Het Ierse referendum - Main contents
De Ieren hebben in een referendum ‘nee’ gezegd tegen het Verdrag van Lissabon. Het is nu aan de Ierse regering om de rest van de EU te vertellen welke redenen er aan dat ‘nee’ ten grondslag lagen en hoe daar dan verder mee om moet worden gesprongen. Ik verwacht dat de Ierse premier Cowen daarover zijn Europese collega’s zal bijpraten tijdens de Europese Raad, later deze week. Op basis van die discussie zal de EU het plan maken hoe wij nu verder gaan.
Ierland is het enige land waar een referendum over het verdrag wordt gehouden. Dat moet omdat het zo in de Ierse grondwet staat. Alle andere landen hebben besloten de ratificatie via de parlementen te laten verlopen, zoals dat bijna altijd met bijna alle internationale verdragen, ook in Nederland, het geval is. In een aantal lidstaten, zoals in Duitsland, is een referendum ook expliciet in strijd met de grondwet. In Nederland doen zich, anders dan bij het Grondwettelijk Verdrag, geen uitzonderlijke omstandigheden voor, die het houden van een referendum rechtvaardigen. Bovendien is een de facto bindend referendum in strijd met onze grondwet.
Ik schrijf dat maar even op, omdat deze feiten kennelijk niet worden gezien, of stelselmatig worden ontkend door veel van de mensen die reageren op deze site. Parlementaire ratificatie is op geen enkele wijze minder ‘democratisch’ dan ratificatie via een referendum. Anders hoef je er ook geen parlement op na te houden, als iets pas ‘democratisch’ is als er een volksraadpleging over wordt gehouden.
Ondertussen stel ik vast dat in Ierland weer voor veel mensen kennelijk ‘bij twijfel niet inhalen’ heeft gegolden. Ieren zijn niet ineens anti-Europees en ook niet ineens ‘ondankbaar’. Zij behoren tot de meer pro-Europese lidstaten en hebben daar ook veel reden toe. Kennelijk zijn zij nu vooral onzeker over wat een nieuw Verdrag nu wel of niet betekent. Ook daar hebben tegenstanders het aanzienlijk makkelijker dan voorstanders. Om een ‘nee’ te krijgen is het zaaien van twijfel voldoende, zoals over de absurde stelling dat Ierse jongeren gedwongen zouden kunnen worden te dienen in een Europees leger, om maar één van de vele onwaarheden te noemen. Om een ‘ja’ te krijgen, moet je mensen daadwerkelijk overtuigen en dat is niet eenvoudig met een verdragstekst. Het is alsof je mensen tracht te winnen voor de schoonheid van het voetbalspel door ze het KNVB scheidsrechtersinstructieboekje te sturen. Toch kan het, want eerdere referenda hebben ook een ‘ja’ opgeleverd in Spanje en Luxemburg. Over eerdere verdragen trouwens in Ierland zowel ‘nee’ als ‘ja’. Dat geldt ook voor Denemarken.
Sommige van mijn trouwste lezers betreuren het dat er geen referendum komt in Nederland. Sommigen onder hen hebben de behoefte van die treurnis bij ieder blogje blijk te geven. Allemaal tot uw dienst, het doet mij plezier dat ook mijn felste criticasters trouwe lezers zijn. Maar doe nu niet net alsof een besluit dat door ruim 2/3 van de Nederlandse volksvertegenwoordiging is genomen ‘ ondemocratisch’ zou zijn. Zeker omdat ook VVD, GroenLinks en D66, toch stevige oppositiepartijen, ‘ja’ hebben gezegd tegen het Verdrag.
Meer informatie