Spreektekst AO Extramuralisatie ZZP 1- 3 - Hoofdinhoud

Ik sprak op 10 oktober in de Tweede Kamer over het extramuraliseren van ZZP 1-3. U vindt mijn spreektekst hieronder. Nota bene: bij afwijking geldt uitsluitend de gesproken tekst

Meer zorg in de buurt, mensen die langer thuis kunnen blijven wonen. Vanuit je eigen huis verzorgd worden. Of vanuit een woonomgeving waar je zelf voor gekozen hebt. Jij bent niet te gast bij de zorgaanbieder, de zorgaanbieder is bij jou te gast. Het zijn wensen en behoeften die zowel in de samenleving als in de politiek al geruime tijd een grote rol spelen. De VVD is een groot voorstander voor deze verruiming van de keuzevrijheid van mensen die zorg nodig hebben. Als iets je niet bevalt aan de zorgverlening, moet je niet je huis uithoeven. Het is toch eigenlijk te gek dat op het moment dat je langdurige zorg nodig hebt, de overheid je hele leven overneemt. Niet alleen de zorg wordt geregeld, maar ook hoe en waar je woont, wat je eet en met wie je je dag doorbrengt. Hier willen we meer keuzevrijheid voor mensen. Bovendien zetten we zo stappen om geld dat door de belastingbetaler en premiebetaler wordt betaald voor zorg, ook daadwerkelijk aan zorg uit te geven en niet aan bijvoorbeeld het wonen.

Al eerder spraken wij hierover en heeft een meerderheid van de kamer de richting ondersteund. We vroegen de staatssecretaris de zomer te gebruiken om randvoorwaarden uit te werken. Vooral voor clienten in zorgzwaartepakket 3, en dan met name in de gehandicaptensector en in de ggz, waren nog een aantal zaken onduidelijk. Er ligt nu een heldere brief waarin de staatssecretaris laat zien dat zij en de partners uit het veld, veel huiswerk hebben gedaan. De staatssecretaris heeft om tafel gezeten met clientorganisaties, gemeenten, zorgaanbieders, zorgkantoren, woningcorporaties en met nog meer andere betrokken partijen. De VVD is blij dat de richting van dit beleid breed wordt gedeeld. We markeren dit punt als een kentering in zorgland, die om inhoudelijke en ook financiele redenen noodzakelijk maar voor ons zeker ook gewenst was. In het Algemeen Overleg dat voor de zomer plaatsvond, heb ik de AWBZ vergeleken met een mammoettanker. Als je bij Rotterdam de haven in wilt, moet je bij Frankrijk al gaan bijsturen. De AWBZ een paar graden kantelen, is een majeure opgave. Maar vanaf 1 januari aanstaande draaien we het stuur. We starten met de eerste twee zorgzwaartepakketten over de hele breedte van de AWBZ. En in het vervolg van de route werken we aan de volgende Zorgzwaartepakketten. Daar is meer tijd voor nodig, randvoorwaarden voor in te vullen. Dat accepteren we op dit moment. Wel willen we de regering oproepen, de koers vast te houden. Immers, ook clienten die zwaardere zorg nodig hebben gunnen wij de mogelijkheid om hun woonomgeving zelf te kiezen en hier ook eigen regie in te hebben.

Daarom een aantal vragen:

Vanuit de aanbieders van zorg, of het nu in de gehandicaptenzorg, de ouderenzorg of in de GGZ is, krijgen wij vragen over het vastgoed, de contracteringsmogelijkheden als het gaat om hogere zorgzwaartepakketten om lege ruimtes in te vullen.

Vanuit de clienten is er vooral zorg over de invulling van 24 uurs toezicht als het gaat om het extramuraliseren van zwaardere vormen van zorg.

Kan de staatssecretaris hier een reactie op geven?

Alle belanghebbenden vragen om goede informatievoorziening, vooral ook naar clienten en hun verwanten, en om betrokken te worden bij de verdere uitwerking van het beleid. Wij gaan ervan uit dat de staatssecretaris de ingeslagen weg van overlegtafels en afstemming vervolgt.

En in de brief lezen wij dat de NZA een drietal mogelijkheden oppert voor zorgaanbieders hoe zij om kunnen gaan met de veranderende situatie. Zij kunnen zich toeleggen op zwaardere zorg, zij kunnen vastgoed afstoten of zij kunnen het accent leggen op extramurale zorg in combinatie met het verhuren van de woonruimtes die zij nu intramuraal hebben. Ten aanzien van deze laatste optie zou de VVD graag van de staatssecretaris willen weten of zij deze ziet als model voor het verder uitwerken van het scheiden van wonen en zorg. Dat zou namelijk ook zeer tegemoet kunnen komen aan enkele bezwaren danwel angsten die wij ook horen. Namelijk dat mensen met een handicap bij hun ouders zouden moeten blijven wonen. Of dat je niet meer in een beschutte woonomgeving kan wonen als oudere of ggz client. In de visie van de VVD is het onafhankelijk van elkaar maken van wonen en zorg een voorwaarde voor een verdere impuls aan kwaliteit, keuzevrijheid en financiele degelijkheid van ons zorgsysteem.

Een kritische noot tussen al deze lofuitingen voorzitter. Vanmorgen hebben wij afgesproken een apart overleg te voeren over de contracteerruimte voor de AWBZ 2013. Maar toch wil ik hier ook een opmerking maken over het contracteren van nieuwe zorgaanbieders. Het uitschrijven van een prijsvraag voor nieuwe innovatieve aanbieders leest wel heel erg als een karig substituut voor een volwaardige behandeling van nieuwe zorgaanbieders als tegelijkertijd de signalen zo wijd verbreid zijn dat ze er in de reguliere contractering onvoldoende tussenkomen. Maakt de staatssecretaris ons, en erger nog de aanbieders zelf en de clienten die gebaat zijn bij vernieuwende zorg, hier niet blij met een dode mus.

Zou zij deze alinea willen vervangen door de toezegging dat zij gaat eisen van de zorgkantoren dat zij gaan werken volgens het principe: pas toe of leg uit? Oftwel, contracteer voor een deel van de ruimte nieuwe aanbieders of leg uit waarom je ze niet goed genoeg vindt.

Voorzitter, met deze vragen rond ik mijn eerste termijn af. Ik wacht de reactie van de staatssecraris met belanstelling af.