Persvrijheid in Italië... zowaar ik Sargentini heet - Hoofdinhoud
Afgelopen zaterdag kwamen tienduizenden Italianen bijeen om te demonstreren voor persvrijheid. Het Piazza del Popolo in Rome stond vol.
De persvrijheid staat onder druk in Italië. President Berlusconi is een mediatycoon die met zijn bedrijf Mediaset de meeste commerciële tv-zenders van Italië in handen heeft. Als regeringsleider is hij ook nog eens verantwoordelijk voor de publieke zenders van de RAI. Als kranten kritische stukken over hem plaatsen (bijvoorbeeld over het gebruik van overheidsvliegtuigen om dames naar feestjes te brengen), dan spant hij een rechtszaak tegen ze aan. Journalisten voelen zich bedreigd in hun vrije nieuwsgaring en doen meer en meer aan zelfcensuur.
Waarom maak ik me - als Nederlandse Europarlementariër - nu zo druk om die persvrijheid in Italië?
Update: Ik was afgelopen zaterdag in Amsterdam bij de Italianen in Nederland die ook bijeen kwamen voor de persvrijheid. Ze maakten er een filmpje van.
Ik mag dan wel Sargentini heten, maar ik spreek niet eens Italiaans. Toch is Berlusconi's mediamacht een zaak die mij aan het hart gaat. Een vrije, pluriforme pers is de basis van een goede democratie. Italië is lid van de Europese Unie. Wij laten ons in Europa voorstaan op ons democratisch gehalte (ik heb het even niet over Raad van Ministers en het democratisch gat). We dragen de democratie uit op het wereldtoneel. Het streven naar democratisering is de basis voor ons ontwikkelingsbeleid voor Afrika. Als landen lid willen van onze club leggen we ze langs de lat van democratie en mensenrechten. Als dan een land in ons midden een loopje neemt met de persvrijheid en, sterker nog, een regering haar bevolking bewust in onwetendheid laat, dan staan we met zijn allen met onze broek op de knieën.
Legio zijn de rapporten van Europese waarnemers bij verkiezingen in bijvoorbeeld Afrika waarin gesteld wordt dat het niet kan dat de regeringspartij alle zendtijd opeist in de campagne terwijl de anderen partijen het nakijken hebben. Wij vinden dat soort verkiezingen niet helemaal free and fair (diplomatieke taal voor oneerlijk). We kunnen toch niet met ons vingertje blijven zwaaien in Afrika als we in Europa een oogje toeknijpen voor Berlusconi? En hoe kunnen we nieuwe lidstaten als Bulgarije en Roemenië aanzetten tot het naleven van Europese wetten als we de Italiaanse regering haar gang laten gaan?
De Europese ministers schrikken terug voor acties tegen een van hun naaste collega’s. Ze kunnen een procedure starten wegens schending van de mensenrechten, waarbij Italië tijdelijk z’n stemrecht verliest in de Raad van Ministers. Dat heet een artikel-7-procedure. Daarnaast kan de Europese Commissie een richtlijn opstellen tegen mediaconcentratie, waarmee de bundeling van zenders in handen van Berlusconi opgebroken wordt. Het begint allemaal met een debat in het Europees Parlement om de Raad en de Commissie tot actie aan te zetten. En dat gaat deze week gebeuren. Daniel Cohn-Bendit en ik geven woensdag 7 oktober een persconferentie over de situatie in Italië. Donderdag 8 oktober debatteert het Europarlement erover.
Dat doen we omdat ook Italianen recht hebben op een vrije pers, omdat dat de basis is van een goed functionerende democratie en omdat we dat ook in ons buitenlandbeleid willen kunnen uitdragen.
Trouwens, je kunt hier de petitie tekenen voor persvrijheid in Italië.
Of kijk nog eens naar mijn optreden bij De Zomer Draait Door in juni tijdens de verkiezingscampagne, waarin ik Wim van de Camp van het CDA opriep om Berlusconi aan te spreken op zijn gedrag.