De hemel boven Europa - Hoofdinhoud
Misschien kent u de prijswinnende film van de Duitse regisseur Wim Wenders, "Der Himmel über Berlin". Wellicht lag het aan de goede CDA-CDU bijeenkomst waar ik een aantal weken geleden was (waarbij ook de Euregio vertegenwoordigd was), maar aan die Duitse film uit 1987 moest ik deze week denken toen we in Straatsburg werden geconfronteerd met de stopzetting van het luchtverkeer. In Wenders' film kijken twee engelen neer op de gedeelde stad Berlijn en de dagelijkse beslommeringen van haar inwoners. Vandaag kijk ik vanuit mijn kantoor in het Europees Parlement naar de verdeelde lucht boven Europa.
Hoe open de landsgrenzen inmiddels ook zijn in de Europese Unie, in de lucht zijn we nog lekker nationalistisch: de hemel boven Europa is onderverdeeld in 27 nationale luchtruimen, beheerd door nationale instanties. Eurocontrol komt pas in actie op grote hoogte wanneer een vliegtuig niet meer onder een controletoren of nationale autoriteit valt. Er lagen - al voor de uitbarsting van de IJslandse vulkaan Eyjafjallajökull - ideeën om op dit terrein beter samen te werken onder de ambitieuze naam 'Single European Sky'. De Benelux, Duitsland en Frankrijk bijvoorbeeld zouden samen één luchtruim gaan vormen. Dat is efficiënter, maar ook veiliger.
Daarnaast is betere onderlinge afstemming van groot belang: was het werkelijk nodig om al het vliegverkeer dagen lang stil te leggen, of was er misschien maatwerk mogelijk met beperkt luchtverkeer op bepaalde tijden en onder bepaalde weersomstandigheden? De stofwolkervaring laat zien dat de samenwerking onder de 'Single European Sky' snel gerealiseerd moeten worden.
Maar ook de alternatieven voor de luchtvaart moeten hoger op de kaart. Ondanks de Europese subsidies voor Europese hogesnelheidsnetwerken, ondervindt het grensoverschrijdende treinverkeer vaak nog onnodig hinder: er moet op de grens van locomotief gewisseld worden, de kaartautomaten geven alleen maar kaarten voor het binnenland, diensregelingen sluiten niet op elkaar aan, enzovoort. Hier moeten nog flinke stappen worden gezet.
Het is goed dat Minister Eurlings oog had voor grensoverschrijdend openbaar vervoer en betere autowegverbindingen. Het is ook uitstekend dat er verschillende amendementen liggen op ons verkiezingsprogramma om die trend verder door te zetten. Zo kunnen we binnen onze partij in gemeente, provincie, Tweede Kamer en Europa verder werken aan betere verbindingen over open grenzen, ter land, ter zee én in de lucht.