Normalisatie - Hoofdinhoud
De zaak lijkt zich te normaliseren.
Ik heb het natuurlijk over het politieke krachtenveld aan de vooravond van de verkiezingscampagne.
Afgaande op de nieuwste opiniepeilingen, tekent zich weer - bijna als vanouds - een tweestrijd tussen CDA en PvdA af, met als inzet wie de grootste wordt. En wie minister-president... Ook de VVD, de derde traditionele volkspartij, herstelt zich. Uitschieters links en rechts - het D66 van Pechtold, Wilders’ PVV - vlakken af. En aan de linkerzijde slaagt de SP er toe nu toe niet in terug te krabbelen.
Er valt geen peil op te trekken, zegt iedereen aan het Binnenhof bedachtzaam. Waarna als regel een reeks Haagse wijsheden volgt. Over het onbestemde politieke klimaat. Over de grilligheid van de kiezer. Over een maand die in de politiek tegenwoordig langer duurt dan vroeger.
Opiniepeilingen zijn er inderdaad niet om naar de letter genomen te worden. Het zijn dagkoersen, een barometer die de stand van het moment aanduidt. Waar het om gaat, is de tendens, de achterliggende beweging over een wat langere tijd genomen. Gaat het omhoog? Stagneert het? Of brokkelt de steun geleidelijk af? En vooral ook: tegen welke achtergrond spelen die bewegingen zich af.
Heel lang heeft het er naar uitgezien dat typische protestpartijen rondom Pechtold en Wilders op een grote verkiezingsoverwinning afdenderden. Virtueel is de PVV zelfs een tijdje de grootste partij geweest. De VVD, het CDA en - vooral - de PvdA kwamen er week in, week uit bekaaid af. Dat beeld is langzaam gaan kantelen. Rutte’s VVD herstelde zich, na de kabinetscrisis zakte het CDA in de kiezersgunst en na de leiderswissel Bos/Cohen won de PvdA veel verloren terrein terug.
Die trend zet zich niet door. De laatste weken duiden op een normalisatie, naar terugkeer van een patroon dat iedereen kent van vorige vroeger.
De verkiezingscampagne zou zich wel eens kunnen concentreren op iets wat nog geen maand geleden onwaarschijnlijk geacht werd: een tweestrijd tussen CDA en PvdA. Het wordt weer spannend. Het Cohen-effect lijkt uitgewerkt. Na een paar weken stabilisatie duiden de opiniepeilingen op een terugloop voor de PvdA. Het CDA - na de crisis tot een dieptepunt gezakt - herstelt zich gestaag stap voor stap. Op dit moment schijnen beide partijen ongeveer even groot. Ja, waar kennen we dat van?
Ho, ho, laat niemand zich voortijdig rijk rekenen. Of arm. De verkiezingscampagne moet nog beginnen. En een week duurt tegenwoordig inderdaad heel erg lang in Den Haag. En al helemaal een maand.
Binnenhof, april 2010