J.L.N. (Jan) Schaefer

foto J.L.N. (Jan) Schaefer
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Beeldbank Nationaal Archief
Met dank overgenomen van Parlement.com.

Markante, onconventionele en populaire PvdA-politicus. Was aanvankelijk banketbakker en werd na een korte periode als Tweede Kamerlid staatssecretaris van Volkshuisvesting in het kabinet-Den Uyl i. Gaf een grote impuls aan de stadsvernieuwing. Werd daarna wethouder van volkshuisvesting in Amsterdam. Keerde in 1986 echter terug als Tweede Kamerlid. Hield zich toen vooral bezig met het midden- en kleinbedrijf. Moest wegens ziekte de politiek verlaten. Verscheen in de Kamer meestal in spijkerpak, zonder stropdas. Voorstander van duidelijk taalgebruik in de politiek en dominant bestuurder. Zijn bekendste uitspraak is: 'In ge-ouwehoer kun je niet wonen'.

PvdA
functie(s) in de periode 1971-1990: lid Tweede Kamer, staatssecretaris

1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Johannes Lodewijk Nicolaas (Jan)

geboorteplaats en -datum
Amsterdam, 16 maart 1940

overlijdensplaats en -datum
Amsterdam, 30 januari 1994

2.

Partij/stroming

partij(en)
  • CPN (Communistische Partij van Nederland), omstreeks 1960 en nog in 1965
  • PvdA (Partij van de Arbeid), vanaf 1969
  • Gemeente-partij, vanaf 1992 (lokale Amsterdamse partij)

3.

Hoofdfuncties/beroepen (8/10)

  • buurtactivist "De Pijp" te Amsterdam, tot 1973
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 11 mei 1971 tot 11 mei 1973
  • staatssecretaris van Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (belast met stadsvernieuwing), van 11 mei 1973 tot 8 september 1977
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 8 juni 1977 tot 6 september 1978
  • lid gemeenteraad van Amsterdam, van 6 september 1978 tot 29 april 1986
  • wethouder (van woningzaken, stadsvernieuwing, bouw- en woningtoezicht, grondbedrijf) van Amsterdam, van 5 september 1978 tot 29 april 1986
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 3 juni 1986 tot 23 januari 1990
  • voorzitter Interbestuurlijke Projectgroep Sociale Vernieuwing, van 18 mei 1990 tot 1 januari 1992

takenpakket (staatssecretaris)
  • Was als staatssecretaris belast met de zorg voor zaken de stadsvernieuwing betreffende, met inbegrip van instandhouding, de verbetering en de verdeling van de bestaande woningvoorraad

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4.

Partijpolitieke functies

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

5.

Nevenfuncties (2/7)

  • voorzitter bestuur Stichting IDFA (Internationaal Documentary Filmfestival), omstreeks januari 1990
  • lid beroepscommissie KMV (Koninklijke Motorrijders Vereniging), omstreeks januari 1990

afgeleide functies, presidia etc.
voorzitter vaste commissie voor Volkshuisvesting en Ruimtelijke Ordening (Tweede Kamer der Staten-Generaal), van 18 september 1986 tot 15 februari 1990

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

6.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

7.

Activiteiten

als parlementariër (3/7)
  • Diende in 1978 een initiatiefwetsvoorstel in over het tegengaan van leegstand van woningen. Dit door Nora Salomons en Schelto Patijn overgenomen voorstel werd later ingetrokken, nadat de regering de Leegstandswet tot stand had gebracht.
  • Werd na zijn terugkeer in de Tweede Kamer in 1986 woordvoerder van zijn fractie op het gebied van het midden- en kleinbedrijf en oorlogsgetroffenen. Hield aanvankelijk ook nog bezig met volkshuisvesting, maar was niet eerste woordvoerder op dat terrein.
  • Interpelleerde op 31 mei 1988 staatssecretaris Heerma over diens uitlatingen inzake de toekomst van gemeentelijke woningbedrijven

opvallend stemgedrag (0/5)

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.


als bewindspersoon (beleidsmatig) (3/6)
  • Loodste in 1976 samen met minister Van Agt een door het kabinet-Biesheuvel ingediend wetsvoorstel door de Tweede Kamer over het tegengaan van het kraken van woningen. Het wetsvoorstel werd in 1978 ingetrokken en vervangen door het wetsvoorstel Leegstandswet. (12.305)
  • Bracht in 1977 de Interim-saldoregeling tot stand. Hierdoor kan het Rijk in bepaalde noodgebieden het verschil vergoeden tussen de kosten van voorbereiding en uitvoering van stadsvernieuwingsplannen.
  • De door hem in 1977 in de Tweede Kamer verdedigde wijziging van de Woningwet inzake aanschrijving tot verbetering van de woning en de Wet huurprijzen verbeterde woningen werden door zijn opvolger Brokx in 1978 in het Staatsblad gebracht. (13.835 & 13.836)

als bewindspersoon (wetgeving)
  • Bracht in 1974 een wet (Stb. 534) tot stand waardoor het in bepaalde gevallen voor gemeenten mogelijk werd de Woonruimtewet 1947 weer in werking te stellen. Dit was vooral nodig om gemeenten meer grip te bieden op de woningverdeling, onder andere bij stadsvernieuwing (bijvoorbeeld indien er vervangende woonruimte moest worden toegewezen). (12.888)

U ziet een selectie van activiteiten. In de uitgebreide versie is het gehele overzicht van activiteiten in te zien.

8.

Wetenswaardigheden

algemeen (3/7)
  • Gaf ook als wethouder van Amsterdam en sterke impuls aan de stadsvernieuwing en de nieuwbouw
  • Voerde in 1992 actie tegen het instellen van een deelgemeenteraad voor het centrum van Amsterdam
  • Nam in 1992 het initiatief tot de beweging "Democratisch Offensief", dat zich ten doel stelde de politiek dichter bij de burgers te brengen

uit de privésfeer
  • Zijn moeder was eerder (in 1928) gehuwd met Willem Hendrik van Elk
  • Zijn ouders scheidden in 1951 toen hij elf jaar was. Hij woonde daarna met zijn moeder in Amstelveen.
  • Werd in september 1987 in het ziekenhuis opgenomen, omdat zich een bloedprop had gevormd in zijn hersenen

anekdotes en citaten
  • Droeg vrijwel altijd een spijkerpak. In Den Haag ging de grap dat hij dat, als hij thuiskwam, onmiddellijk verruilde voor 'gewone' kleding

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

9.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
  • partijblad "Voorwaarts", 15 juni 1986
  • "Jan Schaefer 1940-1994; Een robuuste doordouwer", NRC Handelsblad, 31 januari 1994
  • H. Hielkema, "Jan Schaefer, Amsterdammer", Trouw, 1 februari 1994
  • H. de Liagre Böhl, "Schaefer, Johannes Lodewijk Nicolaas (1940-1994)", in: Biografisch Woordenboek van Nederland, deel VI (digitale versie)
  • R. Hartmans, "Successtory stadsvernieuwing", in: Nationaal Archief Actueel, 2008/1
  • Louis Hoeks, "In geouwehoer kun je niet wonen. Het leven van Jan Schaefer" (2017)

Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Biografisch Woordenboek van Nederland

10.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.

Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.