Kan de vlag uit? - Hoofdinhoud

Graag iets minder grimmig en ook wat meer inhoud. Dat was mijn wens vorige week zaterdag voor deze week. Ik ben daarin niet teleurgesteld. Het AOW-debat van afgelopen donderdag ging echt ergens over. En dat kan ook gezegd worden van het debat over de crisis- en herstelwet. Vervolgens kwam het kabinet vrijdag naar buiten met de plannen voor de kilometerheffing. En het CPB maakte bekend dat er in het derde kwartaal van dit kalenderjaar weer sprake is van een lichte economische groei (0,4 procent).

Officieel is daardoor in Nederland de recessie voorbij. Dat was goed nieuws na een periode van vijf achtereenvolgende kwartalen krimp. De grote vraag is nu of de vlag uit kan. Dat lijkt me eerlijk gezegd nog wat te vroeg. De economische groei is vooral tot stand gekomen door toenemende export naar landen als China, Maleisië, Singapore en Thailand. Maar de vraag is of hier sprake is van een duurzame groei. Ook de gestegen overheidsuitgaven (mede vanwege het crisispakket) zijn een factor. Dat is wel tijdelijk. Vanaf 2011 zal het mes flink in de uitgaven moeten worden gezet. Daar komt bij dat de consumentenbesteding nog erg achter blijft. Nu is economische groei ook geen doel in zichzelf. Het zou wel fijn zijn als we de weg omhoog met elkaar weer vinden. En niet te vergeten ook de lessen trekken uit wat ons in de afgelopen maanden is overgekomen. Het domste wat we zouden kunnen doen, is weer overgaan tot de orde van de dag.

De vlag kan wel uit als het om de kilometerheffing gaat. Vrijdagmorgen berichtte de NOS nog dat er grote onenigheid in het kabinet zou zijn over de kilometerheffing. Aan het eind van de middag bleek dat er 'gewoon' een besluit gevallen was. Langzaam maar zeker komen we nu verder met dit dossier. Ik blijf het opvallend vinden dat in commentaren het belang van de kilometerheffing altijd alleen aan de PvdA wordt toegeschreven. Dat moeten we als ChristenUnie onszelf dan maar aanrekenen. De PvdA was bij vorming van deze coalitie inderdaad ook voorstander van invoering van de kilometerheffing. De ChristenUnie was echter de eerste fractie die ooit de Tweede Kamer wist te verleiden tot een uitspraak over de beprijzing van autogebruik in plaats van autobezit. Ere wie ere toekomt: oud-Tweede Kamerlid Dick Stellingwerf (nu burgemeester van Lemsterland) was de indiener van die motie. Dat was in de jaren negentig. Het was ook onze wens dat de invoering van de kilometerheffing in het coalitieakkoord zou terechtkomen. Dat is gebeurd. Fijn dat minister Eurlings daar nu ook zo enthousiast voor is geworden. Door de kilometerheffing wordt niet langer het bezit maar het gebruik van de auto belast. Dat is veel eerlijker. Ik ben er ook van overtuigd dat veel mensen (zeg maar de categorie gemiddelde autogebruikers) straks goedkoper uit zullen zijn. Het zal ook een gerichter gebruik van de auto bevorderen. Al met al een belangrijke beslissing van het kabinet.

Het AOW-debat is donderdag uiteindelijk wel doorgegaan. Ik vond het een boeiend debat. Het kabinetsvoorstel is fier overeind blijven staan. Ik vond het zeer opvallend dat de grote criticasters van dit voorstel (VVD, GroenLinks en D66) hun eigen alternatieven weinig overtuigend verdedigden. Je kunt wel flink commentaar hebben op het kabinetsvoorstel (Rutte noemde het zelfs een gedrocht), maar wat wil je dan zelf? Het voorstel van de VVD bleek aan alle kanten te rammelen. Ook is de opbrengst een stuk minder dan het voorstel van het kabinet. Van de financieel degelijke liberalen (zo presenteert men zich in ieder geval) had je wel iets anders mogen verwachten. Zeker als je bedenkt dat de doorrekening van hun voorstel al negen maanden bekend is. Men heeft dus alle tijd gehad om aanpassingen te plegen. Het voorstel van D66 schiet ook erg tekort. De invoering daarvan (ieder jaar een maand bij de pensioenleeftijd) is ook administratief erg omslachtig. De voorstellen van GroenLinks zijn erg slecht voor mensen die om wat voor reden geen betaalde arbeid verrichten (bijvoorbeeld vanwege mantelzorg of zorg voor jonge kinderen). Alleen arbeidsjaren tellen bij GroenLinks nog mee voor de AOW. Daarmee verliest de AOW het karakter van een volksverzekering. Het kabinet zal in de komende tijd met wetsuitwerkingen komen. Dat biedt ook nog voldoende ruimte om indien mogelijk en noodzakelijk op onderdelen zaken verder aan te scherpen of te vereenvoudigen (denk aan zware beroepenregeling en arbeidsmarktbeleid ouderen).

Ik ben zelf deze week ook nog veel op pad geweest. Maandag was ik in Eindhoven. Daar heb ik de Evangelische Basisschool Online bezocht. De directeur van die basisschool (Maarten van Barneveld) ken ik al vanaf de jaren tachtig. Hij was toen groepsleerkracht op de basisschool in mijn oude woonplaats Capelle aan den IJssel. Leuk om hem na zoveel jaren weer eens te ontmoeten. De school doet het in Eindhoven goed en groeit hard. Woensdag ben ik naar Bunschoten gegaan. De plaatselijke ChristenUnie had een mooi programma voor mij in elkaar gedraaid. Zo bezochten we het bedrijf Van Halteren (internationaal bedrijf dat defensiemateriaal ontwikkelt met een omzet van 60 miljoen euro) en welzijnsorganisatie De Boei (met als directeur Bram Rebergen). We hebben vis gegeten bij de viskraam van Bunschoten die kort geleden tot de beste van Nederland was uitgeroepen. Dat was ook wel te merken aan de kwaliteit van de vis. De eigenaar van deze kraam is penningmeester van de plaatselijke ChristenUnie. Hij was er 's avonds ook bij toen ik een spreekbeurt hield voor de plaatselijke kiesvereniging. Al met al een erg interessant en positief bezoek aan Bunschoten. Dat vond de fractie ook toen ik ze een dag later kon trakteren op de meegekregen Bunschoter (ambachtelijke) koek.

Donderdagavond zou ik nog naar Tilburg gaan voor een spreekbeurt bij een studentenvereniging. Doordat het AOW-debat uitliep, kon dat uiteindelijk niet doorgaan. Gelukkig had Ed Anker gelegenheid deze spreekbeurt van mij over te nemen. Hij had die week wel al twee dagen tot middennacht vergaderd. Veel dank, Ed. Het debat over de crisis- en herstelwet is overigens vrijdagmorgen om 03.00 uur afgebroken en zal maandagmorgen weer voortgezet worden. Esmé Wiegman is onze woordvoerder bij dit debat. Ze heeft bij dit wetsvoorstel zelf tien (!) amendementen ingediend. Ernst is overigens de hele tijd bij haar gebleven. Lang vergaderen is in deze tijd niet ongewoon. Maar er zijn grenzen. We moeten met elkaar wel het kerstreces nog halen. Voor het zover is moet er nog vijf weken vergaderd worden. Nog even volhouden dus.

Arie Slob