Bijlagen bij COM(2010)650 - Follow-up van de kwijting voor het begrotingsjaar 2008 (samenvatting)

Dit is een beperkte versie

U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.

dossier COM(2010)650 - Follow-up van de kwijting voor het begrotingsjaar 2008 (samenvatting).
document COM(2010)650 NLEN
datum 18 november 2010
bijlage is gevoegd (hetgeen reeds het geval is voor landbouw en plattelandsontwikkeling). Verwacht wordt dat de accountantsverklaring de kwaliteit van de ingediende gegevens zal verhogen. Daarnaast wil de Commissie eind 2010 - na een termijn van drie jaar – de jaarlijkse samenvattingen evalueren.

Volgens de Commissie zijn de in het kader van de herziening van het Financieel Reglement voorgestelde beheersverklaringen een meer geschikte methode om zekerheid van lidstaten te verkrijgen dan op politiek niveau ondertekende nationale verklaringen. De Commissie blijft de lidstaten evenwel aansporen om op vrijwillige basis politieke betrouwbaarheidsverklaringen op te stellen, die betrekking hebben op alle EU-middelen die zij ontvangen en waarin de controles met bewijsstukken worden gestaafd en de doelmatigheid van hun beheer- en controlesystemen wordt beoordeeld. Eind 2010 zal de Commissie ook de resultaten bekendmaken van een onderzoek naar de toegevoegde waarde van op vrijwillige basis opgestelde nationale verklaringen.

Het internecontrolesysteem van de Commissie

De Commissie heeft maatregelen genomen om de kwaliteit van de jaarlijkse activiteitenverslagen verder te verhogen, in het bijzonder de motivering en de ingediende bewijsstukken die aan de basis liggen van de verstrekte zekerheid. Voor de jaarlijkse activiteitenverslagen 2009 zijn de richtsnoeren ingrijpend gewijzigd, is een speciale helpdesk opgericht en is meer opleiding gegeven. De Commissie heeft haar systeem van collegiale toetsing verfijnd dat haar diensten ertoe moet aanzetten een passende oplossing te vinden voor de vastgestelde tekortkomingen.

Uit de jaarlijkse activiteitenverslagen 2009 blijkt dat zich een aanzienlijke verbetering heeft voorgedaan in alle diensten van de Commissie, zowel op het vlak van de kwaliteit van de bewijsstukken die ter staving van de betrouwbaarheidsverklaring worden ingediend als met betrekking tot de leesbaarheid van de verslagen. De diensten van de Commissie verstrekken reeds duidelijke informatie in hun verslagen over de doelmatigheid van hun eigen internecontrolesystemen en die van hun uitvoerende partners, alsook over de vastgestelde tekortkomingen en de reeds genomen corrigerende maatregelen. De diensten van de Commissie wordt opgedragen maatregelen te nemen om de oorzaken van de punten van voorbehoud in hun jaarlijkse activiteitenverslagen te verhelpen en om op gezette tijden na te gaan welke vooruitgang is geboekt.

In het verslag "Synthese van de beheersresultaten van de Commissie" worden de cruciale managementkwesties besproken die in de jaarlijkse activiteitenverslagen aan de orde zijn gekomen en worden de krachtlijnen uitgestippeld. In deze synthese wordt ook verslag uitgebracht over de vooruitgang die is geboekt bij de behandeling van belangrijke horizontale managementkwesties en is een overzicht opgenomen van de in de loop van de voorbije vijf jaar gemaakte punten van voorbehoud.

De Commissie is van oordeel dat het ingevoerde systeem op kruissnelheid is gekomen en dat het in het algemeen de Commissie en de andere instellingen een duidelijk beeld verstrekt van de doelmatigheid van hun eigen internecontrolesystemen.

Interinstitutioneel overleg en het huidige systeem van de kwijtingsprocedure

De Commissie gaat ermee akkoord breed overleg te organiseren tussen de betrokkenen en hoopt dat de begrotingsautoriteit hiervoor in 2011 de noodzakelijke middelen vrijmaakt. De conferentie, die gepland is voor april 2011, moet een gelegenheid zijn om een nieuw partnerschap af te sluiten en de rol en taken van elke partij af te bakenen om de voorwaarden vast te stellen voor verdere verbeteringen in de betrouwbaarheidsverklaring (VB).

Politieke verantwoordelijkheid en administratieve verantwoordelijkheid bij de Commissie

De voorzitter van de Commissie heeft in zijn politieke richtsnoeren bekendgemaakt dat de gedragscode voor de leden van de Commissie zal worden herzien.

Wat betreft de openbaarmaking van de begunstigden van EU-middelen, wordt deze informatie reeds door de Commissie en de overheidsdiensten van de lidstaten ter beschikking gesteld van het publiek. In 2010 heeft de Commissie verdere verbeteringen aangebracht aan haar website over het systeem voor financiële transparantie[8] die gegevens verstrekt over de begunstigden van EU-middelen onder gecentraliseerd beheer, om te kunnen voorzien in de bekendmaking van de begunstigden van overheidscontracten die met middelen uit de administratieve begroting worden gefinancierd. De Commissie publiceert ook gegevens over de leden van deskundigengroepen in het register van deskundigengroepen van de Commissie en maakt de lijst van de bijzondere adviseurs en hun curricula vitae bekend op haar Europa-website.

Wat betreft de gegevens over niet-gouvernementele organisaties (ngo's), heeft de Commissie een gefaseerd project ingeleid dat tot doel heeft de categorieën "met winstoogmerk" en "zonder winstoogmerk" op te nemen in de centrale databank van rechtspersonen van de Commissie. De eerste fase spitst zich toe op de rechtspersonen in de lidstaten, die de overgrote meerderheid van de geregistreerde rechtspersonen uitmaken. De Commissie is voornemens deze doelstelling vanaf 2011 te verwezenlijken.

Europees Bureau voor fraudebestrijding (OLAF)

Wat de hervorming van OLAF betreft, hoopt de Commissie dat zij op grond van de resultaten van de interinstitutionele dialoog vóór eind 2010 een gewijzigd voorstel kan indienen en dat het wetgevend proces vóór eind 2011 kan worden afgerond.

Wat de aanstelling van de nieuwe directeur-generaal betreft, heeft de Commissie na de publicatie van de vacature een korte lijst van geschikte kandidaten opgesteld. Zoals in Verordening nr. 1073/1999 is bepaald, is een gunstig advies van het Comité van toezicht vereist over de door de Commissie vastgestelde korte lijst. De lijst met geschikte kandidaten is voor overleg bij het Europees Parlement en de Raad ingediend. De Commissie is vastbesloten de bepalingen van artikel 12 van Verordening nr. 1073/1999 betreffende de aanstelling van de directeur-generaal volledig na te leven en het Europees Parlement en de Raad in een vroeg stadium hierbij te betrekken.

B) Sectorale kwesties

Eigen middelen

Wat de traditionele eigen middelen betreft, zal de Commissie nog steeds verifiëren of de lidstaten op een correcte wijze de afzonderlijke B-rekeningen blijven aanhouden. Vastgestelde tekortkomingen zullen in samenwerking met de desbetreffende lidstaten worden verholpen. Hiervoor worden de nodige richtsnoeren verstrekt. In voorkomend geval zullen maatregelen worden genomen om eigen middelen of verschuldigde rente terug te vorderen.

Wat de btw-middelen betreft, heeft de Commissie managementbijeenkomsten ingevoerd als efficiënt en effectief middel om speciale aandacht verdienende punten van voorbehoud aan te pakken. Het aantal lang aanslepende punten van voorbehoud is teruggebracht van 35 tot 12. Tegelijkertijd zijn maatregelen genomen om het algemene leeftijdsprofiel van de punten van voorbehoud te verbeteren, waarbij 63% van alle lopende punten van voorbehoud thans zijn vastgesteld in 2008 of later.

Wat de bni-middelen betreft, heeft de Commissie gezorgd voor de oprichting en de toepassing van een volledig gemeenschappelijk kader van bni-validering dat gebaseerd is op de verificatie en verbetering van de statistische bronnen en methoden die door de lidstaten worden gebruikt voor de berekening van hun bni-gegevens. Voorts maakt de Commissie sinds 2007 gebruik van rechtstreekse verificatie, stelde zij specifieke, door het bni-comité goedgekeurde regels op en heeft zij rechtstreekse verificatie in bijna alle lidstaten reeds toegepast. In samenwerking met het bni-comité blijft de Commissie haar werkzaamheden op het vlak van de nationale toezicht- en controlesystemen voor de nationale rekeningen voortzetten.

Wat Griekenland betreft, zijn de huidige niveaus van de bni-gegevens die worden gebruikt voor berekeningen en de bijdragen aan de eigen middelen, inclusief de data die in 2008 en 2009 ter beschikking zijn gesteld, in overeenstemming met de resultaten van een grondige verificatie die in 2007 door de Commissie is uitgevoerd. Voorts bleek uit een grondig onderzoek naar de potentiële impact van de kwesties die in het verslag COM (2010) 0001 met betrekking tot de statistieken over het overheidstekort en de overheidsschuld aan de orde kwamen, niet dat er een aanzienlijke impact was op de niveaus van het bnp/bni.

Landbouw en natuurlijke hulpbronnen

Bij de voor de lidstaten geldende controlevereisten op het vlak van de in het kader van het gedeeld beheer gemaakte landbouwuitgaven wordt rekening gehouden met de fundamentele EU-rechtsbeginselen van doelmatigheid, gelijkwaardigheid, loyale samenwerking en evenredigheid. Een voorbeeld van het laatste beginsel is de verhoging van het percentage aanvragen voor directe steun dat door de lidstaten moet worden gecontroleerd, indien in de oorspronkelijke steekproef van 5% een hoog aantal onregelmatigheden is vastgesteld. De lidstaten waarbij in het verleden aanzienlijke tekortkomingen zijn vastgesteld, is verzocht in nauwe samenwerking met de Commissie gedetailleerde actieplannen op te stellen. De tenuitvoerlegging van dergelijke actieplannen wordt nauwgezet opgevolgd door de Commissie, inclusief de in 2009 door Bulgarije en Roemenië opgezette actieplannen om de in deze lidstaten vastgestelde tekortkomingen in het geïntegreerde beheers- en controlesysteem (GBCS) te verhelpen.

De constante verbetering van het GBCS blijkt uit de resultaten van de conformiteitsaudits die de Commissie in de loop van de voorbije jaren in de lidstaten heeft uitgevoerd alsook uit het lage foutenpercentage in de controlestatistieken die zij van de lidstaten ontvangt en die grotendeels door de certificeringsinstanties worden gecontroleerd en gevalideerd. Alle tekortkomingen wordt opgevolgd in het kader van de conformiteitsprocedures die waarborgen dat het risico voor de EU-begroting afdoende is afgedekt.

Wat de plattelandsontwikkeling betreft, en in het bijzonder agromilieumaatregelen, heeft de Commissie verscheidene maatregelen genomen om de bestaande regelgeving te vereenvoudigen en te zorgen voor een doeltreffende en efficiënte uitvoering van de controleregels. De Commissie heeft heel recentelijk haar auditactiviteiten op dit werkterrein uitgebreid en heeft een taakgroep opgericht die belast is met de follow-up van het hoge foutenpercentage waarvan bepaalde lidstaten in 2009 melding hebben gemaakt ten aanzien van de maatregelen voor plattelandsontwikkeling in het kader van zwaartepunt 2. Met het oog op een verdere vereenvoudiging en verduidelijking van bepaalde regels wordt Verordening (EG) nr. 1975/2006 van de Commissie in de loop van 2010 herschikt.

Cohesie, werkgelegenheid en sociale zaken

Het jaarverslag 2008 van de Rekenkamer is alleen gebaseerd op een steekproef van de uitgaven 2000-2006. Derhalve was de verwachting dat de situatie in overeenstemming zou zijn met de vorige jaarverslagen. Voor de periode 2000-2006 zal de Commissie de tijdens de uitvoering vastgestelde tekortkomingen corrigeren en zorgen voor een stringente afsluiting.

Voor de programma's 2007-2013 is de Commissie van oordeel dat het versterkt wettelijk kader de beheer- en toezichtsystemen heeft aangescherpt. De in de periode 2008-2009 genomen vereenvoudigingsmaatregelen moeten resulteren in lagere foutenpercentages bij de tussentijdse betalingen. Op basis van de resultaten van de communautaire audits en de indiening in december 2010 (en vervolgens jaarlijks in december) van de resultaten van de door de auditinstanties van de lidstaten uitgevoerde audits 2009 van de jaarlijkse statistische steekproeven van de in het kader van de programma's 2007-2013 gedeclareerde uitgaven, wordt verwacht dat de eerste effecten van dit versterkt controlekader vanaf eind 2010 zichtbaar zullen zijn.

Een aanwijzing van de resultaten van het versterkte controlekader is de audit van de Commissie van een steekproef van projecten in de periode 2007-2013, waarbij gebruik is gemaakt van een methode die overeenstemt met die van de Rekenkamer. Zoals blijkt uit de effectbeoordeling van de Commissie van 17 februari 2010[9], wijzen de eerste voorlopige resultaten van dit onderzoek (gebaseerd op betalingen tot mei 2009) op een duidelijke afname van het geraamde foutenpercentage, hetgeen doet vermoeden dat de genomen maatregelen doeltreffend zijn. Er moet evenwel voorzichtig met dit resultaat worden omgesprongen, omdat het gebaseerd is op een populatie van 15 lidstaten en niet alle lidstaten, waaronder ook sommige landen waar het merendeel van de ernstige fouten zich in het verleden heeft voorgedaan, in de periode dat het onderzoek is uitgevoerd uitgaven hebben gedeclareerd.

Intern beleid, met inbegrip van onderzoek

De op het terrein van onderzoek uitgevoerde controles, met inbegrip van de auditstrategie, de grondige tenuitvoerlegging van de resultaten van die strategie en de correctie van in de audit opgespoorde systematische tekortkomingen in de niet-gecontroleerde contracten (extrapolatie) zorgen voor een stringente controle van de kostendeclaraties, hetgeen ertoe heeft geleid dat de foutenpercentages mettertijd zijn gedaald. Bovendien wil de Commissie zorgen voor een uniforme uitlegging en toepassing van de voorschriften en procedures.

De Commissie heeft een mededeling goedgekeurd over het vereenvoudigen van de tenuitvoerlegging van de kaderprogramma's voor onderzoek[10] met de bedoeling een discussie aan te gaan over het minder ingewikkeld maken van de voorschriften, aangezien complexe regelgeving vaak een belangrijke bron van fouten is. De Commissie is van mening dat een dergelijk overleg kan leiden tot concrete voorstellen die vervolgens in het raam van Kaderprogramma 8 ten uitvoer kunnen worden gelegd.

Voor onderwijsaangelegenheden heeft de Commissie in december 2009 bijgewerkte richtsnoeren inzake de uitvoering van secundaire controles bezorgd aan de nationale autoriteiten. De Commissie heeft ook haar controlebezoeken ter plaatse opgevoerd, die zich toespitsen op de aanwezigheid en de toepassing van door de lidstaten beschreven managementprocedures en controles.

De uitvoerige antwoorden van de Commissie op de verzoeken met betrekking tot andere specifieke beleidsterreinen in het kader van het intern beleid kunnen in de bijgaande werkdocumenten van de diensten van de Commissie worden gevonden.

Externe acties, met inbegrip van de Europese Ontwikkelingsfondsen (EOF) en uitbreiding

De Commissie zal haar toezicht- en controlesystemen blijven verbeteren, inclusief verbeteringen in haar auditstrategie en -planning. EuropeAID heeft aanzienlijke verbeteringen tot stand gebracht in haar controlemethodiek en IT-instrumenten (CRIS).

De Commissie verleent alle steun aan de verzoeken om ondersteunende documentatie die de Rekenkamer aan VN-agentschappen heeft gericht. Dit beginsel is ook duidelijk geformuleerd in de Financiële en Administratieve Kaderovereenkomst (FAFA). De vaststelling in april 2009 van de gestandaardiseerde criteria voor verificatiebezoeken heeft geleid tot een verbeterde samenwerking tussen de VN-agentschappen en de EU en heeft ervoor gezorgd dat de samenwerking tussen de VN en de Rekenkamer efficiënter verloopt. De Commissie blijft zich inzetten voor een verbetering van het systeem en heeft met de VN in april 2010 afgesproken dat aanvullende informatie, inclusief passages uit interne en externe controleverslagen, op verzoek ter beschikking kan worden gesteld.

In het kader van de driejaarlijkse herziening van het Financieel Reglement heeft de Commissie voorgesteld dat zij trustfondsen voor externe acties in noodsituaties, operaties na een noodsituatie of crisis of voor thematische acties kan oprichten en beheren.

De Commissie werkt aan een herziening van haar richtsnoeren voor begrotingssteun die naar verwachting eind 2010 wordt afgerond. In het kader van deze herziening wordt specifieke aandacht besteed aan de toezicht- en controlesystemen. Daarnaast wordt ook het toezicht en de jaarlijkse rapportage over de naleving van de subsidiabiliteitscriteria aangescherpt. Projecten voor capaciteitsopbouw binnen het kader van acties op het vlak van begrotingssteun vallen onder hetzelfde toezicht- en controlesysteem als elk ander project, waarbij dus ook in audits wordt voorzien. Meer gedetailleerde informatie over dit en andere verzoeken met betrekking tot het EOF is opgenomen in het werkdocument van de diensten van de Commissie.

Toelichting over de maatregelen die zijn genomen met het oog op een verbetering van de beschikbare informatie over ngo's is opgenomen bij het punt over de horizontale vraagstukken (zie hoger).

Een aantal verbeteringen in het beheer van de pretoetredingssteun worden reeds ten uitvoer gelegd om de effectiviteit en de gevolgen van de financiële bijstand te verhogen en om de financiële bijstand beter te koppelen aan de politieke prioriteiten.

Wat Roemenië en Bulgarije[11] betreft, brengt de Commissie in het kader van het mechanisme voor samenwerking en toetsing verslag uit over de geboekte vooruitgang op het gebied van de hervorming van het justitiële stelsel, de corruptiebestrijding en – voor Bulgarije - de strijd tegen de georganiseerde misdaad. De laatste reeks verslagen is op 20 juli 2010 goedgekeurd.

Administratieve uitgaven

Wat betreft het informatiesysteem voor individuele rechten (IRIS), heeft het Bureau voor het beheer en de afwikkeling van de individuele rechten (PMO) de opnieuw ontwikkelde modules voor het beheer van individuele rechten reeds getest. Het uitgebreide testprogramma houdt rekening met de lessen die uit de voorbije ervaringen werden getrokken. PMO heeft ook de internecontroleprocedures versterkt om de door de Rekenkamer vastgestelde tekortkomingen betreffende de overdracht van verworven pensioenrechten te verhelpen.

* * *

[1] Kwijtingen voor de algemene begroting 2008 en voor de begrotingen 2008 van het EOF en de agentschappen.

[2] Werkdocumenten van de diensten van de Commissie, gevoegd bij het verslag van de Commissie aan het Europees Parlement en de Raad betreffende de follow-up van de kwijtingbesluiten voor 2008.

[3] Zie verzoeken nrs. 12, 38, 39, 56, 66, 67, 85, 108, 109, en 198.

[4] Zie verzoeken 83 en 120.

[5] COM (2010) 261.

[6] Per 1 oktober 2010 moeten nog 5 procedures voor conformiteitsbeoordeling voor het EFRO en 1 voor het ESF worden afgerond.

[7] COM (2010) 52.

[8] Zie: : http://ec.europa.eu/beneficiaries/fts/index_en.htm.

[9] COM (2010) 52.

[10] COM (2010) 187.

[11] In de resolutie van het Europees Parlement zijn de opmerkingen betreffende Roemenië en Bulgarije opgenomen onder het rubriek "Externe acties" (punten 249-257).