De Nederlandse Commissaris

Source: F.C.G.M. (Frans) Timmermans i, published on Thursday, May 28 2009.

"Het spel rond de samenstelling van de Commissie en de verdeling van de portefeuilles is al subtiel begonnen." aldus Frans Timmermans, "Ook voor Nederland is het belangrijk de juiste mix tussen persoon en portefeuille te vinden."

Als eenmaal vaststaat wie de nieuwe voorzitter van de Europese Commissie wordt - en dat kan al over een week of drie duidelijk worden - begint het spel rond de samenstelling van de Commissie en de verdeling van de portefeuilles. Sterker nog, dat spel is subtiel al begonnen, omdat de meeste landen er van uit gaan dat Barroso zal worden herbenoemd en dus nog vijf jaar zal aanblijven. Ook voor Nederland is het dus zaak meteen nadat duidelijk is wie de Commissie vanaf eind dit jaar gaat leiden met de voorzitter de discussie aan te gaan over de combinatie tussen persoon en portefeuille bij de keuze voor de Nederlandse commissaris.

Er is in ons land terecht veel waardering voor de belangrijke rol die Neelie Kroes in de afgelopen vijf jaar in de Commissie heeft gespeeld. Dit was weer een goede combinatie tussen persoon en portefeuille, zoals dat Nederland meestal wel lukt, zeker als ik terugdenk aan commissarissen als Hans van den Broek, Frans Andriessen en Sicco Mansholt. Van den Broek speelde een leidende rol in de Balkancrisis en heeft het fundament gelegd voor de succesvolle omgang van Europa met de val van de Muur. Andriessen was eerst landbouwcommissaris en vervolgens belangrijke richtinggever aan het handelsbeleid van de Unie. Dankzij Mansholt zijn miljoenen Europese boeren aan de bittere armoede ontsnapt die zij na de oorlog moesten ervaren. Hij heeft van Nederland een agrarische wereldmacht gemaakt.

Vijf jaar geleden had ik kritiek op premier Balkenende en de wijze waarop hij omging met de benoeming van de Nederlandse commissaris. Hij heeft mijn kritiek toen gelogenstraft, door in de onderhandelingen met Barroso een zware portefeuille te verkrijgen in ruil voor een geschikte vrouw. Barroso had namelijk veel te laat in de gaten dat hij de diversiteit in zijn Commissie had verwaarloosd. Wie met een zeer geschikte vrouw kon komen, kon een zware portefeuille krijgen. En dat lukte Balkenende toen met Kroes.

Dat Kroes lid was van een regeringspartij zal zeker hebben meegespeeld, maar was niet een hoofdpunt. Ook nu mag de politieke kleur van de kandidaat geen hoofdpunt zijn. Er wordt beweerd dat de PvdA de functie aan het CDA zou ‘gunnen’. Onzin. Dit is geen functie die aan een partij wordt gegund, althans als wij bereid zijn niet het partijbelang, maar het landsbelang voorop te stellen. In het verleden heeft het landsbelang meestal de doorslag gegeven, wat ook blijkt uit het lijstje oud-commissarissen, want van een evenwichtige partijpolitieke verdeling is zeker geen sprake geweest. Sinds 1958 zijn er acht Nederlandse commissarissen geweest, waarvan maar liefst de helft van CDA huize.

Het zal er dus om gaan dat Nederland de juiste mix van persoon en portefeuille weet te vinden. Dat is deze keer des te belangrijker, omdat bijna alle lidstaten op het vinkentouw zitten. Zeker de nieuwe leden, die de vorige keer niet altijd hebben gevochten voor een zware portefeuille, omdat het ook de eerste keer was dat zij een commissaris mochten leveren, zullen het hard spelen. Nederland moet bereid zijn een kandidaat voor te dragen met (Europees) gezag en met een Europese toekomst. Want het zou goed zijn als er een commissaris zou komen die zeker tien jaar meekan, zodat Nederland ook over vijf jaar een goede uitgangspositie heeft.

Meer informatie

Discussiëren? Reageren?