Georgie: de ultieme test in democratie - Hoofdinhoud

Tbilisi: Ik ben hier met zo’n twintig andere waarnemers van de Raad van Europa voor de verkiezingen van woensdag. Een knus clubje: de OVSE heeft 380 waarnemers opgetrommeld. Het spant erom woensdag: heeft Saakashvili nog iets over van het krediet van de rozenrevolutie, of gaat hij er nu zelf een ontketenen, gericht tegen zijn persoon? Dat ie wint lijdt nauwelijks twijfel, maar de vraag is of het als een eerlijke overwinning zal worden bestempeld. Hij geeft wel aanleiding voor wantrouwen: hij geeft zichzelf en zijn partij veel macht, lijkt bereid bestuurders te ontslaan van regio’s die te weinig stemmen voor hem opleveren, en zet overheidsmiddelen zonder scrupules in voor zijn campagne. In januari kreeg hij 53% van de stemmen bij de presidentsverkiezingen. Hoewel de OVSE de persconferentie opende met de uitroep: "een triomf voor de democratie van Georgie", bleek al snel dat er helemaal geen reden was voor feest: op talloze punten hadden Saakashvili en zijn partij de regels voor eerlijke verkiezingen geschonden.

Hij beloofde beterschap na zijn herverkiezing, maar het tegendeel leek te gebeuren. Saakashvili toonde juist meer dedain voor de oppositie en vergrootte het aantal meerderheidszetels ten koste van de evenredigheidszetels (die meestal gunstig uitpakken voor oppositiepartijen). Zijn machtspositie brengt iedereen in een afhankelijke positie van hem: iemand die hem niet gunstig gezind is, vliegt al gauw de laan uit.

Tegelijkertijd is ook Saakashvili veel gelegen aan een positief oordeel van de waarnemers: alleen dan zal de NAVO Georgie welwillend tegemoet kunnen treden. Of voelt hij zich al zeker van een positief stempel? Weet hij dat de belangen van de OVSE of de VS bij een stabiel Georgie groter zijn dan bij een democratisch Georgie? Dat een zekere energieleverantie in de toekomst belangrijker is dan universele toepassing van de democratische beginselen? Nou nou, moet dat nou zo cynisch? Feit is dat veel mensen in Georgie inmiddels een scepsis hebben ontwikkeld, naar het Westen in het algemeen en de VS in het bijzonder. Dat het Westen met twee maten meet, dat ze democratie in Georgie minder belangrijk vinden dan democratie " thuis". Dat de OVSE in januari het verkiezingsproces onmiddellijk in zijn armen sloot terwijl veel burgers getuige waren van intimidatie en fraude, heeft de reputatie van internationale waarnemers veel schade berokkend. Uit peilingen blijkt dat ook nu de meeste Georgiers niet geloven dat de verkiezingen eerlijk zullen verlopen. Voor iedereen staat er woensdag dus veel op het spel: de democratie voor Georgiers, de (duurzame) machtspositie van Saakashvili en de geloofwaardigheid van het Westen.