Bijlagen bij COM(2010)744 - Naar interoperabele Europese overheidsdiensten - Hoofdinhoud
Dit is een beperkte versie
U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.
| dossier | COM(2010)744 - Naar interoperabele Europese overheidsdiensten. |
|---|---|
| document | COM(2010)744   |
| datum | 16 december 2010 |
• een bestuurlijke organisatie en bestuursprocessen die sporen met het beleid en de doelstellingen van de EU;
• betrouwbare gegevensuitwisseling dankzij onderling overeengekomen, samenhangende en gecoördineerde interoperabiliteitsinitiatieven, waaronder de voltooiing van het regelgevingskader, de ontwikkeling van interoperabiliteitskaders en overeenkomsten over interoperabiliteitsnormen en voorschriften.
Om dit te realiseren, moeten de activiteiten van de EU en de lidstaten worden ontwikkeld. Voorts moet op EU-niveau een interoperabiliteitsbeleid worden ingevoerd.
De EIS bepaalt de richting en de prioriteiten van de nodige acties om bij de oprichting van Europese overheidsdiensten de interactie, uitwisseling en samenwerking tussen Europese overheidsdiensten uit verschillende landen en sectoren te verbeteren.
In de strategie worden toekomstige interoperabiliteitsactiviteiten in drie clusters ingedeeld:
• betrouwbare informatie-uitwisseling;
• interoperabiliteitsarchitectuur;
• beoordeling van de ICT-impact van nieuwe EU-wetgeving.
Deze activiteiten moeten worden ondersteund door begeleidende maatregelen inzake bewustmaking en de uitwisseling van beste praktijken.
Tegelijk heeft de Commissie, na een uitvoerige raadpleging van de lidstaten en andere betrokken actoren een Europees interoperabiliteitskader (EIF) voor Europese overheidsdiensten ontwikkeld (EIF, zij bijlage 2).
Een interoperabiliteitskader is een overeengekomen benadering van de interoperabiliteit voor organisaties die willen samenwerken aan de gemeenschappelijke levering van overheidsdiensten. Binnen het toepassingsdomein ervan specificeert het een reeks gemeenschappelijke elementen zoals lexicon, concepten, principes, beleidslijnen, richtsnoeren, aanbevelingen, normen, specificaties en werkwijzen.
Het EIF biedt Europese overheidsdiensten richtsnoeren voor de definitie, het ontwerp en de invoering van Europese overheidsdiensten. Het kader voorziet in:
• 12 onderliggende principes als samenvatting van de verwachtingen van overheidsdiensten, bedrijven en burgers ten aanzien van overheidsdiensten;
• een conceptueel model voor overheidsdiensten dat het model voor Europese overheidsdiensten structureert en onderstreept wanneer en waarom interoperabiliteit nodig is;
• vier interoperabiliteitsniveaus: juridisch, organisatorisch, semantisch en technisch;
• het concept van interoperabiliteitsovereenkomsten op basis van normen en open platforms.
Ten slotte wordt in het EIF het belang van een interoperabiliteitsbeleid en de behoefte aan coördinatie tussen de verschillende administratieve niveaus benadrukt.
Het EIF biedt een conceptueel model voor de ontwikkeling van Europese overheidsdiensten. Het biedt een aantal bouwstenen om dergelijke diensten op te zetten waardoor dienstcomponenten kunnen worden gekoppeld en het hergebruik van informatie, concepten, patronen, oplossingen en specificaties in lidstaten en op Europees niveau wordt aangemoedigd.
Samen vormen de EIS en het EIF de basis voor toekomstige activiteiten om de interoperabiliteit te verbeteren met het oog op de levering van Europese overheidsdiensten. Tot dusver werden op die schaal nog nooit een grensoverschrijdende interoperabiliteitsstrategie en een daarmee samenhangend kader ontwikkeld. Om dit opzet te doen slagen is het derhalve essentieel alle actoren erbij te betrekken.
Om het potentieel van de digitale interne markt volledig te benutten moeten de lidstaten en de Commissie samenwerken om de EIS uit te voeren, rekening houdend met het EIF en de acties in het kader van de Digitale Agenda.
De EIS en het EIF blijven deel uitmaken van het ISA-programma en worden afgestemd op de resultaten van andere acties in het kader van de Digitale Agenda inzake interoperabiliteit en normen, zoals de hervorming van de bepalingen voor het gebruik van ICT-normen in Europa, met als doel het gebruik van bepaalde door ICT-fora en -consortia opgestelde normen mogelijk te maken, de publicatie van regels inzake essentiële intellectuele eigendomsrechten en licentievoorwaarden bij de vaststelling van normen, met inbegrip van voorafgaande bekendmaking, en het ontwikkelen van richtsnoeren inzake de koppeling van ICT-standaardisering en overheidsaankopen teneinde overheden te helpen bij het gebruik van normen ter bevordering van de efficiency en ter vermindering van het gevaar dat overheden aan een bepaalde technologie komen vast te zitten.
Tegelijk werkt de Commissie aan het initiatief e-Commissie 2011-2015. De algemene doelstelling van dit initiatief is de overschakeling van de huidige geïntegreerde Commissie naar de toekomstige hervormde Commissie. Dit impliceert dat overheidsdiensten:
• worden opgezet vanuit het oogpunt van externe en interne gebruikers en niet langer zijn gebaseerd op de structuur van de organisatie;
• eind-tot-eindprocessen die de organisatiegrenzen overschrijden volledig automatiseren;
• informatie op transparante wijze uitwisselen met diensten en groepen zodat ze mogelijkheid krijgen samen te werken en kennis en deskundigheid te delen.
Deze definitie van een hervormde Commissie toont het belang aan van interoperabiliteit voor het e-Commissie 2011-2015-initiatief en zal een van de basisbeginselen zijn voor de uitvoering daarvan.
3.2.Geplande acties
De Commissie zal de EIS ten uitvoer leggen via het ISA-programma en de geplande activiteiten in het kader van het CIP ICT-PSP-programma.
Het lopende ISA-werkprogramma is opgesteld door de Commissie na raadpleging van de in het ISA-beheerscomité vertegenwoordigde lidstaten. Het eerste ISA-werkprogramma is op 30 juni 2010 door de Commissie vastgesteld 21 en wordt jaarlijks herzien in het licht van wijzingen van het beleid of de prioriteiten. De Commissie voert het ISA-werkprogramma uit door middel van openbare aanbestedingen.
Het jaarlijkse CIP ICT-PSP-werkprogramma wordt eveneens opgesteld door de Commissie na raadpleging van de in het CIP-beheerscomité vertegenwoordigde lidstaten. Het werkprogramma wordt uitgevoerd via oproepen tot het indienen van voorstellen. Het CIP ICT-PSP-programma ondersteunt uiteenlopende beleidsterreinen, maar een aantal grootschalige projecten van dat programma hebben specifiek betrekking op de verbetering van de interoperabiliteit met het oog op de levering van Europese overheidsdiensten.
De administraties van de lidstaten en de diensten van de Commissie worden geacht bij alle activiteiten in verband met de invoering van Europese overheidsdiensten rekening te houden met het EIF. Dat moet ook gebeuren wanneer overheidsdiensten gelijkaardige kaders opzetten op nationaal, regionaal of lokaal niveau of binnen een specifieke sector.
De lidstaten hebben in het kader van de Ministeriële verklaring van Malmö, Zweden, inzake e-overheid van 18 november 2009, afgesproken hun nationale interoperabiliteitskaders tegen 2013 af te stemmen op het Europees kader. De Commissie roept de lidstaten derhalve op hun nationale interoperabiliteitsstrategieën en interoperabiliteitskaders in overeenstemming te brengen met respectievelijk de EIS en het EIF.
De Commissie zal zelf het voorbeeld geven en haar interne interoperabiliteitsstrategie afstemmen op de EIS en het EIF als kader hanteren voor de ontwikkeling van ICT-systemen om de EU-regelgeving te ondersteunen.
Uitvoering van de EIS
Interoperabiliteitsondersteunende activiteiten worden ingedeeld in drie groepen. De belangrijkste zijn:
Betrouwbare informatie-uitwisseling:
Lidstaten die deelnemen aan grootschalige proefprojecten die door het CIP ICT-PSP-programma worden ondersteund, verwerven ervaring met grensoverschrijdende interacties. Andere lidstaten worden opgeroepen bij de proefprojecten aan te sluiten en er worden nieuwe proefprojecten voorgesteld. De eerste grootschalige proefprojecten lopen in 2011 af. Op dit moment wordt reeds nagedacht over de manier waarop de resultaten het best kunnen worden ondersteund en hoe het ISA-programma kan helpen om de resultaten om te zetten in operationele diensten. De Commissie neemt deel aan relevante proefprojecten, zoals het project inzake e-overheidsaankopen en inzake interoperabele e-identiteiten. Op die manier zorgt zij ervoor dat haar infrastructuur interoperabel wordt met de resultaten van deze proefprojecten.
Interoperabiliteitsarchitectuur:
De Commissie zal samen met de lidstaten een gemeenschappelijke visie ontwikkelen voor een Europese interoperabiliteitsarchitectuur en, desgevallend, die architectuur ondersteunen door gemeenschappelijke infrastructuur op te zetten en gemeenschappelijke diensten te ontwikkelen.
Beoordeling van de ICT-impact van nieuwe EU-wetgeving:
De Commissie ontwikkelt een methode die bij de voorbereiding van nieuwe regelgeving kan worden gebruikt om beter te begrijpen hoe ICT kan bijdragen tot de effectieve en efficiënte tenuitvoerlegging van die regelgeving.
Rekening houden met het EIF
Wanneer nationale overheidsdiensten Europese overheidsdiensten opzetten en bij de ontwikkeling van ICT-systemen om de tenuitvoerlegging van het EU-beleid te ondersteunen, moet rekening worden gehouden met het EIF. Dat moet op alle beleidsniveaus gebeuren wanneer overheidsdiensten worden opgericht die in de toekomst deel kunnen uitmaken van Europese overheidsdiensten.
Aangezien de Europese en de nationale interoperabiliteitskaders complementair zijn, blijft de Commissie in het kader van het ISA-programma het nationaal waarnemingscentrum voor het interoperabiliteitskader (NIFO) ondersteunen. De belangrijkste doelstelling is informatie over de nationale interoperabiliteitskaders te verstrekken zodat overheidsdiensten ervaringen en kennis over die kaders kunnen uitwisselen.
SAMENVATTING: ACTIES INZAKE EUROPESE INTEROPERABILITEIT
Uitvoering van de strategie, rekening houdend met het kader
De Commissie zal:
- in nauwe samenwerking met de lidstaten en andere actoren, de EIS ten uitvoer leggen middels passende instrumenten zoals het ISA-programma en het CIP ICT-PSP-programma;
- haar interne interoperabiliteitsstrategie afstemmen op de EIS via het initiatief e-Commissie;
- ervoor zorgen dat het EIF wordt toegepast bij de tenuitvoerlegging van nieuwe regelgeving en de oprichting van nieuwe Europese overheidsdiensten;
- in nauwe samenwerking met de lidstaten het beheer van de EIS en de daaraan gekoppelde sectorale interoperabiliteitsactiviteiten waarborgen.
De lidstaten dienen:
- hun nationale interoperabiliteitsstrategieën af te stemmen op de EIS en nationale initiatieven en acties met gelijklopende initiatieven en acties van de EU;
- onderling en met de Commissie samen te werken voor de tenuitvoerlegging van de EIS en tegelijk toe te zien op de voortgang en effecten van gerelateerde nationale acties;
- hun nationale interoperabiliteitskaders af te stemmen op het EIF;
- bij de ontwikkeling van elke overheidsdienst die in de toekomst deel kan uitmaken van een Europese overheidsdienst in een vroeg stadium rekening te houden met de Europese dimensie;
- bij te dragen tot het beheer van de EIS en de daaraan gekoppelde interoperabiliteitsactiviteiten.
(1) COM(2010) 245 - Een digitale agenda voor Europa - (zie: http://ec.europa.eu/information_society/digital-agenda/index_en.htm ).
(2) COM(2010) 135 Werkprogramma van de Commissie voor 2010 — Een tijd voor daden (zie: http://ec.europa.eu/atwork/programmes/index_nl.htm ).
(3) Europese overheidsdiensten zijn openbare diensten die door overheidsdiensten ook in het buitenland worden aangeboden, hetzij aan elkaar, hetzij aan Europese bedrijven en burgers.
(4) In het kader van de Europese overheidsdienstverlening wordt onder "interoperabiliteit" het volgende verstaan: de mogelijkheid voor ongelijksoortige en diverse organisaties om te interageren teneinde wederzijds voordelige en overeengekomen gemeenschappelijke doelstellingen na te streven, waaronder het delen van informatie en kennis tussen de organisaties, via de bedrijfsprocessen die zij ondersteunen, door middel van de uitwisseling van gegevens tussen hun respectieve ICT-systemen (definitie uit het Europees Interoperabiliteitskader).
(5) Openbare basisdiensten zijn de fundamentele dienstverleningscomponenten waaruit complexe publieke diensten zijn opgebouwd.
(6) COM (2006) 173 — Het i2010-actieplan voor de elektronische overheid: versnelde invoering van de elektronische overheid voor het nut van iedereen.
(7) http://www.egov2009.se/wp-content/uploads/Ministerial-Declaration-on-eGovernment.pdf .
(8) De Commissie werkt op dit moment aan een Europees Actieplan voor de elektronische overheid 2011-2015 als antwoord op de Ministeriële verklaring van Malmö.
(9) Besluit 2004/387/EG van het Europees Parlement en de Raad van 21 april 2004 betreffende de interoperabele levering van pan-Europese e-overheidsdiensten aan overheidsdiensten, ondernemingen en burgers (IDABC), PB L 144 van 30.4.2004, blz. 62 (besluit bevindt zich in PB L 181 van 18.5.2004, blz. 25).
(10) Het ICT-PSP-programma maakt deel uit van het kaderprogramma voor concurrentievermogen en innovatie (CIP), Besluit nr. 1639/2006/EG van het Europees Parlement en de Raad van 24 oktober 2006 tot vaststelling van een kaderprogramma voor concurrentievermogen en innovatie (2007-2013), PB L 310 van 9.11.2006, blz. 15.
(11) COM(2009) 247 — Eindevaluatie van de tenuitvoerlegging van het IDABC-programma.
(12) Besluit nr. 922/2009/EG van het Europees Parlement en de Raad van 16 september 2009 inzake interoperabiliteitsoplossingen voor Europese overheidsdiensten (ISA), PB L 260 van 3.10.2009, blz. 11.
(13) Besluit C(2005) 4473 van 23.11.2005: "e-Commission 2006-2010: enabling efficiency and transparency". De Commissie werkt op dit moment aan een nieuw plan voor de periode 2011-2015.
(14) Richtlijn 2006/123/EG van 12 december 2006 betreffende diensten op de interne markt, PB L 376 van 27.12.2006.
(15) Richtlijn 2007/2/EG van 14 maart 2007 tot oprichting van een infrastructuur voor ruimtelijke informatie in de Gemeenschap (INSPIRE), PB L 108 van 25.4.2007, blz. 1.
(16) Verordening (EG) nr. 1205/2008, PB L 326 van 4-12-2008, blz. 12.
(17) Verordening (EG) nr. 976/2009, PB L 274 van 20.10.2009, blz. 9.
(18) Verordening (EU) nr. 268/2010, PB L 83 van 30.3.2010, blz. 8.
(19) Besluit nr. 442/2009/EG, PB L 148 van 11.6.2009, blz. 18.
(20) COM(2005) 597 definitief: Mededeling over de verbetering van de doeltreffendheid, de interoperabiliteit en de synergie van de Europese gegevensbanken op het gebied van justitie en binnenlandse zaken.
(21) http://ec.europa.eu/isa/workprogramme/doc/isa_work_programme.pdf .