‘Wake up call’ - Hoofdinhoud

Nee, het valt waarachtig niet mee.

De uitslagen van de gemeenteraadsverkiezingen - het druppelt sinds een uur of twee, drie binnen - zijn een lelijke tegenvaller voor het CDA. Ik zie het als een ‘wake up call’, een oproep om met verdubbelde energie de campagne voor de vervroegde Kamerverkiezingen aan te vatten.

De negatieve, neerwaartse trend voor mij partij tekende zich al een tijdje af. De kabinetsbreuk binnen ‘Balkenende IV’ is geen kentering ten goede gebleken, zoals misschien ook wel te verwachten viel. Maar daarom komt het verlies - het harde, concrete verlies, omgerekend in raadszetels - nog wel hard aan.

Erg hard.

Met name voor al onze mensen in het land, mensen die in gemeenteraden er erg hard aan getrokken hebben. In grote steden, niet alleen in de Randstad, dreigen we langzamerhand te worden gemarginaliseerd. Uitslagen als die in Den Haag, Rotterdam en Amsterdam kan ik bijna niet met droge ogen aan zien.

Ik heb geen enkele neiging om die nederlaag weg te praten, te bagatelliseren of te vergoeilijken. Dat is een van de lelijke trekjes van de politiek: uitleggen waarom verlies eigenlijk winst is. Vanavond zag ik er weer een paar…

Eén ding weet ik wèl: 3 maart zegt niks over 9 juni. De grootste fout is om de uitslagen voor de gemeenteraden om te zetten naar de Tweede Kamer.

Dat is niet alleen veel te simplistisch, het is vooral onjuist.

Om te beginnen zijn de verschillen tussen lokale en nationale verkiezingen erg groot. De opkomst voor gemeenteraadsverkiezingen zijn stukken lager: vandaag een nieuw dieptepunt). Als het om de Tweede Kamer gaat, spelen lokale partijen - goed voor een kwart van het totaalaantal raadszetels- geen rol. Ook heb je nauwelijks te rekenen met plaatselijke verschillen: waarom wint het CDA in Korendijk, maar verliest het in Veere?

Minstens zo belangrijk is de, laten we zeggen, grilligheid van de kiezer.

Sinds een jaar of wat wisselen kiezers soms zo snel van voor- en afkeuren dat je bijna kunt zeggen dat de winnaar van vandaag de verliezer van morgen is. Befaamd voorbeeld is de PvdA, de partij die vier jaar geleden overtuigend de gemeenteraadsverkiezingen won en een paar maand later voor de Tweede Kamer gehalveerd werd.

Daarom begin ik morgen, na de kater van vandaag, met frisse moed aan de campagne op weg naar 9 juni. Na de ‘wake up call’ weet het hele CDA dat het aan de bak moet…

Den Haag, maart 2010