L. (Lubbert) Götzen

foto L. (Lubbert) Götzen
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Gemeentearchief Den Haag
Met dank overgenomen van Parlement.com.

Deskundige accountant die als technocraat minister was. Doorliep een ambtelijke loopbaan in Nederlands-Indië, waar hij laatstelijk directeur van het departement van financiën was. In Indië politiek actief in de Christelijke Staatkundige Partij. Werd na de oorlog ambtenaar in Nederland en in 1947 minister zonder portefeuille op Overzeese Gebiedsdelen. Moest minister Jonkman i enigszins ontlasten van diens zware taken. In het kabinet-Drees II i werd hij staatssecretaris. Nadien ruim acht jaar voorzitter van de Rekenkamer. Wat regenteske, afstandelijke man, die voor alles accountant was.

Antirevolutionair, partijloos, ARP
functie(s) in de periode 1947-1965: staatssecretaris, minister, president Algemene Rekenkamer

1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Lubbertus (Lubbert)

geboorteplaats en -datum
Amsterdam, 10 oktober 1894

overlijdensplaats en -datum
Scheveningen (gem. 's-Gravenhage), 13 juli 1979

2.

Partij/stroming

partij(en)
ARP (Anti-Revolutionaire Partij) (lid geworden na zijn benoeming tot staatssecretaris)

3.

Hoofdfuncties/beroepen

  • ambtenaar belasting-accountantsdienst, van 1919 tot 1920
  • hoofd belasting-accountantsdienst te Semarang (Nederlands-Indië), van 1921 tot 1926
  • hoofd belasting-accountantsdienst te Soerabaja (Ned.-Indië), van 1926 tot 1929 (accountant eerste klasse)
  • hoofd belasting-accountantsdienst te Weltrevreden (Ned.-Indië), van 1929 tot 1932
  • hoofd belasting-accountantsdienst te Batavia (Ned.-Indië), van 1932 tot april 1935
  • thesaurier-generaal departement van Financiën te Batavia (Ned.-Indië), van 1 april 1935 tot 1 december 1938
  • directeur departement van Financiën te Batavia, van 1 december 1938 tot 1941
  • directeur departement van Financiën te Batavia, van september 1945 tot 1946
  • hoofd tweede afdeling (financiën), ministerie van Overzeese Gebiedsdelen, van oktober 1946 tot november 1947
  • minister zonder portefeuille, belast met financieel-economische vraagstukken van Overzeese Gebiedsdelen, van 11 november 1947 tot 15 maart 1951
  • minister van Overzeese Gebiedsdelen ad interim, van 13 december 1947 tot januari 1948 (in verband met reis van Jonkman naar Nederlandsch-Indië)
  • staatssecretaris van Uniezaken en Overzeese Rijksdelen (belast met aangelegenheden geregeld in de Ronde Tafel Conferentie en tijdens de ministersconferenties van de Nederlands-Indonesische Unie en begrotingstechnische zaken), van 15 maart 1951 tot 2 september 1952
  • financieel adviseur, Nederlandse Herstelbank te Washington, van januari 1953 tot april 1954
  • financieel adviseur van de regering Bolivia, in dienst van de Verenigde Naties, van april 1954 tot juni 1956
  • voorzitter Algemene Rekenkamer, van 27 november 1956 tot 1 januari 1965 (benoemd bij K.B. van 23 november 1956)

gevangenschap/internering
  • geïnterneerd Japans gevangenenkamp bij Poerwokerto, van 1941 tot 1945
  • geïnterneerd Japans gevangenenkamp Bat-IV te Tjimahi, 1945

4.

Partijpolitieke functies

overzicht
  • lid hoofdbestuur CSP (Christelijk Staatkundige Partij) in Nederlands-Indië

5.

Nevenfuncties

  • lid centrale commissie van advies voor verdere besteding van inkomsten uit het bijzondere uitvoerrecht op bevolkingsrubber
  • lid Rubberfondscommissie
  • lid Raad van Commissarissen Pensioen- en Weduwen- en Wezenfonds van de Indische Burgerlijke Ambtenaren
  • lid Commissie van Bijstand voor de Staatsspoorwegen in Nederlands-Indië
  • voorzitter Commissie van Bijstand voor de Post-, Telegraaf- en Telefoondienst in Nederlands-Indië
  • gedelegeerde op diverse internationale conferenties (o.a. de Handelsconferentie te Genève)
  • lid Commissie herziening Comptabiliteitswet (Commissie-Simons), van 27 juni 1956 tot 7 september 1960
  • voorzitter Board of Auditors (financiële controle-orgaan van de Verenigde Naties), van 1957 tot 1965
  • voorzitter Commissie schadeloosstelling Tweede Kamerleden, van 7 maart 1967 tot 13 juli 1967

6.

Opleiding

voortgezet onderwijs
  • Hogere Burgerschool te Amsterdam

hoger beroepsonderwijs
  • M.O.-boekhouden en statistiek, tot 1918
  • accountancy (diploma Niva), tot 1920
  • M.O.-staathuishoudkunde, tot 1926
  • belastingopleiding

stages e.d.
  • stage Nederlandse visconservenfabriek te Gent, van 1912 tot 1914

7.

Activiteiten

als bewindspersoon (wetgeving)
  • Bracht in 1950 samen met Joekes en Lieftinck de Garantiewet Indische ambtenaren tot stand. Daarbij garandeerde de Nederlandse regering tot vijf jaar na de soevereiniteitsoverdracht het wachtgeld en de pensioenen van Indische ambtenaren. Het ambtenarenkorps werd volledig overgedragen aan de Verenigde Staten van Indonesië. Ambtenaren kregen wel de vrijheid de dienst te verlaten. (14.99)

8.

Wetenswaardigheden

algemeen
  • Stemde op 14 december 1948 in de ministerraad met Schokking en de KVP-ministers vóór het direct starten van een militaire actie tegen de Republiek Indonesië
  • Was tijdens de voorbereiding van de Ronde Tafel Conferentie (RTC) in 1949 over Indonesië afwezig omdat hij overspannen was
  • Gaf op de RTC mede leiding aan de FEC (Financieel-Economische Commissie)

uit de privésfeer
  • Werd in Japanse internering mishandeld, omdat hij er voor zijn gevangenschap in was geslaagd een grote voorraad geld uit Japanse handen te houden

9.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
  • L.J.F. Dolmans, "Voorzitter L. Götzen", in: "Van Camere vander rekeninghen tot Algemene Rekenkamer", 428-429
  • R.J.J. Stevens, "Götzen, een moderne 'visitateur-generaal der Indische en Nederlandse negotiën'", in: "Politieke Opstellen 13" (1993)
  • F. van Anrooij, "Götzen, Lubbertus (1894-1979)", in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel IV, 151
  • P.F. Maas, "Götzen, de 'boekhouder' van Sassen", in: P.F. Maas en J.M.M.J. Clerx, "Het kabinet-Drees-Van Schaik 1948-1951", (Parlementaire Geschiedenis van Nederland, band C), 370-373

Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederland

10.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.

Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.