Europese Raad: Grondwet, nieuwe Commissie en EU-budget

In de periode voorafgaand deze Europese Raad¹ overlegt het Ierse voorzitterschap met alle lidstaten en kandidaat-lidstaten over de Europese Grondwet. De conclusies van deze bilaterale overleggen zullen tijdens de Europese Raad besproken worden.

Voorafgaand aan deze Europese top bespreken Frankrijk, Duitsland en het Verenigd Koninkrijk hoe zij denken over de Grondwet. Dit overleg tussen de 'Grote Drie', dat in de toekomst regelmatiger plaats zal vinden, is een nieuw gegeven.

Europese economie en strijd tegen terrorisme

Op de agenda van de Europese Raad zou het stimuleren van de stagnerende Europese economie een prominente plek innemen. De recente bomaanvallen op de Madrileense forenzentreinen van 11 maart 2004 hebben echter de bestrijding van terrorisme in het brandpunt van de politieke actualiteit gezet. Het Ierse voorzitterschap zal tijdens deze Europese Raad een EU Actieplan tegen terrorisme presenteren.

Europese Commissie

Met de uitbreiding van de Europese Unie per 1 mei 2004, groeit de Europese Commissie² van 20 naar 30 leden.

Romano Prodi³, de voorzitter van de huidige Commissie, presenteerde eind februari de kandidatenlijst voor de tien nieuwe leden van de Europese Commissie. Tijdens deze top zullen de regeringsleiders en staatshoofden de kandidatuur bekrachtigen.

Nieuwe Spaanse premier

Op 14 maart 2004 zijn de Spanjaarden naar de stembus gegaan. De omstandigheden waren extreem, omdat op 11 maart de Spaanse hoofdstad Madrid werd opgeschrikt door bomexplosies die een aantal forenzentreinen troffen. De terroristische aanval kostte aan ongeveer 200 mensen het leven.

De Partido Popular van de zittende premier José María Aznar heeft vervolgens een gevoelige nederlaag geleden (37 procent). De Socialistische Partij PSOE, geleid door José-Luis Rodríguez Zapatero, kreeg 43 procent. De socialisten moeten nu onderhandelen met een aantal kleinere partijen om een coalitieregering te vormen.

Bij de mislukking van de Grondwet-onderhandelingen in december 2003, speelde Aznar een hoofdrol door zijn opstelling over de stemweging in de Raad van Ministers⁴. Veel waarnemers verwachten dat de onderhandelingen over de Europese Grondwet een nieuwe fase in kunnen gaan door het aantreden van een nieuwe Spaanse premier.

Meer informatie

• 1. 

  The European Council brings together EU leaders to set the EU's political agenda. It represents the highest level of political cooperation between EU countries.
   
• 2. 

  The European Commission is the executive body of the EU and runs its day-to-day business. It is made up of the College of Commissioners, 27 European Commissioners, one for each member state, who are each responsible for one or several policy areas. In addition, the 'Commission' also refers to the entire administrative body that supports the Commissioners, consisting of the Directorates-General and the Services.
   
• 3. 

  Romano Prodi (1939) was van 1999 tot 2004 voorzitter van de Europese Commissie. Hij is van huis uit wetenschapper en was onder meer hoogleraar in Bologna, Trento en Harvard. In 1995 werd hij voorman van de centrumlinkse Olijf-coalitie, waarna hij in 1996-1998 premier was. Ook in 2006-2008 was hij minister-president van Italië. Prodi is nu voorzitter van de centrumlinkse Democratische Partij van Italië. Behalve met de invoering van de euro kreeg hij als commissievoorzitter te maken met onder meer de dienstenrichtlijn, de onderhandelingen over toetreding van Turkije en de aanpak van de klimaatproblematiek.
   
• 4. 

  Veel analyses tonen aan dat de Grondwet-onderhandelingen stuk zijn gelopen door een starre houding van Spanje en Polen inzake de stemweging in de Raad van Ministers. Het draait hierbij om de macht van de lidstaten: hoe makkelijk kan een land worden weggestemd als bepaalde beslissingen moeten worden genomen.