Voor een bijstandswet met perspectief - Main contents

De nieuwe bijstandswet beoogt aan de ene kant heldere, eenduidige regels te stellen en aan de andere kant de bijstandsgerechtigde te stimuleren (weer) mee te doen op de arbeidsmarkt. Zoals ik al eerder heb gezegd, vindt de PvdA dat iedereen mee moet kunnen doen. Daarvoor moet je uiteraard zelf wat doen, maar mag je ook hulp verwachten van de overheid. Hulp die perspectief biedt. Op een baan uiteindelijk, of het zinvol deelnemen aan onze maatschappij. Omdat iedereen daar profijt van heeft: de samenleving en de betrokkene zelf.

In het debat over de bijstandswet van deze week heb ik me er sterk voor gemaakt dat rekening wordt gehouden met de persoonlijke omstandigheden van mensen. Bijvoorbeeld bij het bepalen via welke stappen iemand wordt geholpen (weer) mee te doen op de arbeidsmarkt en in de samenleving. Door mensen daarbij zelf keuzes te geven. En bij het bepalen welke straf passend is als iemand zich niet aan de regels houdt. Ik heb staatssecretaris Jetta Klijnsma ook om ruimte gevraagd voor datzelfde maatwerk bij de regel dat iedereen pas na een maand een uitkering wordt verstrekt en waarbij 'vrijwilligerswerk' zonder meer verplicht wordt, bijvoorbeeld. Ook daar zijn spelregels goed, maar moet het wel weer mogelijk zijn om naar persoonlijke omstandigheden te kijken. Dat moet anders. De staatssecretaris heeft aangegeven daarover te willen nadenken.

Blij ben ik met een paar andere toezeggingen die de staatssecretaris mij heeft gedaan. Zo wordt het makkelijker om vanuit de bijstand uitzendwerk of ander tijdelijk werk te aanvaarden. Dat levert extra inkomsten op en is regelmatig een opstap naar vast werk. Nu leidt dat nog tot allerlei gedoe met de uitkering, straks niet meer. Daarnaast is helder dat het verrichten van mantelzorg (voor iemand uit familie- of vriendenkring) straks wordt gezien als een zinvolle invulling van de gevraagde 'tegenprestatie'. De Kamer nam eerder al een motie van collega Mariëtte Hamer en mij aan om, bijvoorbeeld bij het aan de slag helpen van mensen met een uitkering, verdringing op de arbeidsmarkt te voorkomen.

Half januari wordt het debat afgerond. Op 1 juli volgend jaar moet de nieuwe wet dan in werking treden.