De twee maten van Europa - Hoofdinhoud
Wat ik vreesde op Tweede Kerstdag (zie mijn blog Israël-Palestina), is helaas uitgekomen. Sindsdien ben ik in de ban van het conflict en in toenemende mate verbijsterd over de omzichtige en soms zelfs vergoelijkende reacties op het gedrag van Israël. Intussen is de vlam al bij buurland Libanon in de pan geslagen. Terwijl de Europese Unie verlamd naar Gaza staart, blijkt het vliegensvlug en effectief te kunnen opereren bij een dreigend gastekort in Europa.
Anderhalf miljoen mensen ondergaan een humanitaire catastrofe en de wereld kijkt toe. Elke zichzelf respecterende politicus haast zich naar Israël om de regering vriendelijk te verzoeken het offensief te stoppen, of alleen om medicijnen en voedsel toe te laten. Onze Jan Peter maakt het helemaal bont door vooral begrip te tonen. Het geheugen van de internationale gemeenschap lijkt niet ouder dan enkele weken, en zelfs dat stukje blijkt gemakkelijk te vervormen: de illegale bezetting is al bijna zestig jaar gaande, waarvan tweederde van de tijd door Israël. Het land leefde het bestand niet na door de grenzen met Gaza dicht te houden, wat de situatie daar zeer precair maakte. Heeft het zin een bestand te verlengen dat niet wordt nageleefd? Hamas de oorlog verwijten is daarom naïef, hoe dom en verwerpelijk het gooien van raketten ook is. Hier spelen andere belangen. Volgens Avnery, een Israëlische publicist , is de titel “Verkiezingsoorlog” passender dan de officiële naam “Gegoten lood”.
Zolang de Verenigde Staten een actie van de Verenigde Naties frustreren (will the change come?), zal de Europese Unie haar daadkracht moeten tonen. De EU heeft tenslotte ook een historische verantwoordelijkheid bij dit zestigjarige conflict. De verdeeldheid binnen Europa is echter groot en hier wreekt zich het gebrek aan een eenduidig Europees buitenlands beleid. Daarvoor zouden de lidstaten hun vetorecht moeten durven opgeven. Een stempel van het Europarlement zou het buitenlandse beleid vervolgens meer mensenrechtenproof kunnen maken. Maar dat is helaas voorlopig toekomstmuziek.
Maar is een gebrekkige besluitvormingsstructuur het enige probleem? Kijk naar de slagvaardigheid van de Europese Unie na het dreigende dichtdraaien van de Russische gaskraan: er is onmiddellijk druk uitgeoefend, met sancties gedreigd, waarneming toegezegd en gezocht naar oplossingen voor het energieprobleem van enkele lidstaten. Eendrachtig trekt de Europese Unie op tegen de Oekraïne en Rusland. Het crisisgesprek leidt vandaag tot hervatting van de gasleverantie.
Het kan dus wel. Een wrange tegenstelling tussen het verlamde toekijken bij lijdende Palestijnen en het ferme optreden bij dreigende kou in Europa. Ik ben blij met deze eendracht en snelheid, maar zet deze kracht nou ook in als de belangen van anderen in het geding zijn!