Straatsburg: De trots van de Elzas

Met dank overgenomen van M. (Marije) Cornelissen i, gepubliceerd op maandag 7 november 2011.

Europarlementariërs gaan regelmatig op werkbezoek en komen dan op plaatsen in heel Europa. Marije Cornelissen probeert tijdens elke reis ook steeds een lokale voedselbank te bezoeken. De komende weken publiceren we haar ervaringen in de serie Voedselbanken in Europa.

Nadat ik van IJsland tot Servië bij allerlei voedselbanken en projecten ben langsgeweest, wil ik ook wel eens kijken bij de voedselbank in één van de steden waar ik werk, in Straatsburg. Daar ze zijn dolenthousiast over mijn komst en rollen nog net niet de rode loper uit. Ook de Straatsburgse voedselbank heeft gehoord dat het EU-voedselprogramma onder vuur ligt, en ze hopen dat ik iets kan doen om het te redden. Ongeveer dertig procent van het voedsel dat hier uitgedeeld wordt komt van de Europese Unie.

Alles wat goed is, komt uit de Elzas

Ik word rondgeleid door de voorzitter van het bestuur van de voedselbank. Een zeer flamboyante pastoor, geboren Elzasser. Als je naar hem luistert ga je bijna met hem geloven dat God een speciaal plekje in zijn hart heeft voor de Elzas. Alles wat goed is, is typisch Elzas: Liefdadigheid, zorg voor anderen, lekker eten, goede organisatie. Alles wat slecht is komt uit Parijs: Bezuinigingen, slecht bestuur, gebrek aan solidariteit, te lage uitkeringen.

Voor de pastoor is de Elzas geen deel van Frankrijk, en zeker ook niet van Duitsland. Het staat op zichzelf, een land van moedige solidaire mensen. Zelfs het idee van het EU- voedselbankprogramma schrijft hij toe aan een eurocommissaris uit de Elzas in de jaren tachtig. Ik weet wel beter, de geestelijk vader van het programma is de Nederlandse christendemocraat Frans Andriessen. Hij zat als eurocommissaris opgezadeld met de boterbergen, melkplassen en graanschuren die het resultaat waren van het Europees landbouwbeleid en bedacht dit programma om deze overschotten aan de allerarmsten te geven. Maar ik zeg niks. Hij zou me waarschijnlijk toch niet geloven.

Schijf van vijf

De Straatsburgse voedselbank is enorm. Vanuit hier worden alle omliggende regio's voorzien van voedselpakketten. Ik krijg een rondleiding door de tot de nok toe gevulde loods terwijl de pastoor een lofzang zingt over de verdiensten van zijn voedselbank. Dat zijn er aardig wat. De directeur, een jonge vrouw die met ons meeloopt, is een afgestudeerd voedseldeskundige. Zij zorgt ervoor dat de inzameling, opslag en distributie van het eten onder strikt hygiënische omstandigheden gebeurt en dat de klanten iedere dag de schijf van vijf binnen krijgen.

Een andere bijzondere verdienste van de voedselbank is een project voor energiebesparing, waarbij ze precies uitrekenen hoeveel energie zelf gebruiken en dat zo laag mogelijk houden, en ervoor zorgen dat alle voedsel dat weggegooid moet worden op milieuvriendelijke wijze verwerkt wordt tot compost of diervoeder. Doel is om klimaatneutraal te worden. En vol trots laat de voorzitter het boekenkastje zien, waar ze boeken verzamelen om deze uit te delen aan armen, zodat zij zich kunnen ontwikkelen.

De voedselbank haalt voedsel en inkomsten uit verschillende bronnen:

  • - 
    donaties van particulieren,
  • - 
    sponsoring en voedseldonaties door supermarkten en andere bedrijven,
  • - 
    subsidie van de overheid en
  • - 
    het EU-programma.

De Franse voedselbanken hebben de regel dat zij ten hoogste dertig procent van het voedsel uit het EU-programma mogen halen, zodat ze gemotiveerd blijven om restvoedsel te gebruiken. De lokale Rotary, waar de pastoor prominent lid van is, betaalt de huur van het pand waar de kantoren en de loods in zitten. Er werken achttien betaalde mensen, waarvan een groot deel van de sociale werkplaats en de reclassering komt.

De klanten van de voedselbank zijn net als elders in Frankrijk met name migranten, alleenstaande moeders, ouderen en illegalen. In Straatsburg komen daarnaast ook studenten van arme ouders naar de voedselbank, Straatsburg heeft een grote universiteit.

“De studiebeurs is lang niet voldoende om van te wonen en eten in Frankrijk”,vertelt de directeur. “Je moet als student of extra geld van je ouders krijgen, of naar de voedselbank om je hoofd boven water te houden.”

Daul en Barroso

De pastoor weet handig het gesprek steeds terug te brengen op het EU-voedselprogramma. Het zou een grote ramp zijn als dat stopt, zegt hij keer op keer. Hij heeft zijn hoop gevestigd op mij en op Joseph Daul, de machtige leider van de christendemocraten in het Europees Parlement. Daul komt uit de Elzas en heeft beloofd Commissievoorzitter José Manuel Barroso een keer mee te nemen op werkbezoek naar zijn voedselbank. Samen zullen Daul en Barroso dan ten strijde trekken tegen Merkel. Zij is volgens de pastoor de reden dat de crisis in Europa voortduurt en dat voedselbanken in gevaar zijn. Hij heeft enorm medelijden met de Duitse voedselbanken, die in het land van Merkel moeten werken. En eigenlijk sowieso met iedereen die geen Elzasser is.

Meer informatie

Meer over ...