Onafhankelijk toezicht op klachten over rechters

Source: J. (Jeroen) Recourt i, published on Tuesday, November 27 2012, 14:02.

De Partij van de Arbeid wil onafhankelijk toezicht bij het beoordelen van klachten over rechters. Voor het goed functioneren van rechters en de rechtsstaat is gezag van het grootste belang. Dit gezag vergroten we door een onafhankelijke commissie klachten over rechters te laten beoordelen. Nu oordeelt alleen de president van de rechtbank over deze klachten. De PvdA pleit er dan ook voor om niet-rechters, leken dus, te betrekken bij de beoordeling van klachten over rechters.

Gezag is niet meer vanzelfsprekend in Nederland. Er wordt steeds kritischer gekeken naar het optreden van advocaten, artsen, notarissen en dus ook rechters. Gezag vergroot je door open te zijn waar dat kan, bijvoorbeeld op het gebied van toezicht en klachten. Juist die openheid ontbreekt nog bij rechters, daar waar bijvoorbeeld advocaten wel in de weer zijn met het toezicht op de advocatuur.

Extra ogen van buiten leveren een bredere blik op en komt de kwaliteit ten goede. Extra ogen van buiten komt ook het draagvlak en het gezag van de beslissing ten goede: het oordeel wordt breder gedragen als de ene collega niet meer de klacht over de ander beoordeelt.

De belangrijkste klacht die je als burger over een rechter kunt uiten is dat de rechter niet onafhankelijk is in zijn oordeel. Daar is een apart middel voor: wraking. Als een rechter wordt gewraakt moeten zijn of haar collega's oordelen of die rechter de schijn van vooringenomenheid op zich heeft geladen. De PvdA wil kijken of er ook leken kunnen worden betrokken bij deze beslissing.

Het voorstel om leken te betrekken bij klachten over rechters en zo het gezag van de beslissingen over die klachten te vergroten, kan nooit gaan over vonnis van de rechter. Daarvoor kun je in hoger beroep. En ook de over de gevolgen van een mogelijke gegronde klacht kan alleen een (hogere) rechter beslissen: dit raakt immers de onafhankelijkheid van de rechterlijke macht.