G.A.G.Ph. baron van der Capellen

foto G.A.G.Ph. baron van der Capellen
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: R.E. van Ditzhuyzen
Met dank overgenomen van Parlement.com.

Vooraanstaande, zelfbewuste en ambitieuze staatsman uit de tijd van koning Willem I. Zoon van een kolonel die tevens kamerheer van stadhouder Willem V was. Werd, nadat zijn vader in Pruisische gevangenschap overleden was, opgevoed door een Waalse predikant. Genoot zijn opleiding deels in Duitsland. Na voltooiing van de rechtenstudie werd hij ambtenaar, en in 1808 benoemde Lodewijk Napoleon hem tot landdrost van Oost-Friesland. Daarna onder meer minister van Binnenlandse Zaken en Eredienst. Na het herstel van de onafhankelijkheid was hij onder meer provinciebestuurder, commissaris in Brussel en diplomaat. In 1816 de eerste Gouverneur-Generaal van Nederlands-Indië na het vertrek van de Engelsen.

Orangisten, Regeringsgezind ten tijde van Willem I
functie(s) in de periode 1808-1826: minister 1801-1814, lid Staatsraad (1806-1810), Landdrost, minister

1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Godert Alexander Gerard Philip

wijziging in naam en/of titulatuur
  • G.A.G.Ph. van der Capellen, van 15 december 1778 tot 28 augustus 1814
  • Jhr. G.A.G.Ph. van der Capellen, van 28 augustus 1814 tot 28 april 1822
  • G.A.G.Ph. baron van der Capellen, vanaf 28 april 1822

geboorteplaats en -datum
Utrecht, 15 december 1778

overlijdensplaats en -datum
De Bilt, 10 april 1848

2.

Hoofdfuncties/beroepen (6/18)

  • secretaris van staat voor Koophandel en Koloniën, van 6 april 1814 tot 29 juli 1814
  • secretaris van staat voor de Belgische provincies te Brussel, van 2 oktober 1814 tot 21 september 1815
  • Commissaris-Generaal voor Nederlands-Indië, van 19 augustus 1816 tot 16 januari 1819 (met Elout en Buyskens)
  • Gouverneur-Generaal van Nederlandsch-Indië, opperbevelhebber land- en zeemacht beoosten de Kaap de Goede Hoop, van 16 januari 1819 tot 1 januari 1826
  • lid Provinciale Staten van Utrecht, van 6 juli 1830 tot 10 april 1840
  • opperkamerheer van koning Willem II, van 10 augustus 1841 tot 10 april 1848

ambtstitel
  • minister van staat, van 28 november 1840 tot 10 april 1848

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

3.

Nevenfuncties (2/3)

  • voorzitter College van Curatoren Hogeschool te Utrecht, van 1829 tot 1848
  • voorzitter commissie inzake het lager onderwijs, vanaf 12 november 1840

afgeleide functies, presidia etc.
lid sectie wetgeving en algemene zaken (Staatsraad), van 22 december 1808 tot 1 januari 1810

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

4.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

5.

Wetenswaardigheden

algemeen (3/5)
  • Was als Gouverneur-Generaal belast met het herstel van de infrastructuur en het economisch leven na het vertrek van de Engelsen. Kreeg in 1817 te maken met een grote opstand op de Molukken, die in oktober 1818 werd bedwongen. Werd teruggeroepen als G.G. vanwege kritiek op zijn financiële beleid.
  • Woonde in 1838 als vertegenwoordiger van de koning in Londen de kroning van koningin Victoria bij
  • Werd in 1840 als Nederlandse gezant naar Londen gestuurd om de troonsbestijging van Willem II bij het Engelse hof bekend te maken

uit de privésfeer (3/4)
  • Zijn vader stierf in Pruisische krijgsgevangenschap. Godert was toen 8 jaar.
  • Werd opgevoed door de Waalse predikant Pierre Chevallier
  • Pleegde ten gevolge van krankzinnigheid zelfmoord

niet-aanvaarde politieke functies
  • minister van Buitenlandse Zaken of van Koloniën, maart 1848 (geweigerd)

predicaten/adellijke titels
  • jonkheer, 28 augustus 1814
  • baron, 28 april 1822

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

6.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie (6/11)
  • S.J. Ottow, "De oorsprong der conservatieve richting: Het kolonisatierapport-Van der Capellen", Utrecht, 1937
  • M.A. van Rhede van der Kloot, "Gouverneurs-Generaal en Commissarissen-Generaal van Nederlandsch-Indië, 1601-1888", 145
  • Th. Stevens, "Van der Capellen's koloniale ambitie op Java: Economisch beleid in een stagnerende conjunctuur, 1816-1826", Amsterdam, 1982
  • R.E. van Ditzhuyzen, "Godert Alexander Gerard Philip baron van der Cappellen", in: "Onderwijs als opdracht. Leven en werk van de eerste vijftien ministers belast met het onderwijs in de periode 1798-1830"
  • A.J. van der Aa, Biographisch Woordenboek der Nederlanden, deel III, 49
  • Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek, deel I, 569

publicaties over en van letterkundigen
gegevens uit de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren

In de uitgebreide versie is een overzicht van publicaties opgenomen.

7.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

8.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.

Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.