Verkiezingen en zetelverdeling Europees Parlement 2004 (Nederland)

Bij de verkiezingen voor het Europees Parlement (EP) in 2004 werden CDA en PvdA de grootste Nederlandse partijen in het EP met respectievelijk 24,4 en 23,6 procent van de stemmen, allebei goed voor 7 van de 27 Nederlandse zetels in de periode 2004-2009. Ook de VVD, GroenLinks, de nieuwe partij Europa Transparant, de SP, de ChristenUnie/SGP en D66 bemachtigden één of meer zetels in het EP. De opkomst bij de verkiezingen bedroeg in Nederland 39,3 procent van de kiesgerechtigden.

• * 

  Het zeteltal in 2004 is niet goed vergelijkbaar met dat in 1999, omdat het totaal aantal te verdelen Nederlandse zetels afnam van 31 in 1999 naar 27 in 2004

** GPV/RPF/SGP

Neem contact op met de redactie van PDC voor een volledig overzicht van de deelnemende partijen.

Op basis van de verkiezingsuitslag konden direct 22 zetels verdeeld worden. De overige 5 zetels zijn verdeeld als restzetel over achtereenvolgens:

• - 

  Europa Transparant
• - 

  de lijstencombinatie VVD-D66
• - 

  de SP
• - 

  de lijstencombinatie PvdA-GroenLinks
• - 

  de lijstencombinatie CDA-ChristenUnie/SGP.

De lijstencombinatie tussen het CDA en de ChristenUnie/SGP heeft het CDA een zetel gekost en de ChristenUnie/SGP een zetel opgeleverd: zonder de combinatie had het CDA 8 zetels gekregen en de ChristenUnie/SGP 1.

Op 15 maart 1999 nam de Europese Commissie¹¹ collectief ontslag naar aanleiding van het verslag van het Comité van onafhankelijke deskundigen over vermeende gevallen van fraude, wanbeheer en nepotisme bij de Europese Commissie. De Nederlandse ambtenaar Paul van Buitenen¹⁰ speelde in deze affaire een belangrijke rol als klokkenluider.

Op 1 mei 2004 had de Europese Unie (EU) 10 nieuwe lidstaten gekregen: Cyprus, Estland, Hongarije, Letland, Litouwen, Malta, Polen, Slovenië, Slowakije en Tsjechië.

Meer over

• 1. 

  Europa Transparant haalde bij de verkiezingen van 10 juni 2004 2 zetels in het Europees Parlement (EP). Lijsttrekker was Paul van Buitenen. Het verkiezingsprogramma was getiteld 'A-Politiek'. Europa Transparant had voor de verkiezingen geen zetels in het EP. Bij de verkiezingen van 2004 waren er 27 zetels in het EP te verdelen voor Nederland.
   
• 2. 

  De SP haalde bij de verkiezingen van 10 juni 2004 2 zetels in het Europees Parlement (EP). Lijsttrekker was Erik Meijer. Het verkiezingsprogramma was getiteld 'Wie zwijgt stemt toe!'. De SP had voor de verkiezingen 1 zetel in het EP, maar toen had Nederland in totaal nog 31 zetels. Bij de verkiezingen van 2004 waren er 27 zetels in het EP te verdelen voor Nederland.
   
• 3. 

  Enthousiaste Limburgse CDA'er, die jong Tweede Kamerlid was, daarna lid van het Europees Parlement en vervolgens minister van Verkeer en Waterstaat in het vierde kabinet-Balkenende. Ging al als achtjarige met zijn vader mee naar raadsvergaderingen en was op zijn twintigste zelf raadslid in Valkenburg. Als Tweede Kamerlid woordvoerder verkeer en buitenlandse zaken en in het Europees Parlement rapporteur over de mogelijke toetreding van Turkije tot de EU. Als minister van Verkeer en Waterstaat voortvarend bij plannen tot vergroting van de wegcapaciteit. Diende een wetsvoorstel in om ter vervanging van belasting van autobezit kilometerbeprijzing in te voeren, maar dat werd niet afgehandeld. Stapte in 2010 vrij onverwacht uit de politiek en werd per 1 april 2011 directeur van de KLM. Van 1 juli 2013 tot 16 oktober 2014 was hij daarvan president-directeur.
   
• 4. 

  Spraakmakende partijvoorzitter van de PvdA in de jaren tachtig en in de periode 1999-2007 Europarlementariër en leider van de PvdA-delegatie in dat parlement. Werd in een 'rood nest' in Ammerstol geboren, maar groeide op in Twente. Na zijn studie sociologie wethouder van Groningen in een overwegend links college. Versloeg in 1979 de meer tot de gevestigde orde behorende Wim Meijer in de strijd om het partijvoorzitterschap en zette de polarisatiestrategie voort. Stapte in 1986 over naar de Novib waar hij algemeen secretaris en directeur werd. Van 1 september 2007 tot 1 april 2016 was hij Commissaris van de Koning(in) in Groningen.
   
• 5. 

  Jules Maaten (1961) was in 1999-2009 lid van het Europees Parlement voor de VVD. De heer Maaten was onder andere medewerker van een Tweede Kamerlid en secretaris-generaal van de Liberale Internationale. Hij was vicevoorzitter van de fractie van de Europese Liberale Democraten. Hij ontwikkelde zich tot specialist in de EU-regelgeving ter beperking van het tabaksgebruik, de kwaliteit van zwemwater, en de invoering van de euro. In 2004 was de heer Maaten lijsttrekker van de VVD bij de Europese Verkiezingen.
   
• 6. 

  Kathalijne Buitenweg (1970) is sinds 1 juni 2021 staatsraad in de Afdeling advisering van de Raad van State. Zij was van in 2017-2021 Tweede Kamerlid voor GroenLinks en toen vicefractievoorzitter en woordvoerster justitie, politie en veiligheid. Van 1999 tot 2009 was mevrouw Buitenweg lid van het Europees Parlement. Daar zette zij zich met name in voor het tegengaan van discriminatie en een sterkere Europese justitiesamenwerking. In 2004 was zij lijsttrekker bij de Europese verkiezingen. Eerder was mevrouw Buitenweg actief in internationale jongerenorganisaties. Verder is zij medewerkster geweest van de fracties in Europees Parlement en Tweede Kamer. In de jaren 2010-2016 was zij docent en promovenda aan de Universiteit van Amsterdam. Zij was voorts lid van het College voor de Rechten van de Mens.
   
• 7. 

  Hans Blokland (1943) was in 1994-2009 lid van het Europees Parlement voor de GPV en later de ChristenUnie. De heer Blokland was onder meer wethouder in Capelle aan den IJssel en universitair docent. Hij was tien jaar voorzitter van het GPV. In het Europees Parlement was de heer Blokland actief op het gebied van milieuvraagstukken. Hij diende rapporten in over onder meer Europese normen voor afvalverwerking en -transporten, de handel in broeikasgas-emissierechten, de inzameling van lege batterijen, en geluiddempingsystemen voor vliegtuigen.
   
• 8. 

  Sophie in 't Veld (1963) was van 20 juli 2004 tot 16 juli 2024 lid van het Europees Parlement. Tot juni 2023 was dat voor D66, daarna stapte zij over naar Volt. Zij maakte deel uit van de fractie Renew Europe. Mevrouw In 't Veld was lijsttrekker van D66 bij de Europese verkiezingen 2004, 2009, 2014 en 2019. Zij was voor Volt België één van de lijsttrekkers bij de Europese verkiezingen in 2024. Mevrouw In 't Veld is historica en was sinds 1994 werkzaam in Brussel, eerst als medewerker van een Europarlementariër en vanaf 1996 als secretaris van de Europese Liberaal-Democratische fractie bij het Comité van de Regio's. Mevrouw In't Veld hield zich in het Europees Parlement bezig met burgerlijke vrijheden en mensenrechten.
   
• 9. 

  Linkse politicus, die veertig jaar op alle bestuursniveau's actief was, eerst voor de PSP en GroenLinks en vanaf 1996 voor de SP. Was aanvankelijk leraar aardrijkskunde en ambtenaar bij de gemeente Rotterdam. Kwam in 1975 voor de PSP in de gemeenteraad van Amsterdam en was ruim twaalf jaar Statenlid in Zuid-Holland voor GroenLinks. Voor de SP was hij fractievoorzitter in de deelgemeenteraad van Rotterdam-Delfshaven, in 1999-2009 lid van het Europees Parlement en vanaf juli 2014 bijna een jaar Eerste Kamerlid. In de Senaat voerde hij het woord over onder meer binnenlands bestuur (afschaffing Plus-regio's), topinkomens en ruimtelijke ordening.
   
• 10. 

  Paul van Buitenen (1957) was in 2004-2009 lid van het Europees Parlement voor de door hem opgerichte partij Europa Transparant. Prominent klokkenluider. De heer van Buitenen werkte ruim tien jaar voor de Europese Commissie, en haalde in 1999 de internationale pers met onthullingen over budgettaire misstanden bij dit EU-orgaan. In het Europees Parlement hield hij zich vooral bezig met de financiële controle op de uitgaven van EU-instellingen. Hij is nu weer ambtenaar bij de EU.
   
• 11. 

  Deze instelling van de Europese Unie kan worden beschouwd als het 'dagelijks bestuur' van de EU. De leden van de Europese Commissie worden 'Eurocommissarissen' genoemd. Elke Eurocommissaris is verantwoordelijk voor één of meerdere beleidsgebieden.
   
• 12. 

  Bij de verkiezingen voor het Europees Parlement (EP) in 1999 werd het CDA de grootste Nederlandse partij in het EP met 26,9 procent van de stemmen, goed voor 9 van de 31 Nederlandse zetels in de periode 1999-2004. Ook de PvdA, VVD, GroenLinks, de gezamenlijke lijst van GPV, RPF en SGP, D66 en de SP bemachtigden één of meer zetels in het EP. De opkomst bij de verkiezingen bedroeg in Nederland 30,0 procent van de kiesgerechtigden.
   
• 13. 

  In Nederland vonden vanaf 1979 iedere vijf jaar verkiezingen plaats voor de Nederlandse volksvertegenwoordigers in het Europees Parlement. De opkomst daalde van 58,1 procent van de kiesgerechtigden in 1979 naar een dieptepunt van onder de 30 procent in 1999. Sinds 2004 ligt het opkomstpercentage tussen de 30 en 46 procent. De verkiezingen waren op 6 juni 2024.