Brussel, 16 januari 2010 - Hoofdinhoud
Brussel, 16 januari 2010
Terwijl Nederland in de ban was van de regering die zich in alle bochten draaide vanwege het Irak-rapport van Davids, was Brussel in de ban van de verwachte en onverwachte ontwikkelingen rond kandidaten voor de nieuwe Commissie. Het Europees Parlement moet in een noodtempo 27 Commissariskandidaten horen en een mening vormen over hun geschiktheid.
Saaie boel, meende de Volkskrant deze week. Alleen maar politieke spelletjes, stond in vele andere kranten en op internet te lezen.
Zes kandidaten zag ik afgelopen week en vier stelde ik kritische vragen (zie onder de links naar de video van mijn vragen). Nu is drie uur een lange tijd voor een vraag- en antwoordspel, maar saai was het nooit. Wel is het storend dat vele Europarlementariërs niet in staat zijn flexibel in te gaan op de ontwikkelingen tijdens de hoorzitting. Daardoor zijn de hoorzittingen wat hak-op-de-tak en moeilijker te volgen. Maar het is waar, de ontwikkelingen na de drie uur, wanneer de camera’s uit zijn, zijn minstens zo spannend, want dan bepalen de fracties hun politieke opinies over de kandidaten.
Tijdens de week waren er teleurstellingen, sommige verwacht, maar ook verrassingen.
De kwaliteiten van Commissariskandidaat Jeleva waren al bekend in het Europarlement, vandaar dat haar magere optreden al was voorzien. Maar zo slecht? Kandidaat Semeta loopt al een paar maanden rond als eurocommissaris, hoe kon het zijn dat hij tijdens de hoorzittiing zo zwak naar voren kwam? De verwachtingen over de Maltese kandidaat, John Dalli, waren niet hoog gespannen. Maar na afloop van de hoorzitting zaten vele Europarlementariërs met sterretjes in de ogen naar hem te kijken.
De pers stond te dringen bij aanvang van de hoorzitting van Neelie Kroes. Duidelijk was dat de verwachtingen rondom deze ervaren en competente Eurocommissaris wel hoog gespannen waren. Mevrouw eerlijke concurrentie, vijand nummer 1 van Microsoft, tegenstreefster van nationalistische regeringsleiders in tijden van economische crisis. Een dame met karakter en gezicht in een verder vrij grijze poel van commissariskandidaten.
Al een korte tijd na aanvang van de hoorzitting verdween een groot aantal journalisten. Daarom maakten zij niet mee dat ongeveer halverwege de zitting de stemming in de zaal begon te keren. Terwijl in Nederland in de media gekopt werd over ‘Kroes geslaagd voor examen’, ‘een zegetocht in het parlement’ en een ‘foutloos parcours’, ontstond er een ontevredenheid in de zaal over de antwoorden van mevrouw Kroes. Die antwoorden waren goede antwoorden, maar dan wel voor een andere portefeuille. Het leek alsof mevrouw Kroes solliciteerde naar de portefeuille van Mededinging en niet naar die van de Digitale Agenda. Zo sprak zij vooral over ‘level playing field’, over ‘reguleren’, over ‘product’, maar sloot zij nauwelijks aan bij de vragen in de zaal over privacy op het internet, e-participation (ook voor ouderen), e-government en start-upkansen voor kleinere bedrijven.
Om het zo te zeggen, het was alsof nu de slager was gevraagd om bakker te worden en bleef praten over vlees. Het parlement bleef vragen stellen over broodjes, meel en recepten. En de kandidaat die zo uitstekend haar vorig vak verstond bleef praten over gehaktballen en vlees-mevrouw-u-weet-wel-waarom.
Het parlement begreep wel dat mevrouw Kroes eigenlijk een competente dame is, maar kreeg twijfels aan haar click met haar toekomstige portefeuille. Zelfs de beste leerlingen van de klas moeten toch presteren tijdens een examen. Daarom besloot de commissie haar te vragen terug te komen voor een gesprek-onder-een-paar-ogen. Waarbij al vaststaat dat het parlement niet twijfelt aan haar competentie, maar duidelijk wil vragen om een andere gerichtheid en taal dan bij haar vorige portefeuille bij COMP (Mededinging).
Neen, er is dus geen sprake van vooropgezette spelletjes. Neen, het parlement pest Kroes dus niet omdat ze liberaal is (NRC, 15 januari 2009). Zie ook commentaren van Hans van Baalen en Marietje Schaake. Neelie Kroes, liberaal of niet, haalde die middag de streep niet.
Wel is het zo dat na deze hoorzitting wat minder fraaie krachten zijn ontketend, waarbij het er op lijkt dat elke politieke fractie een kandidaat van de ander in de tang heeft. Kroes maakt naar mijn idee geen deel uit van dit spel.
Volgende week verdere ontwikkelingen en ontknopingen.