J.G.M. (Hans) Alders - Hoofdinhoud

Energiek en invloedrijk PvdA-Kamerlid, minister en bestuurder. Ontwikkelde zichzelf via zelfstudie en was in de Tweede Kamer spoedig een vooraanstaand lid van de PvdA-fractie. Woordvoerder voor onder meer ambtenarenzaken en later secretaris van de PvdA-fractie en vertrouweling van Wim Kok i. Kwam als minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieu in het kabinet-Lubbers III i met nota's over de ruimtelijke ordening (Vinex) en het milieubeleid (NMP-plus). Stapte na zijn ministerschap over naar een internationale functie en was daarna elf jaar Commissaris van de Koningin in Groningen. Veelgevraagd bestuurder en commissievoorzitter. Was als nationaal coördinator nauw betrokken bij de aardbevingsproblematiek in Groningen.

PvdA
functie(s) in de periode 1982-2007: lid Tweede Kamer, minister, Commissaris van de Koning(in)

• - 

  assistent "Hanegem Keser" Beheer B.V., van 1970 tot 1976
• - 

  ambtelijk secretaris en politiek assistent PvdA-fractie, gemeenteraad van Nijmegen, van 1976 tot 1982
• - 

  lid Provinciale Staten van Gelderland, van 7 juni 1978 tot 1 januari 1983
• - 

  lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 11 november 1982 tot 7 november 1989
• - 

  minister van Volkshuisvesting, Ruimtelijke Ordening en Milieubeheer, van 7 november 1989 tot 22 augustus 1994
• - 

  directeur Europese vestiging van UNEP (United Nations Environment Program) te Genève, van 1 september 1994 tot 1 september 1996
• - 

  Commissaris van de Koningin in Groningen, van 1 september 1996 tot 1 september 2007
• - 

  directeur "Hans Alders Procesregie & Advies" B.V., vanaf januari 2009
• - 

  Nationaal Coördinator Groningen, van 1 juni 2015 tot 1 juni 2018

• - 

  lid partijraad PvdA, van 1978 tot 1982
• - 

  adviserend lid bestuur, PvdA gewest Gelderland, van 1978 tot 1982
• - 

  fractievoorzitter PvdA Provinciale Staten van Gelderland, van 1978 tot 1 januari 1983
• - 

  lid bestuur WBS (Wiardi Beckman Stichting), omstreeks 1983
• - 

  lid commissie Staat en Burger, WBS (Wiardi Beckman Stichting), omstreeks 1983
• - 

  adviserend lid SGGP (Sectie Gemeente-Gewest-Provincie), WBS (Wiardi Beckman Stichting), omstreeks 1983
• - 

  tweede fractiesecretaris PvdA Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 18 september 1985 tot 22 september 1987
• - 

  fractiesecretaris PvdA Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 22 september 1987 tot 7 november 1989

• - 

  voorzitter Raad van Commissarissen ProRail B.V., vanaf 1 juli 2014
• - 

  voorzitter Raad van Toezicht Stichting Zeehondencentrum Pieterburen, vanaf december 2019
• - 

  voorzitter Raad van Toezicht Werelderfgoedcentrum Waddenzee, vanaf december 2019
• - 

  lid adviescommissie Landgoed DeCamping, ‘t Zandt, vanaf maart 2024

• - 

  voorzitter Taskforce biodiversiteit en natuurlijke hulpbronnen, van oktober 2008 tot 13 december 2011
• - 

  voorzitter Raad van Commissarissen AOG School of Management (Contractonderwijs BV), vanaf januari 2009
• - 

  lid Raad van Toezicht UMCG (Universitair Medisch Centrum Groningen), tot februari 2009
• - 

  voorzitter Raad van Toezicht UMCG (Universitair Medisch Centrum Groningen), vanaf februari 2009
• - 

  lid Taskforce Stimulering Grootschalige Onderzoeksfaciliteiten, vanaf februari 2010
• - 

  voorzitter personenvervoer, Overlegorgaan Verkeer en Waterstaat
• - 

  leider maatschappelijke dialoog over megastallen, van mei 2011 tot 23 september 2011
• - 

  voorzitter Overlegorgaan verkeer en waterstaat, van 15 mei 2012 tot 2016
• - 

  voorzitter Bestuurlijk Overleg Mosseltransitie, van 2013 tot april 2021
• - 

  lid klankbordgroep Langetermijn Spooragenda, van juni 2013 tot maart 2014
• - 

  onderzoeker mogelijke malversaties bij vleesverwerker VION, 2014
• - 

  voorzitter Overleg toekomst farmacie, tot 2014
• - 

  lid dagelijks bestuur VNO-NCW (als vertegenwoordiger van de energiesector)
• - 

  voorzitter Raad van Toezicht "Groninger Forum", tot 31 mei 2015
• - 

  lid Formule-E-team (bevordering elektrisch rijden)
• - 

  voorzitter Raad van Commissarissen SNS (Stichting Nationale Sporttotalisator)
• - 

  lid Raad van Advies vervoersonderneming "Arriva" te Heerenveen
• - 

  voorzitter Omgevingsraad Schiphol, van september 2015 tot 1 juli 2019
• - 

  informateur heroriëntatie VvAA, vanaf september 2020
• - 

  voorzitter bestuur Stichting Landgoed Fraeylemaborg, van 1 januari 2022 tot oktober 2024

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

• - 

  voorzitter bijzondere commissie voor deregulering van overheidsregelingen (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 27 september 1983 tot juni 1986
• - 

  plaatsvervangend lid Presidium (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 1 oktober 1985 tot 7 november 1989
• - 

  lid parlementaire enquêtecommissie Bouwsubsidies (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 26 november 1986 tot 7 november 1989

• - 

  lagere school te Nijmegen

• - 

  Lyceum te Nijmegen (niet voltooid)
• - 

  detailhandelschool (niet voltooid; van school gestuurd)

• - 

  cursussen (onder andere Engels)
• - 

  taalcursussen (in verband met ministerschap)

• - 

  Hield zich in de Tweede Kamer vooral bezig met ambtenarenzaken, PTT-personeel, binnenlandse zaken, ruimtelijke ordening en het midden- en kleinbedrijf
• - 

  Was in 1988 één van de woordvoerders van zijn fractie bij de behandeling van wetsvoorstellen over de verzelfstandiging van de PTT. Hield zich met name bezig met de consquenties voor het personeel.

• - 

  Bracht in 1990 samen met staatssecretaris Heerma de Vierde nota inzake de Ruimtelijke Ordening extra (Vinex) uit. In de nabijheid van grote steden en infrastructuur worden nieuwe woonwijken gepland (de zgn. Vinex-wijken). Dit is onder meer het geval bij Utrecht (Leidse Rijn), Den Haag (Ypenburg, Leidscheveen) en Zwolle. Door dit te doen, moet de mobiliteit worden beperkt. Goede openbaar-vervoersvoorzieningen zijn essentieel bij stadsuitbreiding. Er komen convenanten met lokale besturen over uitvoering van het beleid, waarbij tot 2005 afspraken worden vastgelegd over grondkosten, openbaar vervoer en groen. De Rotterdamse haven en Schiphol worden zogenoemde Mainports. (21.879)
• - 

  Bracht in 1990 samen met de ministers Andriessen, Maij-Weggen en Braks het Nationaal Milieubeleidsplan-plus (NMP-plus) uit. Hierin staan beleidsintensiveringen ten opzichte van het NMP over de uitstoot van CO2, de verzuring, de bescherming en ontwikkeling van natuur, de beheersing van afvalketens, bodemsanering en energiebesparing. (21.137)
• - 

  Bracht in 1991 de Nota Klimaatsverandering uit. Daarin staan doelstellingen voor de beperking van uitstoot van broeikasgassen, waaronder Chloorfluorkoolwaterstoffen (Cfk's). Hiertoe worden maatregelen voorgesteld om het energieverbruik te beperken, om afval te verminderen en te hergebruiken en om meer gebruik te maken van duurzame energiebronnen. (22.232)
• - 

  Bracht in 1992 samen met staatssecretaris Gabor het Structuurschema Groene Ruimte uit. In dit structuurschema wordt een plan voor het tot stand brengen van de Ecologische Hoofdstructuur (EHS) geschetst. De EHS moet via ecologische verbindingszones waardevolle natuurgebieden met elkaar verbinden. De nadere uitwerking hiervan wordt in handen gelegd van provincies en gemeenten. De pkb waarin het Structuurschema wordt vastgesteld, komt in 1995 tot stand. (22.880)
• - 

  Ondertekende in 1992 in New York een internationaal (Verenigde Naties) Raamverdrag inzake klimaatverandering. De onderhandelingen over dit verdrag vonden van 3 tot en met 14 juni 1992 in Rio de Janeiro plaats tijdens een VN-conferentie. Het verdrag moet bewerkstelligen dat wereldwijd maatregelen worden genomen ter beperking van de klimaatverandering. Met name de concentraties broeikasgassen moeten worden gestabiliseerd. Het Raamverdrag werd door 155 landen getekend. (23.299)
• - 

  Sloot in 1992 convenanten met de verpakkingsindustrie en de chemische industrie over terugdringing van het verpakkingsmaterialen
• - 

  Was in 1993 de medeverantwoordeljk voor het besluit tot aanleg van een bovengrondse goederenspoorlijn (Betuwelijn) van de Rotterdamse haven naar Duitsland. Verdedigde samen met minister Maij-Weggen in het parlement de pkb over de Betuwelijn. (22.589)
• - 

  Sloot in 1993 samen met minister Bukman een akkoord met de Boerenorganisaties over terugdringing van het mestoverschot
• - 

  Bracht in 1993 samen met de ministers Andriessen, Maij, Bukman en Pronk het tweede Nationaal milieubeleidsplan (NMP-2) uit. Er is geen wijziging van het beleid ten opzichte van eerdere milieuplannen, maar de uitvoering ervan wordt wel versterkt. Er moeten convenanten komen tussen overheid en bedrijfsleven om milieuverontreiniging te verminderen. Door integrale milieuvergunningen wordt de verantwoordelijkheid overgeheveld naar uitvoerders van het beleid. Bracht tegelijkertijd de Nota Produkt en milieu uit. (23.560)

• - 

  Bracht in 1992 samen met minister Kok en staatssecretaris Van Amelsvoort de Wet verbruiksbelastingen van brandstof, geheven naar een milieugrondslag (WABM) (Stb. 317) tot stand. Bestemmingsheffingen op brandstoffen worden omgezet in verbruiksbelastingen van brandstoffen, geheven naar het koolstofgehalte en de energie-inhoud van de brandstoffen. De opbrengsten hiervan komen ten goede aan de algemene middelen, ter financiering van het milieubeleid. De verantwoordelijkheid voor de inning gaat over van VROM naar Financiën. (22.405)
• - 

  Bracht in 1992 een wijziging (Stb. 348) van de Wet geluidhinder tot stand, waardoor die wet op een aantal punten wordt vereenvoudigd. Procedures uit de Wet op de ruimtelijke ordening en de Wet geluidhinder worden met elkaar in overeenstemming gebracht. Verder worden de regels voor woningbouw bij zeehavens en industriegebieden enigszins versoepeld. Er komt per 1 juli 1993 voor 85 industrieterreinen geluidzonering van rechtswege. Het wetsvoorstel was in 1988 ingediend door minister Nijpels. (20.985)
• - 

  Bracht in 1992 wijzigingen (Stbb. 414 en 415) van de Wet algemene bepalingen milieuhygiëne tot stand met betrekking tot vergunningen en handhaving en beleidsplanning en kwaliteitseisen. Er komt één Wabm-vergunning die de vergunningen uit vijf milieuwetten vervangt. In de meeste gevallen is de gemeente bevoegd de vergunning te verlenen. De procedures voor milieuvergunningen worden gestroomlijnd. (22.672)
• - 

  Bracht in 1993 een wijziging (Stb. 283) van de Wet algemene bepalingen milieuhygiëne tot stand, waardoor deze wet wordt uitgebreid met een hoofdstuk afvalstoffen. De Wet chemische afvalstoffen en de Afvalstoffenwet worden hiermee vervangen. Door de wetswijziging kunnen er regels worden gesteld ter voorkoming en beperking van de hoeveelheid afvalstoffen en over de verwijdering daarvan. De gemeentelijke afvalstoffenverordening regelt de inzameling van huishoudelijk afval. Groente-, fruit- en tuinafval moeten in principe gescheiden worden ingezameld. Autowrakken, bedrijfsafval en ingezameld huishoudelijk afval mogen alleen aan bevoegden worden afgegeven. De Wet a.b.m.h. wordt per 1 januari 1994 omgevormd tot Wet milieubeheer (Wmb). Dit is een integrale milieuwet, waarin regelingen zijn opgenomen voor onder meer bodem, water en lucht, en waaronder verder onder andere vallen de Kernenergiewet, de Wet geluidhinder, de Wet milieugevaarlijke stoffen en de Wet verontreiniging zeewater. (21.246)
• - 

  Bracht in 1993 samen met minister Maij-Weggen de Tracéwet (Stb. 582) tot stand. Hierdoor komen er voor grote infrastructurele projecten (aanleg of wijziging van hoofdwegen en van railwegen) snellere en doelmatiger procedures. (22.500)
• - 

  Bracht in 1994 een wijziging (Stb. 28) van de Wet op de ruimtelijke ordening, het zgn. Nimby-wetje, tot stand (nimby='not in my back yard'), waardoor medewerking bij spoedeisende projecten van bovengemeentelijk belang kan worden afgedwongen (23.015)
• - 

  Bracht in 1994 een wijziging (Stb. 90) van de Wet milieubeheer inzake verwijderingsbijdragen voor huishoudelijke apparatuur tot stand (23.256)
• - 

  Bracht in 1994 samen met minister Hirsch Ballin een wet (Stb. 331) tot uitbreiding van de Wet bodembescherming met een nieuwe regeling voor de sanering van vervuilde grond tot stand. Via een door de Eerste Kamer afgedwongen novelle wordt het verhaal van kosten op de veroorzaker beperkt. Alleen wie een zeer duidelijk verwijt kan worden gemaakt, is verplicht tot het betalen van saneringskosten. (21.556 & 23.589)
• - 

  Bracht in 1994 samen met minister Maij-Weggen wijzigingen (Stbb. 583 en 601) van de Luchtvaartwet inzake geluidhinder tot stand. Er komt een mogelijkheid tot het instellen van een aparte geluidszone met betrekking tot nachtelijk luchtvaartgeluid. Verder worden geluidheffingen mede gebruikt om presanering te financieren. Onder presaneren wordt verstaan: het aanbrengen van geluidwerende voorzieningen en het onttrekken aan de woonbestemming, en/of verplaatsen. Het betreft bebouwing in gebieden, die in de toekomst met zekerheid geluidsbelasting zullen ondervinden en die gezien de bepalingen van het Besluit geluidsbelasting grote luchtvaartterreinen (Stb. 1981, 504) altijd in aanmerking komen voor saneringsmaatregelen. Luchthaven Maastricht komt onder dit besluit te vallen. Er komen nieuwe handhavingsvoorschriften (strafbepalingen en dwangsom). (19.631 & 22.570)
• - 

  Bracht in 1994 samen met minister Bukman de Interimwet ammoniak en veehouderij (Stb. 634) tot stand. Dit was een tijdelijke regeling voor de ammoniakdeposito veroorzaakt door veehouderijen. Gemeenten kregen mogelijkheden om op korte termijn tot vergunningverlening over te gaan, waarmee bedrijven konden worden verplicht om binnen vijf jaren investeringen te plegen die tot aanzienlijke reductie van mestdeposito moesten leiden, dan wel dieren konden afstoten of verplaatsen. (23.221)

U ziet een selectie van activiteiten. In de uitgebreide versie is het gehele overzicht van activiteiten in te zien.

• - 

  Benoemde kort na zijn aantreden als minister de ambtelijk secretaris van de PvdA-Tweede Kamerfractie, Henk Bakker, tot politiek adviseur
• - 

  Stemde in 1993 samen met zijn collega d'Ancona in de ministerraad tegen het uitbreiden van het aantal nachtvluchten vanaf Zestienhoven. Legde zich echter neer bij de meerderheid.

• - 

  lid Tweede Kamer, mei 1994 (zevende op de kandidatenlijst; niet aanvaard i.v.m. benoeming tot directeur UNEP)

• - 

  H. Visser, "Wie is Wie in de Tweede Kamer?" (1983)
• - 

  T. van Rijckevorsel en H. Enkelaar, "Wie is Wie in de Tweede Kamer?" (1988)
• - 

  NRC Handelsblad, 13 november 1989
• - 

  G. Pama en T.J. Meeus, "De eenzaamheid van milieuminister Hans Alders; Sigarenrook, daar laat ik me niet door vermurwen", NRC Handelsblad, 12 juni 1993
• - 

  M. ten Hooven en D. Hoos, "De tomeloze energie van Hans Alders", Trouw, 12 maart 1994

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.