Uitbreidingsproces EU moet transparanter en met aandacht voor 'opnamecapaciteit' - Main contents

Het Europees Parlement stemde donderdag over de procedures bij een toekomstige uitbreiding van de Europese Unie met meer lidstaten. Zij trok hierbij lessen uit eerdere ervaringen in het EU-uitbreidingsproces. Op het moment zijn Turkije, IJsland en de landen op de Westelijke Balkan (potentiële) toetredingskandidaten. Dankzij de inzet van GroenLinks-Europarlementariër Marije Cornelissen is opgenomen dat het proces van toetreding van een nieuw land een stuk transparanter moet worden.

Cornelissen: “De transparantie van het proces moet vergroot worden. Momenteel is het voor lokale organisaties erg moeilijk om toegang te krijgen tot informatie over de hervormingen in eigen land. Er wordt vaak geheimzinnig gedaan over de precieze toetredingseisen om mogelijke kritiek te voorkomen.”

Informatie beschikbaarstellen voor inwoners

Het Europarlement vraagt regeringen van kandidaat-landen om het maatschappelijk middenveld meer te betrekken in het uitbreidingsproces en belangrijke informatie beschikbaar te stellen voor haar inwoners. “Om echte democratie op te bouwen moet duidelijkheid komen over de precieze verwachtingen vanuit de EU en hoe kandidaat-landen daaraan voldoen. Het maatschappelijk middenveld kan hervorming stimuleren en erop toezien dat de nieuwe wetten goed worden uitgevoerd”, aldus Cornelissen.

Het aangenomen rapport stelt onomwonden dat volwaardig EU-lidmaatschap het doel van het uitbreidingsproces is. Cornelissen: “Het Europees Parlement maakt korte metten met speculatie over een 'speciale status' in de plaats van volwaardig EU-lidmaatschap, met name voor Turkije. Als een land na een langdurig proces alle EU-regels en -principes heeft ingevoerd en aan alle voorwaarden voldoet kan het EU-lid worden, niet meer en niet minder.”

Opnamecapaciteit

Het rapport geeft ook voor het eerst een definitie van de 'opnamecapaciteit' van de Europese Unie. Deze term wordt regelmatig misbruikt door tegenstanders van het uitbreidingsproces om aan te geven dat het voor de EU simpelweg niet mogelijk zou zijn om meer landen op te nemen. Het Europees Parlement definieert opnamecapaciteit nu als:

• - 

  uitbreidingslanden moeten de politieke doelen van de EU niet in de weg staan;

• - 

  de EU moet zorgen voor efficiënte en effectieve instituties;

• - 

  de financiele middelen van de EU moeten toereikend zijn;

• - 

  de EU moet zorgen voor een communicatiestrategie om de publieke opinie goed te informeren over uitbreiding.

Cornelissen: “Met deze heldere definitie is duidelijk dat de EU zelf de grootste verantwoordelijkheid draagt om haar 'opnamecapaciteit' te vergroten, met institutionele vernieuwing, een fatsoenlijk budget en een communicatiestrategie. Van de toetredingslanden mag verwacht worden dat zij zich constructief opstellen als EU-lid.”