Z.K.H. prins Bernhard , prins der Nederlanden, prins van Lippe-Biesterfeld - Hoofdinhoud

Duitse prins die in 1937 huwde met prinses Juliana. Week in mei 1940 met zijn gezin uit naar Engeland. Verbleef in Londen, terwijl zijn gezin zich tijdelijk in Canada vestigde. Was tijdens de oorlogsjaren een belangrijke vertrouweling van koningin Wilhelmina. In 1944 bevelhebber van de Binnenlandse Strijdkrachten en in die functie betrokken bij de Duitse capitulatie in Wageningen. Na de oorlog vervulde hij vele economische missies, onder meer naar Zuid-Amerika. In 1976 bleek dat aan die banden met het bedrijfsleven ook schaduwkanten hadden gezeten (de zgn. Lockheedaffaire). Gaf toen vele functies op. Wist desondanks zijn populariteit te behouden, met name in de kring van oud-strijders en voormalige verzet. Zette zich in voor natuurbescherming en cultuur (Anjerfonds). Had vliegen als grote liefhebberij. Charmante levensgenieter omgeven door mythes, die vaak grenzen opzocht en ook overschreed en zich weinig aantrok van de beperkingen die zijn huwelijk hem oplegde.

functie(s) in de periode 1937-1980: zitting verleend in de Raad van State

• - 

  B.L.F.E.J.K.K.G.P. Graf von Biesterfeld, Bernhard Leopold Friedrich Everhard Julius Kurt Karl Gottfried Peter, tot 24 februari 1916
• - 

  B.L.F.E.J.K.K.G.P. Prinz zur Lippe-Biesterfeld, Bernhard Leopold Friedrich Everhard Julius Kurt Karl Gottfried Peter, van 24 februari 1916 tot 6 januari 1937

• - 

  werkzaam (volontair) bij chemieconcern I.G. Farben, 1935
• - 

  kantoorbeambte SOPI (Société pour l'Importation de Matières Colorantes et de Produits Chimiques) te Parijs, van 1 september 1935 tot augustus 1936 (onderdeel van I.G. Farben)
• - 

  directiesecretaris I.G. Farben te Parijs, van augustus 1936 tot 8 september 1936
• - 

  adjudant in buitengewone dienst van H.M. koningin Wilhelmina, van 29 augustus 1939 tot 4 september 1948
• - 

  hoofd Nederlandse Militaire Missie in Londen, van 13 november 1941 tot maart 1945 (verbinding tussen Nederlandse regering en Britse War Office)
• - 

  bevelhebber BS (Binnenlandse Strijdkrachten), van 3 september 1944 tot 13 september 1945
• - 

  inspecteur-generaal van de Koninklijke Landmacht, van 13 september 1945 tot 1 januari 1970
• - 

  inspecteur-generaal van de Koninklijke Marine, van 31 december 1946 tot 1 januari 1970
• - 

  inspecteur-generaal van de Koninklijke Luchtmacht, van 21 maart 1953 tot 1 januari 1970
• - 

  inspecteur-generaal der Krijgsmacht, van 1 januari 1970 tot 9 september 1976

• - 

  luitenant-ter-zee à la suite eerste klasse, vanaf 3 december 1936
• - 

  kapitein à la suite Koninklijke Landmacht, vanaf 3 december 1936
• - 

  kapitein-ritmeester titulair KNIL (Koninklijk Nederlandsch-Indisch Leger), vanaf 23 augustus 1940
• - 

  kapitein-ter-zee titulair, van 23 augustus 1940 tot 25 mei 1942
• - 

  Honorary Air Commodore RAF (Royal Air Force), van 1941 tot 1964
• - 

  schout-bij-nacht titulair, van 25 mei 1942 tot 15 december 1943
• - 

  generaal-majoor Koninklijke Landmacht, van 25 mei 1942 tot 15 december 1943
• - 

  luitenant-generaal titulair KNIL, vanaf 15 december 1943
• - 

  luitenant-generaal Koninklijke Landmacht, vanaf 15 december 1943
• - 

  vice-admiraal titulair, vanaf 15 december 1943
• - 

  Honorary Air Marshall RAF, vanaf 1964
• - 

  Honorary Air Commodore Royal New Zealand Air Force
• - 

  generaal Koninklijke Landmacht, tot 9 september 1976
• - 

  generaalvlieger Koninklijke Luchtmacht, tot 9 september 1976
• - 

  luitenant-admiraal Koninklijke Marine, tot 9 september 1976

• - 

  lid Raad van Commissarissen N.V. Koninklijke Nederlandse Hoogovens en Staalfabrieken, van december 1948 tot september 1976
• - 

  lid curatorium NEI (Nederlands Economisch Instituut), van mei 1949 tot september 1976
• - 

  lid bestuur Centrale organisatie voor TNO (Nederlandse organisatie voor Toegepast Natuurwetenschappelijk Onderzoek), omstreeks 1950
• - 

  voorzitter curatorium Defensie Studie Centrum, van oktober 1951 tot september 1976
• - 

  voorzitter Stichting voor internationale samenwerking van de Nederlandse universiteiten en hogescholen, vanaf maart 1952
• - 

  voorzitter NRWM (Nationale Raad Welzijn Militairen), van maart 1952 tot september 1976
• - 

  voorzitter Nationaal Rampenfonds, van 3 februari 1953 tot 1990
• - 

  lid Raad van Commissarissen N.V. Vliegtuigfabrieken Fokker, van september 1953 tot 1976
• - 

  lid Raad van Commissarissen N.V. Koninklijke Shell
• - 

  president FEI (Fédération Equestre Internationale), vanaf 1 januari 1955
• - 

  voorzitter Bilderbergconferenties, van mei 1954 tot september 1976
• - 

  voorzitter Europese Culturele Stichting, van 1956 tot mei 1977
• - 

  voorzitter Novib (Nederlandse Organisatie voor internationale samenwerking), van 1956 tot 1971
• - 

  regent Stichting Praemium Erasmianum, vanaf 1958 (oprichter)
• - 

  president WWF (World Wildlife Fund), van 1961 tot 1 januari 1977 (oprichter)
• - 

  president College van Curatoren KMA (Koninklijke Militaire Academie), van 1961 tot 9 september 1976
• - 

  voorzitter Nationaal Thuisfront Nieuw-Guinea, vanaf mei 1962
• - 

  regent Stichting Volk en Verdediging, van augustus 1962 tot 1976
• - 

  lid College van Curatoren KIM (Koninklijk Instituut van de Marine), van juni 1963 tot 9 september 1976
• - 

  voorzitter Raad van Advies VLN (Veteranen Legioen Nederland), vanaf 2 juli 1964
• - 

  voorzitter commissie van beroep voor de ruitersport FEI (Fédération Equestre Internationale), Olympische Spelen te Mexico City, oktober 1968
• - 

  president Nederlandse afdeling WWF, van 1 januari 1977 tot 1 december 2004
• - 

  waarnemer bij de Adviescommissie Wet bedreigde uitheemse diersoorten
• - 

  voorzitter Stichting Bernhard Natuurfonds, vanaf 1994

• - 

  beschermheer NOC (Nederlands Olympisch Comité)
• - 

  beschermheer Vogelbescherming Nederland
• - 

  beschermheer Vereniging tot Behoud van Natuurmonumenten
• - 

  beschermheer Vereniging tot Behoud van het Veluws Hert
• - 

  beschermheer KNJV (Koninklijke Nederlandse Jagers Vereniging)
• - 

  beschermheer KNSA (Koninklijke Nederlandse Schutters Associatie)
• - 

  beschermheer Nederlandse Lawn tennis Bond
• - 

  beschermheer Federatie Sport Gehandicapten
• - 

  beschermheer Nederlandse Skivereniging
• - 

  beschermheer Stichting Reactor Centrum Nederland
• - 

  beschermheer Scouting Nederland
• - 

  beschermheer AMREF Flying Doctors
• - 

  beschermheer en erevoorzitter Universiteit Nyenrode
• - 

  erevoorzitter Novib, vanaf 1971
• - 

  erevoorzitter Centrum '45, vanaf 1973
• - 

  ereburger gemeente Wageningen, vanaf 1975
• - 

  erelid Europese Culturele Stichting, vanaf mei 1977
• - 

  erepresident Fédération Equestre Internationale
• - 

  erelid Ferrari Club Nederland
• - 

  erelid Koninklijke Spaanse Academie te Madrid
• - 

  beschermheer Stichting Nationaal Hulpfonds 'Wij komen", vanaf mei 1989
• - 

  beschermheer Dutch Spitfirelight, vanaf 1991
• - 

  lid Comité van Aanbeveling The European Fine Art Fair te Maastricht, vanaf 1991
• - 

  erecommando

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

• - 

  gymnasium, Königliche Pädagogium te Züllichau, van 22 april 1924 tot april 1926 (internaat)
• - 

  gymnasium, kostschool Arndt Gymnasium te Berlijn-Dahlem, van mei 1926 tot april 1929

• - 

  studie Universiteit van Lausanne, van september 1929 tot juni 1930

• - 

  rechten, Ludwig-Maximilians-Universität te München, van 24 oktober 1930 tot juli 1931
• - 

  rechten (Referendar Juris), Friedrich-Wilhelms Universität te Berlijn, van oktober 1932 tot juni 1935

• - 

  vliegenier (vliegbrevet), van september 1940 tot april 1941 (in Londen)

• - 

  oriënterende stage, Koninklijke Nederlandsche Stoomboot Maatschappij (kantoor te Amsterdam), van september 1936 tot januari 1937

• - 

  rechtsgeleerdheid, Rijksuniversiteit Utrecht, 16 juli 1947
• - 

  technische wetenschappen, Technische Hogeschool te Delft, 16 november 1951
• - 

  rechten, Universiteit te Montreal
• - 

  rechten, Universiteit van Brits Colombia
• - 

  rechtswetenschappen, Universiteit van Michigan te Ann Arbor, 9 april 1965
• - 

  economische wetenschappen, Vrije Universiteit te Amsterdam, 20 oktober 1965
• - 

  natuurwetenschappen, Universiteit van Bazel
• - 

  eredoctoraat Universiteit Nijenrode te Breukelen, 1995

• - 

  Gaf in een interview met NRC op 1 november 1971 te kennen, dat hij voorstander was van versterking van de positie van de regering ten opzichte van het parlement en voor een langere regeerperiode. Liet zich negatief uit over het vragenrecht van de Kamer. Premier Biesheuvel liet weten ongelukkig te zijn met deze uitspraken.
• - 

  Nadat zijn naam in verband was gebracht met steekpenningen door de Lockheed-vliegtuigfabrieken stelde het kabinet-Den Uyl op 9 februari 1976 een Commissie van Drie in, die de juistheid daarvan moest onderzoeken. Deze commissie bestond uit A.M. Donner, M.W. Holtrop en H. Peschar. De mogelijke betrokkenheid van de prins was naar voren gekomen tijdens verhoren door een subcommissie van de Senaatscommissie voor Buitenlandse Zaken in de Verenigde Staten die onderzoek deed naar multinationale ondernemingen. Na enige tijd bleek dat met een 'hoge Nederlandse vertegenwoordiger' prins Bernhard werd bedoeld.
• - 

  De commissie bracht op 12 augustus 1976 verslag uit aan de regering. Het rapport werd op 26 augustus aan de Tweede Kamer aangeboden door minister-president Den Uyl, die daarbij een verklaring aflegde. De voornaamste conclusie van het rapport luidde 'dat prins Bernhard in de overtuiging dat zijn positie onaantastbaar en zijn oordeel niet te beïnvloeden was, zich aanvankelijk veel te lichtvaardig heeft begeven in transacties die de indruk moesten wekken dat hij gevoelig was voor gunsten. Vervolgens had hij zich toegankelijk getoond voor onoorbare verlangens en aanbiedingen. Ten slotte heeft hij zich laten verleiden tot het nemen van initiatieven die volstrekt onaanvaardbaar waren en die hemzelf en het Nederlandse aanschaffingsbeleid bij Lockheed (...) in een bedenkelijk daglicht moesten stellen."
• - 

  Hij aanvaardde deze conclusies en betuigde spijt voor het gebeurde. Legde zijn militaire functies en functies in het bedrijfsleven neer. Er werd besloten niet tot vervolging over te gaan; enerzijds omdat het om verjaarde feiten ging en anderzijds om een constitutionele crisis te voorkomen.
• - 

  Uit een geheime bijlage bleek dat hij tevens geld had ontvangen van vliegtuigfabriek Northrop, omdat hij de Duitse regering had trachten te beïnvloeden bij aanschaf van militaire vliegtuigen

• - 

  Werd in 1933 lid van de NSDAP, maar ontkende steeds zichzelf te hebben aangemeld. Op 4 oktober 2023 bleek dat zijn lidmaatschapskaart zich altijd in zijn archief had bevonden.
• - 

  Was in 1937 betrokken bij een ernstig auto-ongeluk bij Diemen
• - 

  In 1988 werd een standbeeld van hem (in uniform van de Koninklijke Nederlandse Luchtmacht) onthuld bij het hoofdkwartier van de Luchtmacht in Den Haag
• - 

  Kort na zijn overlijden verscheen in 'De Groene Amsterdammer' postuum een interview dat Martin van Amerongen in 2002 met hem had gehouden
• - 

  Drie dagen na de bijzetting in de Nieuwe Kerk verscheen in 'De Volkskrant' een interview dat hij tussen november 2000 en april 2004 met de redacteuren Pieter Broertjes en Jan Tromp had. Daarin sprak hij openlijk over zijn twee buitenechtelijke kinderen, een buitenechtelijke relatie in Londen, zijn rol in de Greet Hofmansaffaire, zijn vermogen en over de Lockheed-affaire.

• - 

  graaf, tot 24 februari 1916
• - 

  prins, vanaf 24 februari 1916
• - 

  Z.K.H. de prins der Nederlanden, van 6 januari 1937 tot 30 april 1980

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

• - 

  A. Hatch, "Prins Bernhard; zijn plaats en functie in de moderne monarchie" (Amsterdam, 1962)
• - 

  W. Klinkenberg, "Prins Bernhard, een politieke biografie" (Haarlem, 1986) (zeer speculatief geschreven)
• - 

  F.J. Lammers, "In gesprek met prins Bernhard" (Baarn, 1986)
• - 

  J.G. Kikkert, "Prins Bernhard 80 jaar" (Utrecht, 1991)
• - 

  C. Fasseur, "Juliana & Bernhard. Het verhaal van een huwelijk. De jaren 1936-1956" (2008)
• - 

  Annejet van der Zijl, "Bernhard. Een verborgen geschiedenis" (2010)
• - 

  Gerard Aalders, "Bernhard. Alles was anders" (2019)

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.