E. (Elske) ter Veld

foto E. (Elske) ter Veld
Naar de grotere foto (verschijnt in een nieuw venster)
bron: Fotoarchief Eerste Kamer
Source: Parlement.com.

Bevlogen Groningse 'rooie vrouw', die na een studie aan de Sociale Academie werkzaam was bij de vakbeweging. Was vervolgens in de Tweede Kamer een toonaangevend en ter zake kundige woordvoerster sociale zekerheid. Voerde krachtig oppositie tegen de ingrepen in de sociale zekerheid van minister De Koning en staatssecretaris De Graaf. Als staatssecretaris in het derde kabinet-Lubbers i ontkwam zij zelf echter evenmin aan dergelijke pijnlijke ingrepen, waarbij met name haar voorstel voor een nieuwe Nabestaandenwet op veel verzet stuitte. Spanningen met de PvdA-fractie rond haar plannen met de bijstand leidde in 1993 tot haar gedwongen vertrek. Keerde in 1995 terug als Eerste Kamerlid. Strijdlustige en koppige socialiste, maar ook een onconventioneel gezelligheidsdier.

PvdA
functie(s) in de periode 1981-2003: lid Tweede Kamer, lid Eerste Kamer, staatssecretaris

1.

Personal data

Surnames
Elske (Elske)

Place and date of birth
Groningen, 1 August 1944

Place and date of death
Kortenhoef (gem. Wijdemeren), 14 May 2017

2.

Party/Movement

Party/Parties
PvdA (Partij van de Arbeid), from 1966

3.

Main functions and occupations

  • vormingsleidster werkende jeugd te Assen, from 1 August 1968 until 1 August 1970
  • hoofdleidster club- en buurthuiswerk te Groningen, from 1 August 1970 until 1 July 1972
  • hoofd secretariaat voor vrouwelijke werknemers, NVV (Nederlands Verbond van Vakverenigingen) te Amsterdam, from 17 July 1972 until 15 September 1981 (vanaf 1976 FNV, Federatie Nederlandse Vakbeweging)
  • lid Tweede Kamer der Staten-Generaal, from 15 September 1981 until 7 November 1989
  • staatssecretaris van Sociale Zaken en Werkgelegenheid (belast met sociale zekerheid en emancipatiebeleid), from 7 November 1989 until 4 June 1993
  • eigenaar adviesbureau/adviseur directie Schade en Leven, verzekeringsmaatschappij N.V. "Nationale-Nederlanden", from 1 September 1993
  • lid Eerste Kamer der Staten-Generaal, from 13 June 1995 until 10 June 2003

4.

Party political functions

In de uitgebreide versie is een overzicht van partijpolitieke functies opgenomen.

5.

Other positions

  • lid Raad van Toezicht Hobeon/SKO, from 2008
  • lid Raad van Commissarissen SABIC Nederland, from January 2009 until 2016

Derived functions (2/3)
  • lid Presidium (Tweede Kamer der Staten-Generaal), from 14 September 1989 until 7 November 1989 (vierde ondervoorzitter)
  • voorzitter vaste commissie voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport (Eerste Kamer der Staten-Generaal), from 27 June 1995 until 10 June 2003

U ziet een selectie van de nevenfuncties. In de uitgebreide versie is een overzicht van nevenfuncties in te zien.

6.

Education

In de uitgebreide versie is een overzicht van de opleiding(en) opgenomen.

7.

Activities

as Member of the Parliament (3/8)
  • Bracht in 1987 met Robin Linschoten (VVD) en Gerrit Terpstra (CDA) een initiatiefwet tot stand tot verlening van een uitkering-ineens aan WW'ers die vanwege overgang naar een ander fiscaal regime achteruit waren gegaan in inkomen. (19.873)
  • Diende in 1989 samen met Pieter-Jan Biesheuvel (CDA) en Ad Nijhuis (VVD) een initiatiefwetsvoorstel in inzake overdracht van taken en samenwerking door de bedrijfsverenigingen. Dit voorstel werd in 1990 wet. (21.207)
  • Was woordvoerster volksgezondheid, welzijn en financiën van de PvdA-Eerste Kamerfractie. Hield zich ook bezig met volkshuisvesting (huurbeleid), ontwikkelingssamenwerking en Antilliaanse zaken. Voerde in 2000 het woord bij de behandeling van de wetsvoorstellen tot belastingherziening.

Dissenting voting behaviour (0/2)

In de uitgebreide versie is een overzicht van opvallend stemgedrag opgenomen.


Policy-making activities as minister (3/6)
  • Bracht in 1991 de nota Aanvullende pensioenen uit. Sociale partners zijn primair verantwoordelijk voor aanvullende pensioenen en daarom wordt slechts in beperkte mate wetgeving aangekondigd, zoals het recht op waardeoverdracht voor nieuwe gevallen bij pensioenbreuk, een voorschrift tot evenredige pensioenopbouw voor deeltijdwerknemers en betere mogelijkheid om ouderdomspensioen vervroegd of verlaat op te nemen. Aangestuurd wordt op invoering van pensioenregelingen in sectoren waar die nog ontbreken. Het kabinet spreekt zich uit tegen een wettelijke pensioenplicht. Bij aanvullende pensioenen moeten mannen en vrouwen gelijk worden behandeld. (22.167)
  • Diende in 1992 wetsvoorstellen in over het terugdringen van beroep op de WAO en op de Ziektewet (verlaging uitkering, herbeoordeling, terugkeerplan). Deze wetsvoorstellen werden door haar opvolger in het Staatsblad gebracht. (22.824)
  • Publiceerde in 1993 haar voorstellen voor minder fraudegevoelige regelgeving in de Bijstandswet en voor structurele besparing op de bijstandskosten tot f 440 miljoen. Het recht op bijstand voor jongeren onder de 21 jaar zou komen te vervallen (slechts na beoordeling door de gemeente waren uitzonderingen mogelijk). Het onderscheid tussen schoolverlaters en niet-schoolverlaters in de categorie 21-27 jaar zou eveneens vervallen en de uitkering voor deze groep moest 50 i.p.v. 70 procent van het minimumloon worden. De uitkering voor alleenstaande ouders zou van 90 naar 70 procent van het minimumloon gaan. Gemeenten zouden meer mogelijkheden krijgen voor het verlenen van aanvullende bijstand. (22.545)

Legislative activities as minister (3/9)
  • Bracht in 1992 een wet (Stb. 82) betreffende het terugdringen van het arbeidsongeschiktheidsvolume (TBA) tot stand. Een werkgever kreeg een bonus van zes maal het bruto-maandsalaris als een arbeidsongeschikte in dienst werd genomen. Als een werknemer arbeidsongeschikt werd, kreeg de werkgever echter een boete (malus). De hoogte daarvan hing af van de aard van de bedrijfstak. De hoogte van de ziektewetpremie werd afhankelijk van de omvang van het ziekteverzuim. De wet werd per 1996 ingetrokken en vervangen door een wet die reïntegratie bevorderde. (22.228)
  • Bracht in 1992 een wijziging (Stb. 156) van de Algemene Bijstandswet en de Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers tot stand in verband met verlaging van de bijstandsuitkering voor schoolverlaters (tot 27 jaar). Het uitkeringsregime voor werkloze schoolverlaters tussen 21 en 27 jaar wordt gedurende het eerste half jaar van de werkloosheid gebracht op het niveau van de studiefinanciering. (22.163)
  • Bracht in 1992 een wijziging (Stb. 193) van de Algemene Bijstandswet tot stand, waarbij een nieuwe regeling voor terugvordering en verhaal van bijstandskosten in die wet werd opgenomen. Gemeenten worden verplicht gebruik te maken van hun mogelijkheden om bijstand te verhalen of terug te vorderen van een ex-partner van iemand die gescheiden is. Deze verhaalsplicht geldt voor 12 jaar. Het wetsvoorstel was in 1988 ingediend door staatssecretaris De Graaf. (20.598)

U ziet een selectie van activiteiten. In de uitgebreide versie is het gehele overzicht van activiteiten in te zien.

8.

Miscellaneous

algemeen
  • In 1986 bleken tijdens een verkiezingstournee in de provincie Utrecht de wielbouten van de auto waarmee zij werd vervoerd, te zijn losgedraaid. De chauffeur merkte dat tijdig.
  • In mei 1993 werd haar huis door actievoerders bekogeld met verfbommen en werden de sloten van haar huis dichtgelijmd
  • Trad af, nadat haar was gebleken dat de PvdA-Tweede Kamerfractie geen vertrouwen in haar politiek functioneren meer had. De fractie verweet haar slecht te communiceren. Met name een door haar uitgebrachte brief over de jongerenmaatregel (de voorgenomen verlaging van bijstand voor jongeren tussen 21 en 27 jaar) zette kwaad bloed bij de fractie.

Private life
  • De hoofdredacteur van 'Het Vrije Volk' ,Thijs van Veen, was haar oom

Anecdotes and citations
  • Zei als staatssecretaris in april 1991 over hervorming van de WAO: "Wie de WAO wil afschaffen, moet eerst mij afschaffen."
  • Barstte na de persconferentie waarin zij haar aftreden als staatssecretaris had bekendgemaakt in tranen uit en verliet begeleid door partijgenote Jeltje van Nieuwenhoven de zaal. Sprak later de woorden (naar een Engelstalig liedje): "It's my party and I cry if I want to".
  • Ze noemde haar katten Che (naar Che Guevara) en Ho (naar Ho Chi Minh)

9.

Publications

Publications (6/8)
  • Lidy Nicolasen, "'De menselijke kant wil ik blijven zien'", De Volkskrant, 10 februari 1990
  • Leonard Ornstein en Max van Weezel, "Elske ter Veld tussen droom en werkelijkheid", Vrij Nederland, 8 januari 1991
  • John Kroon, "'Iets leukers dan staatssecretaris is er niet'", NRC Handelsblad, 28 december 1993
  • Mark Kranenburg, "Staatssecretaris in oorlogstijd", NRC Handelsblad, 18 mei 2017
  • Lex Oomkes, "Loyaal tot op het bod", Trouw, 19 mei 2017
  • Max van Weezel, "Afgeserveerd door haar eigen fractie. Elske ter Veld (1944-2017)", in: Jaarboek Parlementaire Geschiedenis 2017, 147

In de uitgebreide versie is een overzicht van publicaties opgenomen.

10.

Family

In de uitgebreide versie zijn, indien bekend, de familierelaties opgenomen.

11.

Extended version

Speciaal voor de verkiezingen voor de Tweede Kamer zijn de biografieën van alle kansrijke (volgens de peilingen) kandidaten in uitgebreide vorm raadpleegbaar op parlement.com.

Voor de overige ruim 5000 biografieën geldt het volgende:

In het digitale biografisch archief van de Stichting PDC, partner van het Montesquieu Instituut, is een uitgebreide versie aanwezig met bijvoorbeeld partijpolitieke functies, maatschappelijke nevenfuncties, parlementaire activiteiten, opleiding en wetenswaardigheden. Voorlopig is het beschikbaar stellen van uitgebreide biografieën, en/of daarop gebaseerde statistische gegevens, opgeschort. Wilt u een uitgebreide biografie inzien? Laat het ons weten als u daar belangstelling voor heeft.