Eerste notitie over Witboek Pensioenen

Source: M.G.H.C. (Ria) Oomen-Ruijten i, published on Tuesday, April 3 2012, 1:34.

Waar gaat het om? Hoe kunnen we de pensioenen op een redelijk peil houden in onze vergrijzende samenleving, zonder de overheidsfinanciën in de problemen te brengen? Europa zal de komende jaren aanlopen tegen de volgende demografische ontwikkelingen die vooral een grote impact zullen hebben op lidstaten met een pay-as-you-go systeem:

  • - 
    Mensen gaan later aan het werk: drager korter bij

Jongeren komen, door hun langere opleiding, later op de arbeidsmarkt. Daarnaast wordt er korter gewerkt dan de wettelijke pensioenleeftijd. Mensen werken altijd korter dan voor een dekking van hun pensioenaanspraken noodzakelijk is. Door flexibilisering en individualisering van pensioen- en arbeidssystemen kan het mogelijk worden gemaakt om langer aan de arbeidsmarkt deel te nemen, maar deze systemen zijn nu te zeldzaam.

  • - 
    Minder mensen

In 2050 is de EU-beroepsbevolking gedaald van 305 miljoen naar 255 miljoen personen. Er is sprake van ontgroening. In 2008 waren er 4 personen voor 1 gepensioneerde aan het werk. In 2020 is dat 5 personen voor 1 gepensioneerde. In 2060 is dat 2 personen voor 1 gepensioneerde;

  • - 
    Meer ouderen/ groter aantal gepensioneerden

EU: Wie in 1960 werd geboren had een levensverwachting van ongeveer 67 jaar (mannen) en 73 jaar (vrouwen). Voor baby’s die in 2004 werden geboren is de levensverwachting bijna 76 jaar voor mannen en bijna 82 voor vrouwen.

Waarom moet juist de EU maatregelen ondernemen?

Pensioensystemen vallen primair onder de bevoegdheid van de lidstaten, maar voor bepaalde aspecten is coördinatie op EU-niveau van belang:

  • • 
    De eisen van het Groei- en Stabiliteitspact (SGP): Het pensioenbeleid van een land kan gevolgen hebben voor andere landen. Ook zijn pensioenen in de eerste pijler een grote kostenpost voor veel landen, zeker landen waar niet is gespaard. Door de demografische ontwikkelingen zullen de kosten stijgen, waardoor er een grote druk komt op de begroting.
  • • 
    EU 2020-strategie: een van de doelstellingen is het terugdringen van armoede. Het terugdringen en voorkomen van armoede onder gepensioneerden valt hieronder.
  • • 
    Voor de werking van de interne markt: de EU moet ervoor zorgen dat niemand zijn pensioenrechten verliest als hij naar een ander EU-land verhuist.
  • • 
    Andere EU-instrumenten bieden ondersteuning voor de lidstaten, zoals de Open Methode van Coördinatie (OMC).

Het Witboek stelt voor om:

Langer te werken door:

  • • 
    betere mogelijkheden te creëren voor oudere werknemers door samen met de sociale partners ervoor te zorgen dat werkomstandigheden en arbeidsmarkt worden aangepast aan de oudere werknemers en door het inzetten van het ESF om oudere werknemers aan het werk te krijgen.
  • • 
    In het licht van EU2020 pensioen- en arbeidsmarkthervormingen te monitoren en aan te moedigen.
  • • 
    Lidstaten aan te moedigen om langer werken te promoten, door het linken van pensioenleeftijd aan levensverwachting, het beperken van vroegpensioen en het pensioengat tussen mannen en vrouwen aan te pakken.
  • • 
    Aanbevelingen te doen over het tegengaan van vervroegd uittreden, mensen door laten werken als ze dat willen, aanpassen werk en het blijven opleiden/ herscholen van mensen.

Aanvullend pensioensparen te ontwikkelen door:

  • • 
    Het toekennen van een grotere rol aan aanvullende particuliere pensioenspaarregelingen hangt volgens het witboek in de eerste plaats af van een betere toegang tot de aanvullende regelingen en de kosteneffectiviteit daarvan. De mogelijkheden voor aanvullende pensioenspaarregelingen via bedrijfs- en derdepijlerregelingen zijn in veel lidstaten onderontwikkeld en de kosteneffectiviteit en de veiligheid daarvan wil de EC aanpakken. Lidstaten worden aangemoedigd om aanvullende pensioenregelingen op te zetten in gezamenlijkheid met de pensioenregelingen.
  • • 
    De veiligheid van de aanvullende pensioenvoorzieningen te verbeteren door de herziening van de IORP-richtlijn door het verhogen van de kapitaaleisen.
  • • 
    Minimumnormen vast te stellen voor de verwerving en het behoud van aanvullende pensioenrechten en om EU-brede trackingservices op te zetten.
  • • 
    Betere informatie voor burgers te creëren door een pension tracking service.
  • • 
    Voor derdepijler-pensioenen betere kwaliteit, meer bescherming en informatie te ontwikkelen.
  • • 
    Fiscale regels aan te pakken die discriminerende fiscale belemmeringen vormen voor grensoverschrijdende mobiliteit en investeringen. EC zal ook met lidstaten bekijken hoe het risico van dubbele belastingheffing tegen kan worden gegaan.

Wat wil ik als rapporteur?

We moeten in gezamenlijkheid, met erkenning en behoud van ieders verantwoordelijkheid, bouwen aan pensioensystemen die houdbare, veilige en op lidstaatniveau een adequaat pensioen leveren.

We stimuleren het vrij verkeer van werknemers ook over de grenzen. Pensioensystemen moeten daarop inspelen. Het kan niet zo zijn dat door te grote verschillen in verwerving van een pensioen cq het niet overdragen van opgebouwd pensioen werknemers later in de problemen komen. De opgebouwde pensioenen in de eerste pijler zijn in de coördinatieverordening geregeld, dat moet op een of andere manier ook creatief opgelost worden zodat werknemers die een aantal jaren in het buitenland hebben gewerkt, op hun pensioenleeftijd niet in de problemen komen.

In de toekomstige hervorming van pensioenstelsels is er behoefte aan verbinding tussen de eerste en tweede pijler. Deze pijlers, die elkaar in verschillende lidstaten gedeeltelijk overlappen, zijn nauw verbonden met de derde pijler. Op EU-niveau moet een sterke Open Methode van Coördinatie ervoor zorg dragen dat verplichtingen van de eerste pijler houdbaar en adequaat zijn, terwijl de tweede pijler moet worden aangepast door het vergroten van de rol van de sociale partners.

In het witboek zijn veel van de aanbevelingen uit het groenboek overgenomen. .

  • • 
    Veel zaken ondersteun ik dan ook:

o Inspelen op actief ouder worden, om ervoor te zorgen dat mensen langer kunnen blijven werken, hierbij kunnen we leren van andere landen, zoals Finland, waar ze de arbeidsmarkt zodanig hebben hervormd dat mensen langer aan het werk kunnen blijven;

o Aanmoedigen tot het opzetten van een 2e pijler, lidstaten moeten gaan sparen als ze dat nog niet doen, in gezamenlijkheid met de sociale partners;

o Het linken van de pensioenleeftijd aan de levensverwachting;

o Aan de meeneembaarheid van het aanvullend pensioen moeten randvoorwaarden gesteld worden waarbij ingelegd (achtergesteld loon, ook van de werkgever) niet verloren gaat;

o Belastingobstakels die spelen bij grensoverschrijvende investeringen en mobiliteit wat betreft pensioenkapitaal worden aangepakt;

o EU-trackingservice, zodat burgers beter worden geïnformeerd over hun pensioenrechten.

  • • 
    Ik ben tegen een voornemen om hogere kapitaaleisen te stellen die met een mogelijke herziening van de IORP gepaard gaan.

Read more ...