De historie van “woningbouwvereniging” Mitros

Met dank overgenomen van P.F.C. (Paulus) Jansen i, gepubliceerd op dinsdag 24 juli 2012, 21:03.

De uitzending van Radio 1 Sportzomer besteedde vandaag opnieuw veel aandacht aan de asbestproblematiek in de Utrechtse wijk Kanaleneiland. Daarbij had Tom van’t Hek het consequent over woningbouwvereniging Mitros. Helaas Tom, het is een stichting. Bij de inleidende schermutselingen voor het ontstaan van die stichting (formeel opgericht in 1998) werd de verenigingsdemocratie van de Utrechtse woningbouwvereniging K77 om zeep geholpen, met hulp van de directie van het Utrechts Nieuwsblad. Het is tijd om het geheugen wat op te frissen.

De sterke arm wil dringend naar binnen in een door een Turks gezin gekraakte woning van K77 (1978)

Mitros was een fusiecorporatie van Hét Woningbedrijf (het voormalige gemeentelijk woningbedrijf, en stichting) en de woningbouwverenigingen K77 en Nieuwegein. Hét Woningbouwbedrijf had veel woningen, veel slecht onderhouden woningen vooral. K77 was een redelijk welvarende degelijke corporatie en woningbouwvereniging Nieuwegein was een typische groeikern-corporatie, met heel veel bezit uit de jaren 70 en 80, gefinancierd met relatief dure leningen.

Bij een fusie moeten de deelnemende partijen kiezen voor een rechtsvorm. Hoewel twee van de drie fusiepartners verenigingen waren besloten de directies van K77 en Nieuwegein dat dit een mooi moment was om de verenigingsdemocratie bij het oud papier te zetten. Daarbij verkeek de directie van K77 zich lelijk op de betrokkenheid van de huurders. De verenigingsraad, waarin een aantal SP-leden uit met name de wijk Overvecht zeer actief waren, was mordicus tegen het omzetten van de rechtsvorm naar de stichting.

Voor omzetting van de structuur was statutair een algemene ledenvergadering nodig, die belegd werd kort voor de gemeenteraadsverkiezingen van 1994. De verenigingsraad en de SP mobiliseerden de huurders van K77 en tot de stomme verbazing van de directie meldden zich op de ledenvergadering 600 huurders, waardoor die in allerijl verplaatst moest worden naar de Central Studios. Snel bleek dat de huurders niet alleen hun buik vol hadden van de statutenwijziging, maar ook van het bestuur en de directie van de woningbouwvereniging. Ter plekke werd besloten om het zittende bestuur naar huis te sturen en een nieuw te kiezen. Aldus geschiedde.

De volgende ochtend kopte het Utrechts Nieuwsblad “Communistische putsch bij K77″. Een opmerkelijke samenvatting van een staaltje levendige verenigingsdemocratie, ingegeven door de nauwe banden tussen UN-hoofdredacteur Selles en de lokale machthebbers. Het afgezette bestuur van K77 spande een kort geding aan tegen de nieuwe bestuurders, die “illegaal gekozen waren”. Formeel hadden ze daar gelijk in, want de statutaire termijn van vier weken voor de kandidaatstelling was niet gevolgd. De rechter stelde uiteraard de oude machthebbers in het gelijk, waarmee de huurders in de kou gezet werden.

In de daarop volgende maanden werden alle 150 personeelsleden van K77 lid gemaakt van de vereniging. Vervolgens werd een nieuwe algemene ledenvergadering belegd (als ik mij goed herinner in de zomervakantie), waar met behulp van de 150 alsnog een krappe meerderheid akkoord ging met de statutenwijziging. Zo werd woningbouwvereniging K77 woningstichting K77, waarmee de grootste hinderpaal voor de vorming van Mitros was opgeruimd.