Wachten op een afwijzing - asielzoekers in Italië - Hoofdinhoud
GroenLinks-Europarlementariër Judith Sargentini blogt over haar reis naar Sicilië en Lampedusa om te kijken hoe de opvang van bootvluchtelingen daar geregeld is. Ook (met foto's) te volgen via Twitter.
Een Nigeriaan met zijn paar maanden oude dochtertje op zijn arm nodigde me uit om zijn kamer in het opvangcentrum voor vluchtelingen te bekijken. Hij was kwaad, heel kwaad. De laatste negen jaar had hij in Libië gewerkt. In het voorjaar, bij het uitbreken van de oorlog in Libië, waren zijn zwangere vrouw en hij met een bootje naar Lampedusa gevlucht.
Zijn dochter werd in Italië geboren. Het gezin kreeg een humanitair visum van een jaar, vanwege de dochter. Nu zaten ze al twee maanden in het centrum in Trapani op Sicilië op een ander onderkomen te wachten, weg uit het volle centrum met vooral alleenstaande mannen.
This camp is negative
De meeste vluchtelingen in het kamp hebben na zes, zeven maanden een eerste afwijzing van hun asielverzoek te pakken. “This camp is negative, it is all negative here”, zei een jongen uit Ghana. Ze gaan allemaal in beroep, in de hoop op een wonder. Maar Ghanezen, Nigerianen of mensen uit Burkina Faso zijn over het algemeen geen politiek vluchtelingen. Ze zijn gevlucht uit Libië, en willen niet terug naar hun land van herkomst, maar zouden het waarschijnlijk wel kunnen. Bij aankomst in Italië hebben ze het recht asiel aan te vragen. Je kunt immers nooit weten of iemand niet toch een persoonlijk vluchtverhaal te vertellen heeft. Mensen grijpen die kans.
In het vluchtelingenkamp in Tunesië, waar ik in juli was trof ik Sudanezen, Eritreeërs en Somaliers. Zij komen uit oorlogslanden en zullen veelal wel asiel krijgen, ergens in de wereld. De jonge mannen die ik vandaag in Sicilië sprak, kunnen werken, maar mogen niet werken. Ze verdoen hun tijd. En ik vraag me af of het verstandig is om de droom van een Europese verblijfsvergunning na te jagen.
Noord-Afrikaans uiterlijk
De Italianen scheiden de bootvluchtelingen op basis van nationaliteit. De mannen met een Noord-Afrikaans uiterlijk worden gescheiden van de zwarte Afrikanen. Van die laatste weet je niet zeker of ze niet toch uit een oorlogsland komen, of dat ze in Libië gevangen hebben gezeten, slaaf waren, of een andere drama beleefden. Tunesiërs, Marokkanen, Egyptenaren, Libiërs, worden gedetineerd. Ze mogen in gevangenschap asiel aanvragen. Dat doen ze dus ook, maar op hetzelfde moment worden alle ambassades van die landen aangeschreven om de identiteit van zo'n man vast te stellen. Na vaststelling van hun nationaliteit en afwijzing van het asielverzoek worden ze teruggestuurd. De gevangenis, want dat is het uiteindelijk, was gloednieuw. Open sinds juli. Speciaal gebouwd voor alleenstaande mannen. Er was een moskee, momenteel geen kerk. Dat zegt genoeg over de samenstelling van de populatie.
Hulporganisaties vertellen dat er veel mis is met begeleiding van vluchtelingen. Egyptenaren zijn teruggestuurd, zonder de kans een advocaat te spreken, alleenstaande minderjarige asielzoekers (AMA's) wordt ontmoedigd asiel aan te vragen en voogdij voor hen is niet geregeld. De Italiaanse overheid is slordig, en langzaam. Dat was zo, en dat is zo. Ik verdenk ze er van dat ze proberen om met slechte opvang mensen af te schrikken en zo stimuleert om hun heil elders te zoeken. Maar dat veranderd niets aan het punt dat de meeste verzoekers hun asiel zullen zien worden afgewezen.