Europese geldkraan moet dicht voor privacyfiasco's als CleanIT en INDECT - Hoofdinhoud
De Europese Unie mag niet langer geld steken in de ontwikkeling van opsporingsmethoden en -technologieën die in strijd zijn met onze grondrechten. De Groenen in het Europees Parlement willen deze voorwaarde toevoegen aan de regels voor het nieuwe Fonds voor interne veiligheid. “Privacyfiasco's zoals de projecten CleanIT en INDECT mogen zich in de toekomst niet herhalen”, stelt GroenLinks-Europarlementariër Judith Sargentini.
Nationale overheidsorganen, bedrijven en andere belanghebbenden misbruiken de Europese fondsen voor veiligheidssamenwerking om methoden en technologieën te ontwikkelen die in eigen land op grote grondrechtelijke bezwaren zouden stuiten, constateert Sargentini. De Groenen willen deze sluiproute afsluiten, door de projecten waarvoor Europese subsidie wordt gevraagd te onderwerpen aan een grondrechtentoets. Daarbij moeten we zo nodig de Toezichthouder Gegevensbescherming en het Grondrechtenagentschap van de Europese Unie inschakelen.
Alomvattend bewakingssysteem
Over een aantal door de Europese Unie gefinancierde projecten is de afgelopen jaren grote ophef ontstaan. Zo ontwikkelt het project INDECT een alomvattend bewakingssysteem voor de openbare ruimte, dat zich niets gelegen laat liggen aan de privacy van burgers. Na het publieke protest heeft een van de belangrijkste gangmakers van INDECT, de Poolse politie, zich teruggetrokken uit het project.
Dit najaar lekte een werkdocument van CleanIT uit, met daarin absurde voorstellen voor de bestrijding van terrorisme op internet. Deze zouden internetbedrijven tot private politieagenten maken, ten koste van de privacy en de vrijheid van meningsuiting van internetgebruikers. CleanIT wordt geleid door de Nederlandse Coördinator Terrorismebestrijding. Eurocommissaris Malmström (Binnenlandse Zaken), verantwoordelijk voor de subsidietoekenning, nam via Twitter afstand van het project.
To clarify: Zero legislative or political impact on my work as Commissioner from the discussions in the #CleanIT forum /CM
— Cecilia Malmström (@MalmstromEU) September 25, 2012
Zorgvuldiger omspringen met grondrechten
“Subsidiëring van dit soort projecten is op zijn best weggegooid geld, en op z'n slechtst de opmaat naar nog grovere schendingen van de privacy”, concludeert Sargentini. “In de toekomst moeten de Europese instellingen zorgvuldiger omspringen met de grondrechten.”
De commissie Burgerlijke Vrijheden van het Europarlement bespreekt dinsdagmiddag de amendementen van de Groenen. De stemming in die commissie staat gepland op 26 november. Ook in de parlementscommissie die verantwoordelijk is voor het nieuwe onderzoeksprogramma van de EU, Horizon 2020, ijveren de Groenen voor een strikte grondrechtentoets.