Wonen op maat en het Amsterdamse model - Hoofdinhoud
'Amsterdam wil gaan experimenteren met het koppelen van de huur aan het inkomen van de huurder en de populariteit van een woning. Hoe hoger het inkomen van de bewoner of hoe gewilder de woning, hoe hoger de huur. De proef houdt ook in dat de huren van woningen op minder populaire plekken omlaag kunnen. Bovendien moet de maatregel gepaard gaan met het verruimen van de regels voor het krijgen van huurtoeslag. Ook mensen in duurdere woningen moeten die kunnen krijgen. Anders kunnen zij daar niet meer terecht.' (Bron: Het Parool)
De VVD vindt dat werken moet lonen. De PvdA in Amsterdam denkt daar duidelijk heel anders over. Indien je inkomen stijgt in het Amsterdamse voorstel oftewel het 'huren op maat' model, dan stijgt de huur mee. Hiermee wordt de armoedeval groter. Dat wil zeggen dat de stap om te gaan werken, of meer te gaan werken, wordt vergroot. In Amsterdam wil PvdA wethouder Ossel dat de huurtoeslag voor lagere inkomens in duurdere woningen moet worden verruimd. Dit is te absurd voor woorden. Mensen hebben recht op een fatsoenlijk dak boven het hoofd, dat staat wat de VVD betreft buiten kijf. Maar om lagere inkomens de mogelijkheid te geven om in grotere, en duurdere huurwoningen te wonen en de hogere huur te compenseren door middel van huurtoeslag, druist recht tegen mijn rechtvaardigheidsgevoelens in. Het kan niet zo zijn dat we in Nederland allemaal gaan mee betalen aan hogere huren in Amsterdam.
Toch zie ik wél wat in het tweede deel van het Amsterdamse voorstel namelijk hoe gewilder de woning, hoe hoger de huur. Het gaat hierbij zowel om de kwaliteit van de woning, als om de locatie. Dit heet marktwerking. Hoe mooier de woning en de locatie van de woning, hoe hoger de huur. Dit is naar mijn smaak de stip op de horizon waar we uiteindelijk met de huurmarkt naar toe zouden moeten. Alle huurwoningen marktconform, en compensatie van de laagste inkomens middels huurtoeslag. Echter, als lagere inkomens groter en mooier willen wonen, dan zullen ze ook een hogere huur moeten betalen.
In het systeem van huurberekening zoals we dat kennen in het Woningwaarderingsstelsel zit een fout geweven, namelijk dat een huurwoning in Amsterdam net zo duur is als een huurwoning in een gebied waar sprake is van krimp. Bijvoorbeeld in Zuid-Limburg of Noordoost Groningen. De gewildheid van de locatie moet een rol gaan spelen in de huurberekening. Dit maakt deze gebieden meteen aantrekkelijker om te wonen.
Het is dus onwenselijk om hogere huur van duurdere woningen, te compenseren via de huurtoeslag. Hiermee dreigen er tekorten op het budget voor de huurtoeslag en wordt het scheefwonen bevorderd. Bovendien worden mensen niet gemotiveerd om te gaan werken. Dit alles lijkt me onwenselijk, in tegenstelling tot de mogelijkheid om een hogere huur te vragen voor kwaliteit en een gewildere locatie. Een gewilde locatie is onderdeel van het totale woongenot en mag daarom best worden vertaald in een hogere huur. Op dit punt dus wel steun voor het Amsterdamse model.