Pensioenen alleen houdbaar door Europese samenwerking - Hoofdinhoud

GroenLinks kan zich goed vinden in de voorstellen om de problemen van vergrijzing aan te pakken door de pensioenen Europees te hervormen en door ervoor te zorgen dat er meer mensen aan het werk gaan. Donderdag presenteerde Eurocommissaris László Andor van werkgelegenheid en sociale zaken deze voorstellen in een zogenaamd groenboek.

Europarlementariër Marije Cornelissen stelt dat het ook voor Nederland belangrijk is dat Europa meer grip krijgt op de pensioenen. Als andere landen in de Europese Unie hun pensioenstelsels en arbeidsmarkt niet toekomstbestendig maken, zal dit ook Nederlandse pensioenen raken. De Nederlandse pensioenfondsen zijn door hun investeringen namelijk zwaar afhankelijk van de economische gezondheid van de andere Europese lidstaten.

Beter Europees toezicht op pensioenen

Cornelissen is het enige Nederlandse lid van de commissie werkgelegenheid en sociale zaken in het Europees Parlement reageert:

"Dit betekent niet dat de EU een pensioenstelsel aan landen moet opleggen, maar wel dat de Commissie er beter op moet gaan toezien dat de EU-regeringen voldoende plannen presenteren die hun begrotingen op de lange termijn houdbaar maken."

Arbeidsparticipatie

De Europese Commissie stelt in haar groenboek dat de arbeidsparticipatie, de mate waarop iedereen meedoet op de arbeidsmarkt, fors omhoog moet, vooral onder ouderen. Dan blijft de verhouding tussen werkenden en niet-werkenden in balans.

"Een hogere arbeidsparticipatie is essentieel om met de vergrijzing in Europa om te gaan”, aldus Cornelissen. Daarbij gaat het niet alleen om het aanpassen van de pensioenleeftijd aan de gestegen levensverwachting. Veel belangrijker is het stimuleren van beleid dat ervoor zorgt dat ouderen, vrouwen, gehandicapten en migranten betere toegang tot de arbeidsmarkt krijgen. Werkgevers en onderwijsinstellingen moeten zich hier beter op instellen en ze moeten de antidiscriminatiewetgeving beter naleven.

Genderaspecten

Naast het verhogen van de arbeidsparticipatie moet er meer aandacht komen voor de genderaspecten van pensioenen. Nu worden vrouwen in ouderwetse systemen nog benadeeld door de afhankelijkheid van hun partner, hun hogere levensverwachting en door pensioenengaten als gevolg van zorgtaken. Cornelissen: “Wanneer landen hun pensioenstelsels herzien moeten ze hier zeker rekening mee houden. Het is hoog tijd dat er verandering komt in ongelijke pensioenen voor mannen en vrouwen.”

Werken over de grens

In het groenboek met voorstellen komt ook aan de orde dat er problemen zijn met het meenemen van pensioenrechten over de grens. “Hierbij stuit je op grote verschillen in pensioenstelsels tussen de landen. We moeten daar voorzichtig mee omspringen, maar werknemers die over de grens werken, mogen niet langer daarvoor worden afgestraft in hun pensioenopbouw”, stelt Cornelissen. Een gemeenschappelijke Europese markt voor arbeid betekent dat er ook voor de pensioenen Europese oplossingen nodig zijn.