'When the going gets tough...'

Source: F.C.G.M. (Frans) Timmermans i, published on Tuesday, April 7 2009.

“We moeten er alles aan doen om de verwachte wereldwijde temperatuurstijging te voorkomen,” schrijft Frans Timmermans vanuit de conferentie over de noord- en zuidpool in Washington.

Het is vijftig jaar geleden dat het Antarctica verdrag werd gesloten. In 1959 was dat het eerste feitelijke ontwapeningsverdrag, omdat de twee supermachten toen afspraken de Zuidpool niet te betrekken in de wapenwedloop. Vandaag vond in Washington een conferentie plaats om bij dit verdrag stil te staan, maar ook om aandacht te besteden aan de enorme bedreiging van beide polen als gevolg van de klimaatverandering.

Wetenschappers lieten ons vandaag weer de grafieken zien en de vele foto’s, die aantonen hoe snel het ijs smelt als gevolg van de wereldwijde temperatuursstijging. Een stijgende zeespiegel, enorme toename van de uitstoot van broeikasgassen door het ontdooien van de permafrost, bedreiging van het leven in de wereldzeeën door verstoring van het biologische evenwicht in de poolwateren. De wetenschappers praten erover met een groot gevoel van urgentie, maar ook met veel gezag, gebaseerd op uitvoerig onderzoek.

Hillary Clinton was gastvrouw van deze conferentie. In haar toespraak kwam zij met het verheugende nieuws dat President Obama nu eindelijk ook het VN-Zeerechtverdrag - dat voortbouwt op de principes van de vrije zee die Hugo de Groot precies 400 jaar geleden in Mare Liberum opschreef - ter ratificatie gaat voorleggen aan het Congres. Daarmee wordt in ieder geval dat juridisch systeem nagenoeg wereldwijd toegepast, al is het te algemeen om echt op alle juridische vragen ook antwoord te geven. Nederland zou graag zien dat we de gaten en tekortkomingen in het systeem in kaart brengen en vervolgens ook verdragen maken om het toerisme, de visserij, het maritieme transport en andere zaken te regelen die in de kwetsbare omgeving van de polen internationaal goed moeten worden geregeld. Ik heb aangegeven dat we daar graag over meedenken.

Voor alle deelnemers aan de conferentie was heel duidelijk dat wij er alles aan moeten doen om de wereldwijde temperatuursstijging te beperken. Dus moet de klimaattop van Kopenhagen slagen. Dus hebben we in Europa en tussen de VS en Europa in de komende maanden nog een hoop werk te verzetten. Na vandaag lijdt het voor mij geen enkele twijfel dat een gezamenlijk Amerikaans-Europees leiderschap hier de rest van de wereld op sleeptouw kan nemen. Zo verstond ik ook de interventies van de Chinezen, de Russen, de Indiërs en de Latijnsamerikanen.

Na afloop van de conferentie vond er nog een lunch plaats op de achtste verdieping van het State Department. Minister Clinton had ons daarvoor uitgenodigd. In het gesprek dat ik met haar had, blikte zij tevreden terug op de tour die zij en President Obama de afgelopen week in Europa hebben gemaakt. Ik heb haar verteld hoe goed dit door de Europeanen, en dan met name ook de publieke opinie, was ontvangen. Naar mijn oordeel voelen veel Europeanen de komst van President Obama in het Witte Huis als een bevrijding. Een bevrijding van het ongemak dat in de afgelopen acht jaar stilaan aan beide oevers van de Atlantische oceaan was ontstaan. Mevrouw Clinton gaf aan dat de President en zij niet voor niets zoveel reizen en zoveel aandacht besteden aan wereldwijde problemen. Het ging er haar ook om de kansen te benutten die dit nieuwe tijdperk bood. Interessant was ook om met haar van gedachten te wisselen over verbreding van de samenwerkingsrelatie, die immers ook vanuit Amerikaans perspectief nu veel meer moet gaan omvatten dan alleen de veiligheidspolitiek.

De wereld gaat veranderen, ook als we niets doen. Maar als we bereid zijn te handelen en durven te kiezen voor de Europese en internationale schaal van opereren, kunnen we de veranderingen ten behoeve van onze verlangens en verwachtingen, op basis van onze waarden vorm gaan geven. Dat zal gepaard gaan met misschien grote successen en zeker ook grote teleurstellingen. Maar wij zijn het aan onszelf en onze kinderen verplicht ons tot het uiterste in te spannen. Het doet goed te merken dat er in Washington mensen zitten die het ook zo zien.

Meer informatie

Reageren? Discussiëren?