J. (Jetze) Tjalma

foto J. (Jetze) Tjalma
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Fotoarchief Eerste Kamer
Met dank overgenomen van Parlement.com.

In het gemeentebestuur groot geworden ARP-afgevaardigde. Begon op de secretarie van Gorinchem, was gemeentesecretaris en werd later burgemeester van Genemuiden en van Hoogeveen. Zat zowel in de Provinciale Staten van Overijssel als van Drenthe. In de Tweede Kamer woordvoerder binnenlands bestuur en vervoerszaken, in de Eerste Kamer tevens over volkshuisvesting. Geboren in het Land van Heusden en Altena en vertegenwoordiger van de hervormd-gereformeerden. Week als Eerste Kamerlid bij enkele belangrijke stemmingen af van de fractiemeerderheid, bijvoorbeeld bij de goedkeuring van de overeenkomst inzake Nieuw-Guinea.

ARP
functie(s) in de periode 1937-1966: lid Tweede Kamer, lid Eerste Kamer

1.

Personalia

voornamen (roepnaam)
Jetze (Jetze)

geboorteplaats en -datum
Veen (N.Br.), 5 juni 1893

overlijdensplaats en -datum
Voorschoten, 18 oktober 1985

2.

Partij/stroming

partij(en)
ARP (Anti-Revolutionaire Partij)

3.

Hoofdfuncties/beroepen (9/10)

  • gemeentesecretaris van Zuilichem, van 1 juli 1920 tot 1 mei 1922
  • burgemeester van Genemuiden, van 2 mei 1922 tot 1 december 1927
  • burgemeester van Hoogeveen, van 1 december 1927 tot 1 maart 1944 (ontslag door de Duitsers)
  • kantonrechter-plaatsvervanger, kanton Hoogeveen, vanaf 16 juni 1928 (herbenoemd in 1933)
  • lid Provinciale Staten van Drenthe, van 7 juli 1931 tot 1 september 1941
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, van 8 juni 1937 tot 4 juni 1946
  • burgemeester van Hoogeveen, van 6 mei 1945 tot 1 juli 1958 (formeel herbenoemd 1 juli 1946)
  • lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, van 27 juli 1948 tot 20 september 1966
  • waarnemend burgemeester van Westerbork, van 1 september 1951 tot 16 mei 1952 (vanwege ontslagprocedure burgemeester Van der Worp)

gevangenschap/internering
  • geïnterneerd polizeiliches durchgangslager te Schoorl, van 30 juni 1941 tot 22 augustus 1941
  • geïnterneerd gijzelaarskamp te Buchenwald, van 22 augustus 1941 tot 22 september 1941
  • geïnterneerd gijzelaarskamp te Sint-Michielsgestel, van februari 1944 tot 4 september 1944

U ziet een selectie van de loopbaan. In de uitgebreide versie is de gehele loopbaan in te zien.

4.

Partijpolitieke functies

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

5.

Nevenfuncties (2/13)

  • voorzitter Raad van Commissarissen Gronings-Drentse Snelvervoer, omstreeks 1956
  • voorzitter Raad van Commissarissen KIP Kampeerwagens N.V.

afgeleide functies, presidia etc. (2/20)
  • voorzitter commissie van rapporteurs voor de begroting van Verkeer en Waterstaat 1966 (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van november 1965 tot december 1965
  • voorzitter commissie van rapporteurs voor het wetsvoorstel voorlopige toevoeging Bijlmermeer aan Amsterdam (Eerste Kamer der Staten-Generaal), van januari 1966 tot maart 1966

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

6.

Opleiding

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

7.

Activiteiten

als parlementariër
  • Was woordvoerder verkeer en binnenlandse zaken van de ARP-Tweede Kamerfractie
  • Sprak in de Eerste Kamer vooral over binnenlandse zaken, verkeer en waterstaat en volkshuisvesting

opvallend stemgedrag (0/8)

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.

8.

Wetenswaardigheden

algemeen (3/4)
  • Keerde na gijzelaar te zijn geweest in 1941 terug als burgemeester, maar dook later onder. Was in 1944 opnieuw gijzelaar.
  • Werd in 1945 door de provinciale zuiveringscommissie in Drenthe en het Militair Gezag 'gestaakt' als burgemeester (tijdelijk uit zijn functie ontheven), vanwege onderzoek naar zijn houding tijdens de Bezetting. Keerde in 1946 terug als burgemeester.
  • In september 2020 besloot de gemeente Hoogeveen het ereburgerschap te ontnemen, omdat zijn gedrag niet (langer) onbesproken was

verkiezingen
  • Werd in 1948, 1951, 1952, 1956, 1960 en 1963 gekozen door Groep II: Gelderland, Overijssel, Groningen en Drenthe

U ziet een selectie van wetenswaardigheden. In de uitgebreide versie is een overzicht van wetenswaardigheden opgenomen.

9.

Publicaties van/over

literatuur/documentatie
  • Persoonlijkheden in het Koninkrijk der Nederlanden in woord en beeld (1938)
  • Wie is dat? 1956

10.

Familie/gezin

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11.

Uitgebreide versie

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.

Op bovenstaande tekst en gegevens zijn auteursrechten van PDC van toepassing; overname, in welke vorm dan ook, is zonder expliciete goedkeuring niet toegestaan. Ook de afbeeldingen zijn niet rechtenvrij.

De biografieën betreffen vooral de periode waarin iemand politiek en bestuurlijk actief is of was. PDC ontvangt graag gemotiveerde aanvullingen of correcties.