Uur u voor Europa - Main contents

Het recht op vrij verkeer van personen behoort samen met het vrije verkeer van kapitaal, goederen en diensten tot ‘de vier vrijheden’ van de EU. Burgers van landen die het Schengenverdrag hebben getekend, kunnen binnen de Schengenzone reizen zonder visum doordat de binnengrenscontroles zijn afgeschaft.

Afgelopen 24 uur was ‘Schengen’ veel in het nieuws, omdat Duitsland besloten heeft tijdelijk grenscontroles in te voeren. Veel vluchtelingen hebben Duitsland als eindbestemming, en het land zegt de vluchtelingenstroom niet meer aan te kunnen. Dit jaar verwacht Duitsland een instroom van 800.000 vluchtelingen, ofwel 1% van haar bevolking. De verantwoordelijke minister, Thomas de Maizière, benadrukte gisteren in zijn toespraak dat de lidstaten hun verantwoordelijkheid moeten nemen en asielprocedures af moeten handelen in lijn met de afspraken.

Volgens de voorzitter van de Europese Commissie Juncker is de tijdelijke invoering van de grenscontroles niet in strijd met het Schengenverdrag, omdat er in Duitsland sprake is van een uitzonderlijke crisissituatie. Maar het is overduidelijk een politiek signaal aan de andere landen om zich solidair op te stellen en mee te doen aan de verdeelsleutel die de EU heeft voorgesteld. Diverse Oost-Europese landen (Slowakije, Tsjechië, Roemenië, Letland en Hongarije) hebben zich tot nu toe keihard opgesteld en weigeren mee te werken aan een bindend asielquotum. Naar verluidt zal die moeilijke beslissing (wel of geen verplichte verdeling) nu doorgeschoven worden naar oktober.

Inmiddels is bekend geworden dat ook Nederland extra grenscontroles gaat invoeren. Schengen staat straks misschien wél op het spel, en voor Europa lijkt het uur u in de vluchtelingencrisis echt aangebroken. Hoeveel doden moeten er nog vallen voordat er een gemeenschappelijk en rechtvaardig asielbeleid is binnen Europa?