik van materialen in de bouw. Rotterdam kan een belangrijke rol spelen in een grondstoffenrotonde, omdat daar grote hoeveelheden bulkgoederen snel en goedkoop afgewikkeld kunnen worden. Ook beschikt Nederland over een forse eigen materialenstroom door onze inzameling."