Akkoord van Schengen - Main contents

Het Akkoord van Schengen heeft tot doel de geleidelijke afschaffing van controles aan de gemeenschappelijke grenzen tussen de 26 deelnemende landen. Daarnaast voorziet het akkoord in de instelling van een regeling voor vrij verkeer van alle burgers i uit de deelnemende staten, de overige staten van de Europese Unie i en een aantal derde landen i. De naam komt van het Luxemburgse plaatsje Schengen waar het akkoord op 14 juni 1985 is ondertekend.

Alleen in specifieke gevallen mogen lidstaten tijdelijke grenscontroles instellen. In 2015 leidde de vluchtelingencrisis, dat vooral de landen aan de buitengrenzen van Europa trof, ertoe dat sommige landen weer grenscontroles invoerden, waardoor het Akkoord van Schengen onder druk kwam te staan. Ook tijdens de coronacrisis stelden landen grenscontroles in.

Het Schengengebied is in de loop der jaren steeds verder uitgebreid en omvat nu 26 landen.

Het akkoord en alle aanverwante overeenkomsten vormen samen het zogeheten 'Schengen-acquis'. De besluitvorming over zaken die met Schengen te maken hebben verloopt sinds het verdrag van Lissabon i volgens de gewone wetgevingsprocedure i. De juridische integratie van Schengen in de Unie heeft inmiddels geleid tot integratie van de verschillende Europese instellingen. Zo is het Uitvoerend Comité van Schengen opgegaan in de Raad van de Europese Unie i en heeft het Secretariaat-Generaal van de Raad i de taken van het secretariaat van Schengen overgenomen. Sinds 1997 bepaalt het Verdrag van Amsterdam i ook dat het Schengen-acquis in zijn geheel door de kandidaat-lidstaten i van de EU moet worden overgenomen voordat zij mogen toetreden.