Komst kilometerheffing leidt tot een elitespits - Hoofdinhoud

Trots presenteerde minister Eurlings onlangs zijn plannen voor de kilometerheffing. De kogel was eindelijk door de kerk, zo werd aangekondigd. Maar het kabinet pakt de problemen in de verkeerde volgorde aan. Zorg er allereerst voor dat de alternatieven voor autogebruik op orde zijn. Met de huidige plannen ontstaat een elitespits die alleen betaald kan worden door mensen met een goede baan of een

baas die voor de kosten opdraait.

door Emile Roemer, Tweede Kamerlid SP

Wie geen keus heeft en van de baas op reguliere tijden moet werken – gewone mensen met een gemiddelde auto en een bescheiden inkomen – moet extra betalen. Mensen die zelf hun werktijden bepalen – die vaker bovenmodaal verdienen en een grotere auto hebben – kunnen goedkoper gaan rijden. Hoe eerlijk is dat?

Bovendien is het voorgestelde gps-systeem om het aantal gereden kilometers uit te rekenen, buitengewoon kostbaar. De kosten kunnen oplopen tot honderden miljoenen euro per jaar – als het project al niet ontspoort, zoals eerder de Betuwelijn, de hogesnelheidslijn HSL en veel andere grote infrastructurele projecten.

Beter kiezen we voor een vlakke kilometerheffing, waardoor mensen niet meer gaan betalen als ze in de Randstad wonen of als ze verplicht worden om in de ochtendspits te reizen. We moeten de lasten verplaatsen: van aanschaf en bezit naar verbruik van de auto. Rijd je meer, dan betaal je meer, zo logisch als wat. Het best kan deze heffing berekend worden in de benzineprijs.

De wegenbelasting en de motorrijtuigenbelasting kunnen dan worden geschrapt. Iedereen die dan minder rijdt dan 18.000 kilometer per jaar is goedkoper uit. Als je meer rijdt, dan betaal je meer. Voorwaarde is dat dit in samenwerking met de buurlanden gebeurt, omdat anders veel Nederlanders in het buitenland gaan tanken. Nu er overleg met de buurlanden komt, moeten we hier op inzetten en geen geld over de balk smijten. De minister heeft gezegd dat de exploitatiekosten maximaal vijf procent van de totale opbrengsten mogen bedragen.

Dit houdt in dat – met de huidige autobelastingen van in totaal 17 miljard – de kosten uit zullen komen op honderden miljoenen euro per jaar, geld wat allemaal verloren gaat. Steek dit geld liever in alternatieven. De tijd is gekomen om echt te investeren in veel beter openbaar vervoer, zodat we mensen kunnen verleiden om uit de file en in de trein te stappen. Ook moeten werknemers vaker de mogelijkheid krijgen te kiezen voor flexibele werktijden of regelmatig thuiswerken.

Dit zijn maatregelen die bijdragen aan het oplossen van de problemen op de wegen. Een ingewikkeld en veel te duur heffingsysteemsysteem

doet dat niet.

Dit artikel verscheen in Trouw van 27 december 2007