32187 (R1902) - Goedkeuring van het Verdrag inzake clustermunitie

Dit wetsvoorstel werd op 23 oktober 2009 ingediend door de minister van Buitenlandse Zaken, Verhagen¹, en de minister van Defensie, Van Middelkoop².

Goedkeuring van het op 30 mei 2008 te Dublin totstandgekomen Verdrag inzake clustermunitie (Trb. 2009, 45)

Van deze pagina bestaat een uitgebreide versie met het inleidende gedeelte van de memorie van toelichting, alle documenten in dit dossier, een overzicht van Kamerleden en bewindslieden die bij de behandeling van dit dossier het woord hebben gevoerd en een overzicht van verwante dossiers.

• 1. 

  CDA-voorman, die het tot minister van Buitenlandse Zaken in het kabinet-Balkenende IV en vicepremier in het kabinet-Rutte I bracht, maar die in 2012 afzag van het politiek leiderschap. Zoon van een Limburgse gedeputeerde. Als (jong) historicus werd hij fractiemedewerker en, in 1989, Europarlementariër, alvorens in 1994 de overstap te maken naar de CDA-Tweede Kamerfractie. Ontpopte zich als vaardig woordvoerder asielbeleid en buitenlandse en Europese zaken. Toen Balkenende in 2002 premier werd, nam hij het fractievoorzitterschap over. Als diens secondant schuwde hij harde uithalen naar tegenstanders niet ('Met Bos bent u de klos'). Genoot van het ministerschap van BZ, maar mede vanwege rugklachten werd hij in 2010 minister van Economische Zaken, Landbouw en Innovatie. Stond bekend als emotioneel en slim en als strateeg. Vanaf 2013 was hij tien jaar voorzitter van Bouwend Nederland.
   
• 2. 

  Gedegen en gerespecteerd lid van de Tweede Kamerfracties van GPV en ChristenUnie, die na vier jaar Eerste Kamerlidmaatschap minister van Defensie werd in het kabinet-Balkenende IV. Had het in die laatste functie veel moeilijker, onder andere vanwege de discussies rond de vredesmissie in Afghanistan. Zijn politieke loopbaan begon hij als medewerker van de Tweede Kamerfractie van het GPV, waarna hij in 1989 zelf Kamerlid werd. Hield zich met uiteenlopende onderwerpen bezig. Leidde in 1995-1996 het parlementaire onderzoek naar klimaatverandering. Daarnaast was hij nauw betrokken bij de parlementaire nasleep van het Srebrenicadrama en het vastleggen van betrokkenheid van de Tweede Kamer bij militaire missies. Na het uittreden van de PvdA-ministers was hij in 2010 acht maanden tevens minister voor Wonen, Wijken en Integratie.
   
• 3. 

  Jasper van Dijk (1971) was van 30 november 2006 tot 6 december 2023 lid van de Tweede Kamerfractie van de SP. In de periode maart-juli 2023 werd hij tijdelijk vervangen door Frank Futselaar. Hij was medewerker van de SP-fracties in de Tweede Kamer en het Europees Parlement en gemeenteraadslid in Amsterdam. De heer Van Dijk was eerst woordvoerder onderwijs, sociale zaken en integratie en werd later woordvoerder defensie, buitenlandse zaken, ontwikkelingssamenwerking, Europa en asiel en migratie.
   
• 4. 

  Veertien jaar defensiewoordvoerster van de PvdA in de Tweede Kamer, die zich inzette voor veteranen en oorlogsgetroffenen, maar ook sprak over lastige dossiers als vredesmissies en de JSF. Was tevens actief in internationale parlementen en bijna vijf jaar een charmante en stijlvolle voorzitter van de vaste commissie voor Buitenlandse Zaken. Zij begon haar loopbaan in het onderwijs, onder meer als kleuterleidster en muziekdocente. Daarna was zij, na een studie culturele antropologie, ambtenaar op Buitenlandse Zaken, laatstelijk als hoofd van de afdeling Zuidelijk Afrika.
   
• 5. 

  Hanke Bruins Slot (1977) was van 5 september 2023 tot 2 juli 2024 minister van Buitenlandse Zaken in het kabinet-Rutte IV. Tussen 10 januari 2022 en 5 september 2023 was zij minister van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties in dat kabinet. Daarvoor was zij lid van Gedeputeerde Staten van Utrecht en daarvoor van 17 juni 2010 tot 5 juni 2019 Tweede Kamerlid voor het CDA. Zij was eerder senior beleidsmedewerker op het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties en stapte daarna over naar het leger. In 2008 was ze commandant van een panzerhouwitzer­detachement in Uruzgan (Afghanistan). Als Kamerlid was zij woordvoerster defensie, binnenlands bestuur, medisch-ethische thema's en sportbeleid. Sinds 2025 is zij actief bij de Koninklijke Landmacht.
   
• 6. 

  In Vlaardingen geboren zoon van een Palestijnse vader, die twee jaar als Tweede Kamerlid voor GroenLinks woordvoerder was op het gebied van buitenlandse zaken, ontwikkelingssamenwerking, Europese samenwerking en defensie. Hij werkte daarvoor onder meer als lobbyist en campagneleider bij organisaties op het gebied van ontwikkelingssamenwerking en mensenrechten, zoals Oxfam Novib en Oxfam International. Had bijzondere belanstelling voor digitale vrijheid en gebruikte zelf veelvuldig twitter. Na zijn Kamerlidmaatschap was hij directeur van Open State Foundation, dat zich richt op digitale transparantie en open data. Sinds juli is hij hoofd Public Policy Google in Nederland. Daarnaast is hij lid van de Raad van Toezicht van BNNVARA.
   
• 7. 

  Talentvolle D66-politica, die door haar overhaaste vertrek naar de Verenigde Staten in 2016 echter veel commotie en vragen opriep. Kwam in 2010 voor D66 in de Tweede Kamer en hield zich met name bezig met defensie, lucht- en scheepvaart en Koninkrijksrelaties. Was ook lid van de parlementaire enquêtecommissie woningcorporaties. Na haar studie bedrijfskunde had zij een officiersopleiding bij de Koninklijke Marine gevolgd en daarna was zij officier Logistieke Dienst. Was vervolgens ambtenaar op het ministerie van Economische Zaken en hoofd planning en controle bij de Commando DienstenCentra van het ministerie van Defensie. In 2007 Jonge Ambtenaar van het Jaar. Is nu eigenares van een kapsalon.
   
• 8. 

  André Bosman (1965) was kandidaat voor de VVD bij de Eerste Kamerverkiezingen 2023. Hij was in de periode 2010-2021 Tweede Kamerlid. Bosman is voormalig vluchtcommandant, squadronvlieger en vlieginstructeur bij de Koninklijke Luchtmacht. Was eerder voor de VVD bestuurlijk actief in Zeeland en werkte onder meer als liason officier op het hoofdkwartier van ISAF in Kaboel. Defensiewoordvoerder van de VVD-fractie en later woordvoerder Europese zaken en Koninkrijksrelaties.
   
• 9. 

  Raymond de Roon (1952) is sinds 30 november 2006 lid van de Tweede Kamerfractie van de PVV. Hij was advocaat-generaal bij het Amsterdamse Gerechtshof. Eerder was hij onder meer officier van justitie in Zutphen en van 2010 tot 2013 gemeenteraadslid in Almere. In 2023-2024 was hij tevens Statenlid in Zeeland. De heer De Roon houdt zich in de Tweede Kamer met name bezig met buitenlandse zaken. Hij was voorzitter van de commissies voor Veiligheid en Justitie en voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking en is nu voorzitter van de commissie voor Defensie.
   
• 10. 

  Voormalige waterstaatsbestuurder, wethouder in Geldermalsen en advocaat, die zich als PvdA-Eerste Kamerlid onder meer bezighield met huwelijk- en familierecht, bestraffing van verkeersdelicten, de rechterlijke organisatie en het verdrag tegen clustermunitie. Was daarnaast specialiste op het gebied van burgerlijk recht en als zodanig betrokken bij Europese regelgeving over erfrecht. Was voorts enkele malen verkiezingswaarnemer.
   
• 11. 

  In Duitsland geboren Amsterdamse advocaat, die vier jaar voor GroenLinks in de Eerste Kamer zat. Was daar onder meer financieel woordvoerster en hield zich verder bezig met uiteenlopende bestuurlijke en juridische aangelegenheden en met defensie en buitenlands beleid. Als strafrechtpleiter bekend door de verdediging van onder anderen Volkert van der G. en de Koerdische politicus Öcalan. Was in 2012-2017 bijzonder hoogleraar advocatuur in Amsterdam. Sinds 1 maart 2019 is zij hoogleraar advocatuur en ethiek in Maastricht.
   
• 12. 

  Wetenschapper en SP-bestuurder, die op betrekkelijk jonge leeftijd Eerste Kamerlid werd. Was universitair docent, programmaleider van kenniscentrum Nicis Institute en vanaf 2009 vijf jaar directeur van het wetenschappelijk bureau van de SP, alsmede redacteur van 'Spanning', het tijdschrift van dat bureau. In 2009 promoveerde hij aan de VU. Van 18 juni 2014 tot 30 mei 2018 was hij wethouder voor sociale zaken van Amsterdam. Als Eerste Kamerlid woordvoerder op het gebied van bestuurlijke aangelegenheden. Zo sprak hij bij de behandeling van grondwetsherzieningen, herindelingen en voorstellen op het gebied van het kiesrecht.
   
• 13. 

  Generaal-majoor b.d. der Mariniers, met een grote staat van dienst op het gebied van defensie en veiligheid. Werd in de Eerste Kamer, waarvan hij voor de VVD twaalf jaar deel uitmaakte, dan ook algemeen als autoriteit op dat gebied erkend. Hij was onder meer adviseur van de secretaris-generaal van de Verenigde Naties op het gebied van vredesoperaties en verbonden aan het Haagse Centrum voor Strategische Studies. In 2011-2015 was hij voorzitter van de vaste commissie voor buitenlandse zaken, defensie en ontwikkelingssamenwerking en daarnaast maakte hij deel uit van onder meer de parlementaire vergaderingen van NAVO en OVSE. Behalve met buitenlandse zaken hield hij zich ook bezig met Koninkrijksrelaties.
   
• 14. 

  Fractievoorzitter van de ChristenUnie in de Eerste Kamer in de jaren 2011-2019. Was in 2007 lid geworden van de Eerste Kamer, waarin hij een gewaardeerde rol speelde in debatten over uiteenlopende onderwerpen. Hij was lector aan de Gereformeerde Hogeschool Zwolle en bijzonder hoogleraar wijsbegeerte in Rotterdam en daarna rector en buitengewoon hoogleraar aan de Theologische Universiteit Kampen. Eerder was hij directeur van het wetenschappelijk instituut van de ChristenUnie. Verwierf veel waardering voor de wijze waarop hij het door een Eerste Kamercommissie uitgevoerde onderzoek leidde naar privatiseringen en verzelfstandiging van overheidsdiensten. Combineerde een scherpe geest en vasthoudendheid met public spirit en wellevendheid in het debat.
   
• 15. 

  Christendemocratische jurist, die zowel vier jaar zitting had in de Raad van State als elf jaar lid was van de Eerste Kamer. Hij is (emeritus) hoogleraar informatierecht aan de Universiteit Leiden en was daar eerder hoogleraar inleiding tot rechtswetenschap. Begon zijn loopbaan als advocaat en was vervolgens rechter. In de Eerste Kamer onder meer woordvoerder justitie en buitenlandse zaken en tweede ondervoorzitter van de Kamer. Gezaghebbend senator op het gebied van informatierecht, bescherming van de persoonlijke levenssfeer en ICT. Scherpzinnige jurist, die vanwege zijn praktijkervaring goed op zijn plek was in de Senaat en die niet aarzelde tegengas te geven als privacyschendingen dreigden.
   
• 16. 

  VVD-politicus en bestuurskundige, die een belangrijke rol speelde tijdens de formatie 2010 en daarna minister van Buitenlandse Zaken werd in het kabinet-Rutte I. Autoriteit op het gebied van veiligheids- en crisismanagement en oprichter van COT Instituut voor Veiligheids- en Crisismanagement BV. In Rotterdam en Leiden hoogleraar bestuurskunde en elf jaar Eerste Kamerlid voor de VVD, waarvan vijf jaar fractievoorzitter. Ondernam in 2010 met Wallage tevergeefs pogingen om een Paars kabinet te vormen, met GroenLinks als vierde partij. Zijn ministerschap verliep moeizaam. Had geen al te goede relatie met zijn ambtenaren. Hij kreeg verder onder meer te maken met de terechtstelling van Iraans-Nederlandse in Iran. Verdedigde met succes deelname aan missies in Afghanistan, Libië en Zuid-Soedan en zette zich in voor een vrij internet.
   
• 17. 

  CDA'er op de rechterflank en 'spindoctor' avant la lettre. Zoon van een katholieke officier en opgegroeid in 't Gooi. Was leraar in Hilversum en Bussum en daarna politiek verslaggever van het NOS Journaal. Speelde als voorlichter een belangrijke rol bij het uitdragen van pijnlijke maatregelen door minister Ruding. Was vervolgens twaalf jaar een invloedrijk Tweede Kamerlid van het CDA en onder meer fractiesecretaris. Na vier jaar voorzitterschap van het College van Zorgverzekeringen Eerste Kamerlid en in 2010 verrassend minister van Defensie in het kabinet-Rutte I. Moest toen noodgedwongen flinke bezuinigingen accepteren en verdedigen. Politicus die niet schuwde door ferme uitspraken voor de nodige reuring te zorgen.
   
• 18. 

  Uit de ICT-wereld afkomstige CDA-bewindspersoon, die als plaatsgenoot van premier Balkenende tot diens getrouwen behoorde. Werd, na penningmeester van het CDA te zijn geweest, in 2007 staatssecretaris van fiscale zaken in het kabinet-Balkenende IV. Toen de PvdA-bewindslieden in 2010 opstapten, werd hij minister van Financiën en hij bleef dat tot november 2012 in het kabinet-Rutte I. Had veel bemoeienis met de grote problemen in de eurozone en met name de Griekse schuldenkwestie. Stelde zich pragmatisch op. In het voorjaar van 2012 bracht hij, na de val van het kabinet het Lenteakkoord tot stand, zodat ons land aan EU-begrotingsregels voldeed. Van augustus 2014 tot maart 2020 bekleedde hij een topfunctie bij KPN. Zakelijke, nuchtere en populaire minister. Liefhebber van mooie auto's.
   
• 19. 

  Groningse CDA-bestuurder, die als staatssecretaris voor landbouw, visserij, natuur en buitenlandse handel in het kabinet-Rutte I vaak in de belangstelling stond. Na ambtelijke en wetenschappelijke functies en na werkzaam te zijn geweest als organisatie-adviseur, was hij tien jaar gedeputeerde in Groningen. Was verder drie keer lijsttrekker bij de Statenverkiezingen en in 2009-2010 directeur van RTV Noord. Na de nederlaag van het CDA bij de Kamerverkiezingen van 2010 werd hij interim-voorzitter van zijn partij en in die rol maakte hij de weg vrij voor een CDA-VVD-kabinet, met de PVV als gedoogpartner. Door dossiers als ontpoldering van de Zeeuwse Hedwigepolder, dierenwelzijn (met name ritueel slachten) en forse bezuinigingen op natuurbeleid en door mediaoptredens een spraakmakend bewindsman.