27659 - Wet toelating zorginstellingen

Dit wetsvoorstel werd op 29 maart 2001 ingediend door de minister van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, Borst-Eilers¹, en de staatssecretaris van Volksgezondheid, Welzijn en Sport, Vliegenthart².

Dit voorstel is gebaseerd op de overweging, dat het ter bevordering van de overgang van een centraal aanbod gestuurd naar een decentraal vraaggericht zorgstelsel wenselijk is de regels inzake de toelating van zorginstellingen en die inzake de bouwprocedure te vereenvoudigen en samen te voegen.

Vereenvoudiging van het stelsel van overheidsbemoeienis met het aanbod van zorginstellingen (Wet toelating zorginstellingen)

Van deze pagina bestaat een uitgebreide versie met het inleidende gedeelte van de memorie van toelichting, alle documenten in dit dossier, een overzicht van door dit wetsvoorstel gewijzigde wetten, een overzicht van Kamerleden en bewindslieden die bij de behandeling van dit dossier het woord hebben gevoerd en een overzicht van verwante dossiers.

• 1. 

  Minister van Volksgezondheid in de kabinetten-Kok en bij de verkiezingen 1998 lijsttrekker van D66. Werd na een loopbaan als arts, ziekenhuisdirecteur, hoogleraar en vicevoorzitter van de Gezondheidsraad minister in het kabinet-Kok I en in het Kok II tevens vicepremier. Tijdens haar ministerschap werden medisch-ethische kwesties geregeld zoals euthanasie, medisch-wetenschappelijk onderzoek en onderzoek met embryo's. Kreeg als minister te maken met de problematiek van wachtlijsten in de zorg en het tekort aan medisch personeel en werd hierover fel aangevallen door de oppositie van links en rechts. Deskundige minister die veel wetgeving tot stand bracht. Riep door haar liberale opvattingen in medisch-ethische kwesties in sommige kringen wel weerstand op, maar werd algemeen geacht als een wijze en betrokken bewindsvrouw.
   
• 2. 

  Talentvolle en bekwame PvdA-politica die haar loopbaan begon als voorzitter van de Jonge Socialisten. Door haar goede dossierkennis en vaardigheid in het debat wist zij zich in de PvdA-fractie snel op te werken. Vooral deskundig op (jeugd)welzijnsgebied en op het terrein van emancipatie. Na vicefractievoorzitter te zijn geweest, werd zij in 1998 staatssecretaris in het tweede kabinet-Kok. Daar kreeg zij met de lastige problematiek van de wachtlijsten in de zorg te maken. Verder had zij sport in haar portefeuille. Na de voor de PvdA teleurstellende verkiezingen van 2002 trok zij zich uit de politiek terug. Was kroonlid van de SER en is onder meer zelfstandig adviseur en sportbestuurder.
   
• 3. 

  Politiek voorman van de SGP, die als nestor van de Tweede Kamer gezag verwierf. Studeerde weg- en waterbouw en was werkzaam in het onderwijs. Kwam in 1981, na ruim acht jaar Statenlid in Utrecht te zijn geweest, in de Kamer. Vanaf 1986 fractievoorzitter en partijleider. Voerde in de Kamer het woord over uiteenlopende onderwerpen. Minzame, hardwerkende volksvertegenwoordiger die zich dienstbaar opstelde en geen eerzucht kende. Als nestor ontwikkelde hij zich, ondanks het tamelijk politieke isolement van zijn partij, tot het staatsrechtelijk en 'zedelijk' geweten van de Kamer. Waarschuwde geregeld tegen verruwing van de parlementaire mores.
   
• 4. 

  Tilburgse juriste, die na vijf jaar wethouder in haar woonplaats te zijn geweest Tweede Kamerlid voor de VVD werd. Woordvoerster volksgezondheid van haar fractie met een zakelijke instelling, die het woord voerde over zaken als de thuiszorg, wachtlijsten in de zorg en tabakswetgeving. Daarnaast enige tijd voorzitter van de vaste commissie voor Justitie, in welke functie zij efficiënt de commissievergaderingen leidde. Was in 2005-2006 opnieuw wethouder, ditmaal in Breda.
   
• 5. 

  Voorman van de ChristenUnie, die zijn partij in 2007 in het kabinet-Balkenende IV tot regeringsdeelname bracht. Hijzelf was in dat kabinet minister voor Jeugd en Gezin en viceminister-president. Maakte zich sterk voor betere toegankelijkheid van gezinsondersteuning. Werd in november 2002 als jonge jurist politiek leider van zijn partij, na in 1994 voor de RPF Tweede Kamerlid te zijn geworden. Verwierf snel gezag als goed debater en vanwege zijn dossierkennis. Hij was voordien vijf jaar directeur van de Marnix van Sint Aldegonde Stichting, het wetenschappelijk bureau van de RPF. In 2010 was hij tevens acht maanden minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap. In april 2011 verliet hij de politiek om voorzitter van Zorgverzekeraars Nederland te worden.
   
• 6. 

  Amsterdamse huisarts die acht jaar volksgezondheidswoordvoerder van de PvdA-Tweede Kamerfractie was. Behoorde in 1994 tot een nieuwe lichting Kamerleden. Kreeg zowel door zijn optreden als tv-dokter als door zijn heldere taalgebruik de nodige bekendheid. Lid van de enquêtecommissie vliegramp Bijlmermeer, die zich inzette voor de slachtoffers. Vond met Van Gijzel dat de ministers Borst en Jorritsma de politieke verantwoordelijkheid droegen voor de nasleep van de ramp. Nadien wethouder van sociale zaken en onderwijs van Amsterdam die het doen van pittige uitspraken niet schuwde. Een al te openhartige onthulling over zijn privégedrag gevolgd door nieuwe berichten daarover leidde er uiteindelijk toe dat de PvdA-fractie het vertrouwen in hem opzegde.
   
• 7. 

  Huisarts uit Goes, die achtenhalf jaar Tweede Kamerlid voor het CDA was. In de Kamer een vooraanstaand woordvoerder volksgezondheid, die zich daarnaast echter ook bezighield met visserijaangelegenheden, rampenbestrijding en kansspelen. Verder was hij enige jaren voorzitter van de commissie voor VROM. Voor hij Kamerlid werd actief in vele organisaties op het gebied van de zorg en in de landelijke huisartsenvereniging. Speelde dankzij veel inhoudelijke kennis een belangrijke rol in debatten over onder meer het nieuwe zorgstelsel, de kosten van de gezondheidszorg, ambulancevervoer en het antirookbeleid.
   
• 8. 

  Onconventionele arts uit Castricum die na haar 65e Tweede Kamerlid werd voor GroenLinks. Dochter van een musicus van Hongaarse afkomst. Was directeur van een GGD en lid van de Sociale Verzekeringsraad en van het Centraal Medisch Tucht College. Als woordvoerster volksgezondheid bewerkstelligde zij via amendering dat in de Tabakswet werd opgenomen dat werknemers recht hebben op een rookvrije plek, dat ook in treinen niet gerookt mag worden en dat de leeftijdsgrens voor verkoop 16 jaar in plaats van 18 jaar werd.
   
• 9. 

  Zat acht jaar in de Tweede Kamer voor D66, vanaf de leeftijd van 27 jaar. Was daarvoor werkzaam bij een taleninstituut voor het bedrijfsleven en bij ING Aviation Lease en tevens gemeenteraadslid in Aalsmeer. Nadat Roger van Boxtel minister was geworden, werd zij woordvoerster volksgezondheid en welzijn van haar fractie. Daarvoor hield zij zich onder meer bezig met beroepsonderwijs, jeugdbeleid en kinderbescherming en emancipatie. Sinds 2002 vervult zij diverse functies in belangenverenigingen in de zorg waaronder die van directeur van de Parkinson Vereniging.
   
• 10. 

  Sociologe die Tweede Kamerlid voor GroenLinks was. Keerde echter al na drie jaar terug naar de wetenschap, omdat die stiel haar beter lag dan de politiek. Was in de Kamer woordvoerster volksgezondheid, welzijn en emancipatiebeleid. Was voor zij Kamerlid werd universitair docente, onderzoeker en projectleider bij het Nederlands Instituut voor Zorg en Welzijn en is sinds 1 mei 2014 hoogleraar burgerschap en humanisering van instituties en organisaties aan de Universiteit voor Humanistiek. Eerder bekleedde zij de leerstoel actief burgerschap aan de UvA.
   
• 11. 

  Gepromoveerde ingenieur die als CDA-Tweede Kamerlid deskundig was op het gebied van volksgezondheid (zorginstellingen), het bouwbeleid, milieu (afvalbeleid) en gelijke behandeling bij arbeid. Hield zich ook bezig met het beleid voor oorlogsgetroffenen en was tevens voorzitter van de parlementaire contactgroep Verenigd Koninkrijk. Voor zij Kamerlid werd senior adviseur gezondheidszorg bij Twynstra Gudde. Als Kamerlid opvallender door kennis en betrokkenheid dan door spectaculaire optredens.
   
• 12. 

  Bevlogen Tweede Kamerlid en enige tijd partijleidster van de SP. In Nijmegen gepromoveerd in de medische wetenschappen en aanvankelijk wetenschapper. Kwam in 1994 in de gemeenteraad van Doesburg en werd beleidsmedewerker van de Kamerfractie. Vanaf 1998 Tweede Kamerlid, dat zich vooral bezighield met de zorgsector. Kwam krachtig op voor de belangen van zorgconsumenten. Fel, vasthoudend debatester, die daardoor soms wel iets drammerigs had. Was in 2008 de logische opvolgster van Jan Marijnissen, maar kon diens populariteit niet benaderen en trad na de teleurstellende raadsverkiezingen van 2010 terug. Is sinds 2013 directeur van Lareb, een onderzoeksinstituut voor bijwerking van medicijnen en sinds 2024 bijzonder hoogleraar in Leiden.
   
• 13. 

  Uit het bankwezen afkomstige PvdA-politicus (een krant betitelde hem als 'rode bankier'), die als Tweede Kamerlid belangrijke onderwerpen in zijn portefeuille had. Zo was hij één van de woordvoerders bij de behandeling van de wetsvoorstellen over het nieuwe stelsel van ziektekostenverzekering. Verder hield hij zich bezig met economische zaken (markt en overheid). In het kabinet-Balkenende IV was hij als staatssecretaris van Economische Zaken verantwoordelijk voor onder meer exportbeleid, consumentenbeleid en ondernemerschap. Hij was voor hij Kamerlid werd vicepresident Institutional Servicing Midden-Oosten van ABN AMRO Asset Management. In 2011-2013 bestuurder van Royal Haskoning en daarna bewindvoerder namens Nederland bij de Wereldbank in Washington tot eind 2018.
   
• 14. 

  Limburgse VVD-politicus, die na financieel woordvoerder van de Tweede Kamerfractie te zijn geweest in 2010 staatssecretaris van Financiën in het kabinet-Rutte I werd. Hij bleef dat in het kabinet-Rutte II, maar moest voortijdig aftreden, omdat zijn positie was ondermijnd door ernstige problemen bij de belastingdienst met de verwerking van toeslagen. Een nauwe band met de omstreden Roermondse VVD'er Jos van Rey had hem eerder al in problemen gebracht. Voor hij in 1998 Kamerlid werd, was hij advocaat en geruime tijd gemeenteraadslid (fractievoorzitter) in Weert. Na zijn aftreden als staatssecretaris waarnemend burgemeester van Heerlen en van Beek. In 2016-2020 was hij bewindvoerder bij de Europese Bank voor Wederopbouw en Ontwikkeling. Tegenwoordig is de heer Weekers secretaris-generaal van de Benelux Unie.
   
• 15. 

  Spraakmakend populistisch politicus. Zoon van een burgemeester van ARP-huize en zelf op lokaal niveau actief in het CDA. Was als directeur Vreemdelingenzaken, directeur van de Immigratie- en Naturalisatiedienst en advocaat goed ingevoerd op het gebied van het asielbeleid en werd voor de LPF in het kabinet-Balkenende I minister voor Vreemdelingenzaken en Integratie. Deed in die functie soms omstreden uitspraken onder meer over de doodstraf. Zag in 2002 af van het lijsttrekkerschap van de LPF, maar werd met voorkeurstemmen tot Kamerlid gekozen. Trad ook in de Kamer vaak solistisch op, zocht contact met het Vlaams Belang en verliet de LPF. Had met een eigen lijst succes in de Zoetermeerse gemeentepolitiek, maar dong tevergeefs naar een Kamerzetel met zijn Partij voor Nederland.
   
• 16. 

  Behendig, zelf- en doelbewust VVD-politicus, die al na vier jaar Tweede Kamerlidmaatschap tot het kabinet toetrad. Was medewerker en tekstschrijver van Frits Bolkestein en werd als Kamerlid financieel woordvoerder. Als staatssecretaris van Sociale Zaken in het kabinet-Kok II bracht hij onder meer de Wet poortwachter tot stand, die snelle reïntegratie van zieke en arbeidsongeschikte werknemers moest bevorderen. Minister van Financiën in het kabinet-Balkenende I. Als minister van Volksgezondheid in het kabinet-Balkenende II voerde hij een nieuw zorgstelsel in, waardoor het ziekenfonds verdween en er meer marktwerking kwam. Debater die soms licht geraakt was en fel reageerde, maar die ook goed kon incasseren. Was in 2007-2011 bestuursvoorzitter van de AFM en is nu voorzitter van de International Accounting Standards Board te Londen.
   
• 17. 

  Tussen 2003 en 2011 (met een onderbreking van twee jaar) specialist op het gebied van de volksgezondheid in de PvdA-Eerste Kamerfractie en onder meer woordvoerder bij de behandeling van de Zorgverzekeringswet. Hield zich verder bezig met jeugdzorg. Was voor hij senator werd docent, onderzoeker en fractiemedewerker en tot juli 2006 voorzitter van de Raad van Bestuur van het Universitair Medisch Centrum Groningen. Overtuigde sociaaldemocraat, die over een goede dossierkennis beschikte.
   
• 18. 

  Sociaal voelende en maatschappelijk geëngageerde huisarts uit Groningen, die twaalf jaar voor de SP in de Eerste Kamer zat. Van huis uit betrokken bij de gezondheidzorg. Was voor zij Eerste Kamerlid werd twee jaar voorzitter van de Landelijke Huisartsenvereniging. Deskundig en daardoor ook bij politieke 'tegenstanders' een gewaardeerd Kamerlid. Dat betrof allereerst het terrein van de volksgezondheid, maar verder onderwerpen als welzijn, landbouw, natuur en voedselkwaliteit, ruimtelijke ordening en milieu. Was acht jaar voorzitter van de vaste commissie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport.
   
• 19. 

  Politicus van D66, die voor die partij deel uitmaakte van beide Kamers. Was zeven jaar Eerste Kamerlid, waarvan drie jaar fractievoorzitter, en vijf jaar Tweede Kamerlid. Hij begon al op jonge leeftijd als fractiemedewerker en was later wethouder van Dordrecht en partijvoorzitter. Verder was hij directeur van het Netherlands Institute for City Innovation Studies (Maatschappelijk Topinstituut voor steden). In de Eerste Kamer voorzitter van de commissie voor Verkeer en Waterstaat. Als Tweede Kamerlid woordvoerder op het gebied van binnenlands bestuur, justitie, asiel en immigratie en landbouw en betrokken bij diverse initiatiefvoorstellen, onder meer over referenda, de benoemingswijze van de burgemeester en weigerambtenaren. Had ook een aandeel in de nieuwe opzet van de formatie. Daarna was hij directeur van de Nederlandse Vereniging voor Innovatieve Geneesmiddelen. Vasthoudend debater.
   
• 20. 

  Twaalf jaar de woordvoerster volksgezondheid van de VVD in de Eerste Kamer; een terrein dat zij als directeur Zorg van Zorgverzekeraars Nederland en als ziekenhuisdirecteur goed kende. Later was zij onder meer onafhankelijk voorzitter van Ambulancezorg Nederland en onafhankelijk voorzitter van de Nederlandse Vereniging van Makelaars in Assurantiën en Assurantie-adviseurs. In de Senaat sprak zij bij vele debatten over de zorg, zoals bij de behandeling van de Zorgverzekeringswet, de Wet toelating zorginstellingen en Wet ambulancezorg. Daarnaast hield zij zich bezig met arbeidsparticipatie en sociale zekerheid.
   
• 21. 

  Cultuurpsycholoog en publicist, die gedurende de acht jaren dat hij lid was in vele Eerste Kamerdebatten namens GroenLinks het woord voerde. Sprak over uiteenlopende onderwerpen zoals de ruimtelijke economische ontwikkelingen, energiebeleid, cultuur, milieu en verkeer en waterstaat. Was vier jaar voorzitter van de vaste commissie voor Verkeer en Waterstaat. Voor hij in de Eerste Kamer kwam hoofdredacteur van tijdschriften in de welzijnssector en redacteur van de opiniepagina van De Volkskrant. In de jaren zeventig en tachtig was hij lid van de CPN.
   
• 22. 

  Vooraanstaande, strijdbare christendemocratische politica. Was maatschappelijk werkster en kwam eind 1966 voor de ARP in de Tweede Kamer. Werd woordvoerster maatschappelijk werk en sociale zaken en in 1973 tevens defensie-woordvoerster. Behoorde tot de 'sociale' vleugel van haar fractie. Verdedigde in 1976 (tevergeefs) met Til Gardeniers een abortusvoorstel dat uitging van het beginsel 'nee, tenzij'. Verliet in 1978 de Kamer en stapte over naar het bedrijfsleven. Actief in diverse organisaties op het gebied van welzijn, volksgezondheid en sociale zekerheid. Was tevens fractievoorzitter in de gemeenteraad, wethouder en waarnemend burgemeester. Keerde in 1995 op 69-jarige leeftijd terug in de Haagse politiek als senator. Was in de Eerste Kamer voorzitter van de vaste commissie voor VWS en woordvoerster sociale zaken. Door haar kennis en ervaring was zij in de Senaat een geducht tegenspeelster van de bewindslieden op die terreinen.
   
• 23. 

  Toegewijd Eerste Kamerlid van de SGP en als zodanig zestien jaar woordvoerder op uiteenlopende beleidsterreinen. Hij voerde bijvoorbeeld het woord over volksgezondheid, verkeer, economische zaken en sociale zaken. Vervulde directiefuncties op het terrein van de volksgezondheid en was burgemeester van Sint Philipsland (1973-1981) en van Genemuiden (1981-1987). Bescheiden en minzame senator, die een principiële inbreng combineerde met een constructieve opstelling.
   
• 24. 

  Khadija Arib (1960) was vanaf 19 mei 1998 tot 4 november 2022, met een onderbreking van 30 november 2006 tot 1 maart 2007, lid van de Tweede Kamer voor de PvdA. Van 13 januari 2016 tot 7 april 2021 was zij voorzitter van de Tweede Kamer. Mevrouw Arib is van Marokkaanse afkomst en kwam op haar vijftiende naar Nederland. Zij was voor zij Kamerlid werd onder meer waarnemend hoofd en senior-beleidsmedewerker Maatschappelijke Opvang en Gezondheidszorg van de gemeente Amsterdam. In de Tweede Kamer hield zij zich bezig met gezondheidszorg, medisch-ethische vraagstukken, bestrijding van mensenhandel en zedenwetgeving. Zij was voorzitter van de algemene commissie voor Jeugdzorg en gedurende korte tijd van de tijdelijke commissie corona.
   
• 25. 

  Tweede Kamerlid voor GroenLinks uit een Marokkaans-Nederlands arbeidersgezin. Werkte als programmamaker bij de IKON, De Balie en de VPRO. Was in 2002 korte tijd en daarna vanaf 2004 zes jaar Kamerlid. Was aanvankelijk woordvoerder op onderwijsgebied en later op het terrein van justitie, politie en vreemdelingenzaken. Zette zich onder meer in voor gehandicapten, ouderen en asielzoekers. Gedreven en enthousiast Kamerlid.
   
• 26. 

  Prominente D66'er die van alle markten thuis was. Hield zich in de twaalf jaar waarin hij Tweede Kamerlid was bezig met onder meer financiën, sociale zekerheid, de zorg, buitenlands beleid, defensie, media en economische zaken. Leidde bekwaam de commissie die onderzoek deed naar de uitzending van Nederlandse militairen op vredesmissies en was voorzitter van de enquêtecommissie Srebrenica. Was, gevraagd en ongevraagd, altijd bereid de pers te woord staan en zette dan op heldere wijze de standpunten van zijn partij uiteen. Voor hij Kamerlid werd hoofd voorlichting van de Sociaal-Economische Raad. Verloor in 2006 zijn zetel, omdat Fatma Koser Kaya met voorkeurstemmen werd gekozen.