Stille diplomatie (Zuid-Afrikadelegatie 1) - Hoofdinhoud
Het is een groene week in het Europees Parlement. Dat betekent dat er geen officiële vergaderingen zijn, maar dat Europarlementariërs op pad kunnen buiten het Europarlement. GroenLinks-Europarlementariër Judith Sargentini is lid van de Zuid-Afrikadelegatie. Deze groene week is de delegatie daar op bezoek.
Wat vinden de Zuid-Afrikanen van de gebeurtenissen up north? Zijn ze blij voor de Tunesiërs en de Egyptenaren? Maken ze zich zorgen om de Libiërs? Ik ben in Kaapstad voor een ontmoeting met de collegae van het Zuid-Afrikaanse parlement. We zien elkaar elk half jaar. Een keer bij ons en een keer bij hen. We nemen altijd de wereld door. Ik wil altijd praten over Zimbabwe en waarom de Zuid-Afrikanen toch maar blijven vasthouden aan de stille diplomatie daar. Zij willen het altijd hebben over Palestina en dat Israël te zacht wordt aangepakt door Europa. Dat ben ik met ze eens.
De Zuid-Afrikanen zijn blij voor de Egyptenaren en voor de Tunesiërs, en ze zijn zelfs wel wat opgewonden dat er protesten zijn in Libië. Maar, zei ik, er worden mensen doodgeschoten en wij kijken toe. De Europeanen doen zaken met Khadaffi en de Afrikanen laten hem de grote leider van de Pan-Afrikaanse gedachte zijn. Waarom laten we dat toe?
Ik kreeg een antwoord over economische afhankelijkheid: zolang Afrika economisch afhankelijk is van de voormalig koloniën zal het continent geen ruimte hebben voor politieke kritiek. Ik vind dat klinkklare onzin. Als landen onder elkaar niet meer kritisch zijn (en ik denk aan de totale afwezigheid van de Europese lidstaten in het debat over de Romadeportaties uit Frankrijk) dat leidt de democratie. Zuid-Afrika staat meestal afwijzend tegenover resoluties in de Verenigde Naties die een land eens stevig op de vingers tikken. Waarom?
Ik vroeg de nieuwe Chef de Mission van Europa in Zuid-Afrika, Roeland van der Veer, er naar. Hij is een Nederlander met een ervaring in Zuidelijk Afrika waar je u tegen zegt. Hij had wel een aanzet tot een verklaring. Maar omdat hij de diplomaat is en ik de politicus, is dit een deel van mijn verklaring: de Zuid-Afrikanen willen hun gewicht niet in de schaal gooien. Zeker de frontline states (de landen om Zuid-Afrika die het ANC steunden in tijden van apartheid) kunnen rekenen op respect en steun. Verandering komt van binnenuit en kan dus niet worden opgelegd door anderen... Zuid-Arikanen, met name van ANC-huize, zijn van mening dat ze de apartheid verslagen hebben door binnenlandse onderhandelingen. Ze lijken de internationale boycots, de VN-resoluties en de burgerprotesten overal in de wereld vergeten te zijn.
Ik ben kritisch op Europa, dat in de Arabische wereld steeds achter de feiten aanloopt: dat Ben Ali en Mubarak steunde, dat handelt met Khadaffi, en ik kom uit voor die kritiek. Ik kan erg slecht tegen de vergoeilijkende taal van mijn Zuid-Afrikaanse collegae die geen kritiek willen leveren omdat verandering van binnen uit moet komen.
We zullen de komende dagen, in het parlement van Zuid Afrika, het debat aan gaan:
-
-over de situatie in Ivoorkust waar de Zuid-Afrikanen twijfelen aan de uitkomst van de verkiezingen,
-
-over Zimbabwe, een voormalige frontline state,
-
-over de Sudanese president Al Bashir, die toch een kans moet krijgen,
-
-over Libië waar we niet te kritisch over mogen zijn.,
-
-...en over Israel, waar snel en stevig moet worden opgetreden. En gelukkig, dát ben ik met ze eens.