Mr.Dr. G. de Vries Azn.

foto Mr.Dr. G. de Vries Azn.
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Collectie-Van Eck (Nationaal Archief)
Met dank overgenomen van Parlement.com.

Leerling van Thorbecke i, die zijn leermeester in 1872 na diens dood opvolgde als leider van een kabinet i. Zoon van een doopsgezinde predikant en broer van twee vooraanstaande geleerden. Was vooral actief in het provinciale bestuur van Noord-Holland, als gedeputeerde en griffier, en was daarna tien jaar Staatsraad. Als minister van Justitie zag hij zijn poging - in een reeks van vele - mislukken om een nieuwe Wet op de rechterlijke organisatie tot stand te brengen. Keerde na een kort Kamerlidmaatschap terug in de Raad van State en had daarin nog veertien jaar zitting. Was meer administrateur dan politicus.

Liberalen
functie(s) in de periode 1862-1891: lid Tweede Kamer, minister, lid Raad van State

1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Gerrit

geboorteplaats en -datum
Haarlem, 22 februari 1818

overlijdensplaats en -datum
's-Gravenhage, 4 maart 1900

2.

Partij/stroming

stroming(en)
liberaal

3.

Hoofdfuncties/beroepen (6/12)

  • griffier Staten van Noord-Holland, van 1 juli 1858 tot 1 juli 1862
  • lid Raad van State, van 1 juli 1862 tot 6 juli 1872 (benoemd bij K.B. van 27 juni 1862)
  • minister van Justitie, van 6 juli 1872 tot 27 augustus 1874
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 20 september 1875 tot 1 april 1877 (voor het kiesdistrict Amsterdam)
  • lid Raad van State, van 1 april 1877 tot 1 november 1891 (benoemd bij K.B. van 15 maart 1877)
  • staatsraad in buitengewone dienst, Raad van State, van 1 november 1891 tot 4 maart 1900 (benoemd bij K.B. van 13 oktober 1891)

ambtstitel
  • minister van staat, van 5 april 1898 tot 4 maart 1900

(in)formateurschap(pen)
  • kabinetsformateur, van 22 juni 1872 tot 5 juli 1872
  • kabinetsformateur (met I.D. Fransen van de Putte en E.J.J.B. Cremers), van juli 1879 tot 22 juli 1879 (poging mislukt)

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4.

Nevenfuncties (2/13)

  • voorzitter Staatscommissie voor de Waterstaatswetgeving, van 21 april 1892 tot 1898
  • penningmeester Thorbecke-stichting, omstreeks 1898

afgeleide functies, presidia etc. (2/10)
  • lid afdeling Justitie (Raad van State)
  • lid afdeling Binnenlandse Zaken (Raad van State)

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

5.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

6.

Activiteiten

als parlementariër
  • Sprak als Tweede Kamerlid vooral over justitiële onderwerpen, hoger onderwijs en financiën

als bewindspersoon (beleidsmatig)
  • In 1873 verwierp de Tweede Kamer met 39 tegen 37 stemmen het door hem verdedigde wetsvoorstel inzake de nieuwe rechtelijke organisatie. Dit gebeurde nadat een amendement-Kappeyne van de Coppello het aantal rechtbanken belast met beroep in strafzaken had verminderd tot vier. Het wetsvoorstel was in 1870 ingediend door minister Jolles.
  • Diende in 1874 een wetsvoorstel in tot uitbreiding van de afzonderlijke opsluiting van gevangenen. Dit voorstel werd door zijn opvolger ingetrokken.

als bewindspersoon (wetgeving)
  • Bracht in 1874 een wet tot stand die het mogelijk maakte dat rechters konden worden afgezet op grond van gebleken lichamelijke of geestelijke gebreken

7.

Wetenswaardigheden

uit de privésfeer (3/5)
  • Zijn echtgenote was een dochter van de hoogleraar C.J.C. Reuvens en een kleindochter van oud-minister J.E. Reuvens
  • Broer van Prof. Matthias de Vries, hoogleraar letterkunde en geschiedenis. Met Te Winkel initiator van het Woordenboek der Nederlandsche Taal.
  • Vader van Prof. Hugo de Vries, hoogleraar botanie

verkiezingen
  • Werd in 1875 samen bij de periodieke verkiezingen in het district Amsterdam samen met M.H. Godefroi en S.A. Vening Meinesz gekozen. Zij versloegen onder anderen G.C.J. van Reenen en E.H. s' Jacob.

niet-aanvaarde politieke functies (3/4)
  • minister van Binnenlandse Zaken, februari 1866 (tijdens formatie-Fransen van de Putte; bedankte)
  • kabinetsformateur en/of minister, april 1868
  • minister van Binnenlandse Zaken, juni 1868 (tijdens formatie-Thorbecke; bedankte)

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

8.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
  • Levensbericht door H.P.G. Quack, in: Levensberichten van leden van de Maatschappij der Nederlandsche Letterkunde, 1900/1, 124
  • Levensbericht door J. Röell in: Jaarboek van de Koninklijke Academie van Wetenschappen (1900)
  • Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek, deel IX, 1255
  • H. van Felius en H.J. Metselaars, "Noordhollandse Statenleden 1840-1919"
  • Ned. Patriciaat, 1941

Biografisch Woordenboek(en)
biografie opgenomen in het Nieuw Nederlandsch Biografisch Woordenboek

publicaties over en van letterkundigen
gegevens uit de Digitale Bibliotheek voor de Nederlandse Letteren

9.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

10.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.

Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.