Bijlagen bij COM(2018)470 - Vijftiende voortgangsverslag over de totstandbrenging van een echte en doeltreffende Veiligheidsunie - Hoofdinhoud
Dit is een beperkte versie
U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.
| dossier | COM(2018)470 - Vijftiende voortgangsverslag over de totstandbrenging van een echte en doeltreffende Veiligheidsunie. |
|---|---|
| document | COM(2018)470   |
| datum | 13 juni 2018 |
Met de acties wordt beoogd zowel op EU-niveau als op nationaal niveau de beveiliging van het spoorvervoer te verbeteren. Op EU-niveau stelt de Commissie een EU-veiligheidsplatform voor treinreizigers voor, om te zorgen voor een doeltreffende samenwerkingsomgeving en aanbevelingen te doen om de lidstaten te helpen maatregelen voor de beveiliging van het spoorvervoer doeltreffend te coördineren. Het platform zal ondersteuning bieden bij het bundelen en uitwisselen van essentiële informatie over de beveiliging van het spoorvervoer, het optimaliseren van de beveiliging van grensoverschrijdende spoorwegdiensten en het vaststellen van een coördinatiemechanisme om eenzijdige besluiten op nationaal niveau te vermijden. Het zal de lidstaten en belanghebbenden uit de spoorwegsector eveneens helpen nieuwe dreigingen en veiligheidsincidenten gezamenlijk te beoordelen en op passende en gecoördineerde wijze te reageren. Bovendien zal de Commissie, in nauwe samenwerking met de lidstaten, de Europese Dienst voor extern optreden en relevante agentschappen, een gemeenschappelijke risicobeoordelingsmethode voor het spoorwegvervoer op EU-niveau ontwikkelen.
De voorgestelde acties zullen worden uitgetest. De Commissie zal jaarlijkse activiteiten opzetten om de doeltreffendheid van het mechanisme in verschillende scenario's te testen. Dit kan worden gecombineerd met bestaande door de EU gesponsorde oefeningen van de spoorwegpolitie. De Commissie zal verslag uitbrengen over de uitvoering van deze acties, en kan overeenkomstig de beginselen van betere regelgeving alle passende maatregelen overwegen om de acties te verbeteren of eventuele tekortkomingen te verhelpen.
V. UITVOERING VAN ANDERE PRIORITAIRE DOSSIERS OP HET GEBIED VAN VEILIGHEID
1.Naar interoperabiliteit van de informatiesystemen
In het kader van het streven naar krachtigere en slimmere informatiesystemen voor veiligheids-, grens- en migratiebeheer is het voor de EU een topprioriteit om met spoed de tekortkomingen in het informatiebeheer en de informatiedeling in de EU aan te pakken. Centraal hierbij staan de voorstellen van de Commissie van december 2017 23 over de interoperabiliteit van informatiesystemen, die momenteel nog bij het Europees Parlement en de Raad in behandeling zijn. In de gezamenlijke verklaring over de wetgevingsprioriteiten van de EU hebben de drie instellingen overeenstemming bereikt over de gezamenlijke doelstelling om vóór eind 2018 tot een akkoord te komen over de voorstellen. Daarom heeft de Commissie, zoals eerder aangekondigd 24 , samen met dit verslag twee gewijzigde voorstellen over interoperabiliteit ingediend waarin de nodige wijzigingen aan de voorstellen over interoperabiliteit van december 2017 zijn aangebracht wat betreft de rechtsinstrumenten waarover destijds nog werd onderhandeld. De Commissie verzoekt de medewetgevers de gewijzigde voorstellen op te nemen in hun lopende onderzoek van de interoperabiliteitsvoorstellen om onverwijld trialooggesprekken aan te gaan.
De gewijzigde voorstellen geven de recente vooruitgang weer die door het Europees Parlement en de Raad is geboekt op het gebied van wetgevingsvoorstellen inzake EU-informatiesystemen voor veiligheids-, grens- en migratiebeheer. Op 25 april 2018 bereikten de medewetgevers een definitief politiek akkoord over de invoering van het Europees Systeem voor reisinformatie en -autorisatie (ETIAS) 25 , waarmee personen die visumvrij naar de EU reizen, vooraf kunnen worden gecontroleerd inzake irreguliere migratie en veiligheid. Op 12 juni 2018 hebben de medewetgevers ook een politiek akkoord bereikt over de drie wetgevingsvoorstellen 26 ter versterking van het Schengeninformatiesysteem, het meest gebruikte informatie-uitwisselingssysteem voor veiligheids- en grensbeheer in Europa. Dit zal de veiligheid van de Europese burgers verhogen doordat het systeem meer mogelijkheden zal bieden om terrorisme en grensoverschrijdende criminaliteit te bestrijden, grens- en migratiebeheer te verbeteren en informatie doeltreffender uit te wisselen tussen de lidstaten. Daarnaast hebben de medewetgevers op 24 mei 2018 een politiek akkoord bereikt over het wetgevingsvoorstel 27 ter versterking van eu-LISA, het Europees Agentschap voor het operationeel beheer van grootschalige IT-systemen op het gebied van vrijheid, veiligheid en recht. Het versterkte mandaat zal het agentschap in staat stellen technische oplossingen te ontwikkelen en in te zetten om de relevante informatiesystemen interoperabel te maken. Dankzij het akkoord over deze voorstellen en de vooruitgang bij de besprekingen over het wetgevingsvoorstel 28 tot uitbreiding van het Europees Strafregister Informatiesysteem tot onderdanen van derde landen kon de Commissie de eerder genoemde gewijzigde voorstellen inzake interoperabiliteit presenteren en de noodzakelijke wijzigingen met betrekking tot die rechtsinstrumenten opnemen in de interoperabiliteitsvoorstellen van december 2017.
In de gewijzigde voorstellen inzake interoperabiliteit zijn de wijzigingen met betrekking tot Eurodac, de EU-gegevensbank voor asiel en irreguliere migratie, niet opgenomen, aangezien de besprekingen over het wetgevingsvoorstel van mei 2016 29 ter versterking van Eurodac nog niet zijn afgerond. De structuur van het bestaande Eurodac-systeem is technisch ongeschikt om deel uit te maken van de interoperabiliteit van informatiesystemen omdat het alleen biometrische gegevens en een referentienummer opslaat, maar geen andere persoonsgegevens (zoals naam, leeftijd, geboortedatum) aan de hand waarvan meervoudige identiteiten die gelinkt zijn aan dezelfde reeks biometrische gegevens, zouden kunnen worden opgespoord. Met het wetgevingsvoorstel van mei 2016 wordt beoogd het toepassingsgebied van Eurodac uit te breiden tot de identificatie van illegaal verblijvende onderdanen van derde landen en van personen die de EU op irreguliere wijze zijn binnengekomen. Het voorziet met name in de opslag van persoonsgegevens zoals naam, leeftijd, geboortedatum, nationaliteit en identiteitsdocumenten. Deze identiteitsgegevens zijn essentieel om ervoor te zorgen dat Eurodac kan bijdragen aan de doelstellingen van interoperabiliteit en kan functioneren binnen het technische kader daarvan. Daarom moeten de medewetgevers dringend een akkoord bereiken over het wetgevingsvoorstel. Zolang geen akkoord is bereikt over het wetgevingsvoorstel ter versterking van Eurodac kunnen de gegevens van illegaal verblijvende onderdanen van derde landen en van personen die de EU op irreguliere wijze zijn binnengekomen, geen deel uitmaken van de interoperabiliteit van EU-informatiesystemen. Zodra de medewetgevers een akkoord hebben bereikt over het wetgevingsvoorstel tot versterking van Eurodac of voldoende vooruitgang hebben geboekt, zal de Commissie de desbetreffende wijzigingen van de interoperabiliteitsvoorstellen binnen twee weken presenteren.
Op 16 mei 2018 kwam de Commissie met een wetgevingsvoorstel 30 ter versterking van het Visuminformatiesysteem (VIS) om beter in te spelen op de evoluerende uitdagingen op het gebied van veiligheid en migratie en het beheer van de buitengrenzen van de EU te verbeteren. Het bestaande visuminformatiesysteem wordt weliswaar reeds bestreken door de interoperabiliteitsvoorstellen van december 2017, maar het wetgevingsvoorstel van mei 2018 ter versterking van het visuminformatiesysteem zou ervoor zorgen dat het systeem ten volle gebruik kan maken van de voorgestelde interoperabiliteitsoplossingen. Het voorstel voorziet in verscherpte controles in alle databanken, teneinde migratie- en veiligheidsgerelateerde risico’s bij de afgifte van visa tegen te gaan, alsook in een versterkte capaciteit voor de preventie van criminaliteit, en draagt daarmee bij tot het verbeteren van de veiligheid en het wegwerken van informatielacunes.
2.Tenuitvoerlegging van de richtlijn over persoonsgegevens van passagiers
De richtlijn over persoonsgegevens van passagiers (PNR) 31 is van cruciaal belang voor het gemeenschappelijke antwoord van de Unie op de dreiging die uitgaat van terrorisme en georganiseerde criminaliteit. De termijn voor de omzetting van de richtlijn door de lidstaten is op 25 mei 2018 verstreken. Op 7 juni 2018 hebben 14 lidstaten de Commissie in kennis gesteld van de maatregelen die zij hebben genomen om de richtlijn om te zetten 32 . De resterende 13 lidstaten hebben hun nationale omzettingsmaatregelen nog niet meegedeeld 33 . In 9 lidstaten is de noodzakelijke wetgeving ter goedkeuring aan het parlement voorgelegd, en in een andere lidstaat is de primaire wetgeving tot omzetting van de richtlijn reeds goedgekeurd, maar moet de secundaire wetgeving tot volledige omzetting nog worden goedgekeurd. In vijf van de lidstaten die de omzetting nog niet aan de Commissie hebben meegedeeld, is wetgeving van kracht op grond waarvan PNR-gegevens krachtens het nationale recht kunnen worden verzameld. Hun wetgevingskader moet echter nog steeds worden gewijzigd om volledig aan de richtlijn te voldoen.
Naast de mededeling van nationale omzettingsmaatregelen als bedoeld in artikel 18 voorziet de PNR-richtlijn in specifieke kennisgevingen betreffende de toepassing ervan op vluchten binnen de EU (artikel 2), de oprichting van een passagiersinformatie-eenheid (PIE) (artikel 4) en de lijst van de instanties die bevoegd zijn de PIE om PNR-gegevens te verzoeken en PNR-gegevens te ontvangen (artikel 7). Alle 27 lidstaten 34 hebben de Commissie de lijst toegezonden van hun instanties die bevoegd zijn om PNR-gegevens of het verwerkingsresultaat van die gegevens te verzoeken of PNR-gegevens of het verwerkingsresultaat van die gegevens te ontvangen, zoals bepaald in artikel 7, lid 3, van de PNR-richtlijn. 19 lidstaten hebben de Commissie overeenkomstig artikel 2, lid 1, meegedeeld dat zij voornemens zijn de richtlijn toe te passen op vluchten binnen de EU, en nog eens 21 lidstaten hebben de Commissie overeenkomstig artikel 4, lid 5, in kennis gesteld van de oprichting van hun passagiersinformatie-eenheid (PIE).
De lidstaten hebben niet alleen stappen ondernomen om de richtlijn om te zetten in nationaal recht en de nodige institutionele regelingen te treffen, maar hebben ook vooruitgang geboekt bij de ontwikkeling van de technische oplossingen die nodig zijn voor de opslag, de verwerking en de analyse van PNR-gegevens. 24 lidstaten hebben inmiddels een technische oplossing voor de verwerking van PNR-gegevens, de overige drie bevinden zich in verschillende fasen wat de invoering van de nodige infrastructuur betreft. Twaalf lidstaten zijn al een heel eind op weg met de totstandbrenging van de verbinding met luchtvaartmaatschappijen met het oog op de doorgifte van PNR-gegevens aan de PIE's, en in nog eens elf lidstaten worden reeds door minstens één luchtvaartmaatschappij in realtime PNR-gegevens aan de PIE doorgegeven.
De Commissie stelt vast dat de afgelopen twee jaar over het geheel genomen aanzienlijke vooruitgang is geboekt bij de tenuitvoerlegging van de PNR-richtlijn. Gezien het cruciale belang van dit instrument voor de gemeenschappelijke respons van de EU op terrorisme en ernstige criminaliteit zal de Commissie evenwel gebruik maken van alle maatregelen waarover zij beschikt voor de handhaving van het EU-recht, en zal zij in voorkomend geval inbreukprocedures inleiden. Gebrekkige omzetting tast de doeltreffendheid van het PNR-mechanisme van de EU in zijn geheel aan, beperkt de rechtszekerheid voor luchtvaartmaatschappijen doordat de invoering van een EU-brede regeling voor de verstrekking van PNR-gegevens wordt vertraagd, en belemmert de doeltreffende bescherming van persoonsgegevens in de hele EU. De Commissie zal de lidstaten blijven ondersteunen bij hun inspanningen om hun PNR-systemen volledig tot ontwikkeling te brengen, onder meer door de uitwisseling van informatie en goede praktijken na de omzettingstermijn te vergemakkelijken. Op 7 juni 2018 vond in dit verband een eerste bijeenkomst met de lidstaten plaats om de problemen in verband met de toepassing van de PNR-richtlijn te bespreken.
3.Cyberbeveiliging en cyberdreigingen
De Commissie zet, in samenwerking met de Europese Dienst voor extern optreden, de acties voort die zijn opgenomen in de gezamenlijke mededeling van september 2017 35 "Weerbaarheid, afschrikking en defensie: bouwen aan sterke cyberbeveiliging voor de EU".
Uiterlijk op 9 mei 2018 moesten alle EU-lidstaten de richtlijn over de beveiliging van netwerken en informatiesystemen in nationaal recht hebben omgezet. De richtlijn bevat de eerste EU-brede juridisch bindende cyberbeveiligingsregels, waarbij een hoog gemeenschappelijk niveau van beveiliging van netwerken en informatiesystemen in de hele EU tot stand wordt gebracht.
Op 6 en 7 juni 2018 vond de vijfde pan-Europese oefening inzake cyberbeveiliging "Cyber Europe 2018" plaats, gecoördineerd door het agentschap van de Europese Unie voor cyberbeveiliging (ENISA) 36 . Doelgroep van de oefening, die meer dan 1000 deelnemers telde, waren teams voor IT-beveiliging, bedrijfscontinuïteit en crisisbeheer uit de lidstaten van de EU en de EVA. Het scenario draaide om luchtvaart, waarbij burgerluchtvaartautoriteiten, luchtvaartnavigatiediensten, luchthavenbedrijven, luchtvaartmaatschappijen betrokken konden zijn, met potentiële gevolgen voor andere sectoren.
De blootstelling van burgers aan grootschalige desinformatie, met inbegrip van misleidende of gewoonweg foute informatie, is een ander soort cyberdreiging en een grote uitdaging voor Europa. In haar mededeling van 26 april 2018 "Bestrijding van online-desinformatie: een Europese benadering" 37 stelt de Commissie een actieplan voor, alsook zelfreguleringsinstrumenten, om de verspreiding en de effecten van desinformatie in Europa in te dammen en te zorgen voor de bescherming van de Europese waarden en democratische stelsels. De gepresenteerde specifieke maatregelen omvatten een EU-gedragscode op het gebied van desinformatie voor onlineplatforms en adverteerders, steun voor een onafhankelijk netwerk van factcheckers en een reeks acties om kwaliteitsjournalistiek en mediageletterdheid te bevorderen. Op 29 mei 2018 is een eerste bijeenkomst van het multistakeholderforum over desinformatie gehouden, waarop een ambitieuze routekaart is overeengekomen om ervoor te zorgen dat de code op 17 juli 2018 wordt aangenomen.
De Internet Corporation for Assigned Names and Numbers (ICANN) speelt een belangrijke rol bij de ondersteuning van de doelstellingen van het overheidsbeleid op het vlak van het domeinnaamsysteem. De Commissie wijst erop 38 dat de ICANN haar inspanningen moet opvoeren om ervoor te zorgen dat volledig wordt voldaan aan de algemene verordening gegevensbescherming na de lopende hervorming van de WHOIS-dienst, en tegelijk moet zorgen voor een WHOIS-model waarbij de essentiële functies van openbaar belang – van rechtshandhaving tot cyberbeveiliging en de bescherming van intellectuele eigendom – worden gevrijwaard. Met deze doelstelling voor ogen blijft de Commissie werken aan het faciliteren van de besprekingen tussen de ICANN en het Europees Comité voor gegevensbescherming 39 (EDPB) met het oog op de vaststelling van een nieuw model waarmee aan beide doelstellingen wordt voldaan. In dit verband roept de Commissie de ICANN op om haar verantwoordelijkheid voor een oplossing van de hangende zaken op te nemen. Op 17 mei 2018 heeft de raad van bestuur van de ICANN een tijdelijke specificatie voor gTLD-registratiegegevens (zogeheten generieke topleveldomeinen) aangenomen die sinds 25 mei 2018 van toepassing is om ervoor te zorgen dat de GDPR wordt nageleefd. Hoewel de tijdelijke specificatie een aantal kwesties open laat, onder meer wat betreft de toegang tot WHOIS-gegevens met een legitiem doel, zoals voor rechtshandhavingsonderzoeken, heeft de raad van bestuur van de ICANN zich ertoe verbonden samen met de community verder te werken aan een alomvattende en permanente oplossing 40 . Op 27 mei 2018 heeft het Europees Comité voor gegevensbescherming ingestemd met een verklaring waarin wordt erkend dat de ICANN inspanningen doet om ervoor te zorgen dat het WHOIS-systeem voldoet aan de GDPR, hoewel verdere stappen van de ICANN om ervoor te zorgen dat de wettelijke vereisten naar behoren worden nageleefd, nog worden gemonitord 41 . Aangezien het ontbreken van een alomvattend model voor de WHOIS-dienst de rechtshandhavingsautoriteiten ernstig kan hinderen bij het onderzoek van misdrijven, waaronder cybermisdrijven, blijft de Commissie er ook op toezien dat de ICANN tijdig een passend model uitwerkt dat voorziet in toegang tot WHOIS-gegevens met een legitiem doel.
4.Bestrijding van het witwassen van geld en van de financiering van terrorisme
Aangezien misdadigers en terroristen in meerdere lidstaten actief zijn en binnen enkele uren fondsen kunnen overmaken tussen verschillende bankrekeningen om hun daden voor te bereiden of om opbrengsten van misdrijven te versluizen en wit te wassen, is de bestrijding van het witwassen van geld en de financiering van terrorisme een belangrijk aspect bij de totstandbrenging van een doeltreffende veiligheidsunie. Op 14 mei 2018 heeft de Raad een richtlijn aangenomen waarbij de EU-regels ter voorkoming van witwassen van geld en terrorismefinanciering worden verscherpt. Met de zogeheten vijfde antiwitwasrichtlijn zal de transparantie inzake de eigendomsstructuur van vennootschappen en trusts worden verhoogd om witwassen en de financiering van terrorisme via ondoorzichtige constructies te voorkomen. Daarnaast zullen de werkzaamheden van de financiële-inlichtingeneenheden worden bevorderd dankzij een betere toegang tot informatie via gecentraliseerde registers van bankrekeningen en zullen de risico's op terrorismefinanciering worden aangepakt die verbonden zijn aan het anonieme gebruik van virtuele valuta's en prepaid betaalmiddelen. Tot slot zal de richtlijn zorgen voor een gemeenschappelijk hoog niveau van waarborgen voor de financiële stromen uit derde landen met een hoog risico.
Op 30 mei 2018 hebben het Europees Parlement en de Raad een politiek akkoord bereikt over het wetgevingsvoorstel 42 voor een richtlijn inzake de strafrechtelijke bestrijding van het witwassen van geld, die zal zorgen voor harmonisering van de straffen voor strafbare feiten in verband met witwassen.
In het kader van het actieplan 43 ter versterking van de strijd tegen terrorismefinanciering heeft de Raad de Commissie in februari 2016 verzocht na te gaan of beperkingen op contante betalingen boven bepaalde drempels nodig zijn. Naar aanleiding daarvan heeft de Commissie de lidstaten informeel geraadpleegd, een studie laten uitvoeren door een externe contractant en een openbare raadpleging gehouden tussen maart en mei 2017. De Commissie heeft een verslag over beperkingen op contante betalingen gepubliceerd, samen met dit voortgangsverslag over de Veiligheidsunie. De bevindingen hebben geleid tot de conclusie dat beperkingen op contante betalingen terrorismefinanciering niet aanmerkelijk zouden belemmeren, maar dat ze wel nuttig kunnen zijn bij de bestrijding van het witwassen van geld. De Commissie neemt voorlopig geen verdere wetgevende maatregelen op dit gebied.
5.Externe dimensie
Handvuurwapens en lichte wapens (SALW) en illegale vuurwapens blijven bijdragen tot instabiliteit en geweld, zowel in de Europese Unie als in haar buurlanden en daarbuiten. De Commissie en de hoge vertegenwoordiger stellen de Raad dan ook voor de strategie inzake handvuurwapens en lichte wapens van 2005 te herzien in het licht van de nieuwe veiligheidscontext, de EU-initiatieven en ontwikkelingen op het gebied van de beheersing van conventionele wapens sinds 2005 (met name de inwerkingtreding van het Wapenhandelsverdrag, de sluiting van het VN-protocol inzake vuurwapens en de herziening van de EU-wetgeving over vuurwapens), de activiteiten met buurlanden via het actieplan van de Commissie van 2015 44 en de in het kader van de EU-beleidscyclus verrichte werkzaamheden. Deze geactualiseerde strategie is bedoeld als richtsnoer voor collectief en gecoördineerd Europees optreden om de onrechtmatige verwerving van vuurwapens, handvuurwapens en lichte wapens en munitie daarvoor door terroristen, misdadigers en andere onbevoegden te voorkomen of aan banden te leggen. De strategie ondersteunt versterkte normen op internationaal en EU-niveau, verbeterde controles en traceerbaarheid van vuurwapens, handvuurwapens en lichte wapens en munitie tijdens hun levenscyclus.
Op 23 en 24 april 2018 zijn de ministers van Defensie van de G7 bijeengekomen in Toronto om te praten over samenwerking op het gebied van veiligheid in het kader van de G7, zoals gemeenschappelijke acties tegen nieuwe terroristische dreigingen. Bij de in Toronto gedane toezeggingen van de ministers van Defensie 45 ligt de focus op de bescherming van openbare ruimten, de paraatheid bij CBRN-risico's en inspanningen om terroristische online-inhoud te bestrijden, de cyberbeveiliging te verbeteren en mensenhandel te bestrijden. Een gezamenlijke zitting van de ministers van Defensie en de ministers van Buitenlandse Zaken heeft geresulteerd in gezamenlijke toezeggingen over de kwestie van buitenlandse terroristische strijders en hun metgezellen 46 en over het verdedigen van de democratie en het aanpakken van buitenlandse dreigingen 47 .
Op 14 mei 2018 heeft de Raad een besluit inzake EUNAVFOR MED operation SOPHIA vastgesteld met het oog op een proefproject voor de oprichting van een criminaliteitsinformatiecel (CIC). De CIC zal zich aan boord van het schip van het hoofdkwartier van de operatie Sophia bevinden en fungeren als hub binnen de operatie, waar alle relevante actoren kunnen samenwerken met het oog op het faciliteren van ontvangst, verzameling en tijdige en wederzijdse informatie-uitwisseling voor analytische en operationele doeleinden tussen EUNAVFOR MED-operation Sophia, de bevoegde agentschappen voor justitie en binnenlandse zaken en de bevoegde rechtshandhavingsautoriteiten van de lidstaten over kwesties die verband houden met het mandaat van de operatie, namelijk migrantensmokkel, mensenhandel, wapenhandel, illegale handel van olie, en voor de bescherming van de troepen van de operatie.
De top van Sofia met de leiders van de Westelijke Balkan vond plaats op 17 mei 2018. Tijdens de top werd het Europese perspectief van de regio bevestigd en werd een aantal concrete acties vastgesteld om de samenwerking te versterken, onder meer op het gebied van veiligheid en de rechtsstaat, in overeenstemming met de vlaggenschipstrategie voor de Westelijke Balkan op het gebied van veiligheid en migratie 48 .
Op 22 en 23 mei 2018 organiseerde het Bulgaarse voorzitterschap de ministeriële bijeenkomst EU-VS over aangelegenheden inzake justitie en binnenlandse zaken in Sofia. De EU en de VS bespraken inspanningen om terrorisme te bestrijden, met bijzondere aandacht voor het doeltreffend delen van informatie, het voorkomen van radicalisering, het gebruik van het internet voor terroristische doeleinden en waakzaamheid met betrekking tot chemische, biologische, radiologische en nucleaire dreigingen, met name met betrekking tot de evoluerende chemische dreigingen voor de veiligheid van de luchtvaart en openbare ruimten.
Op 25 mei 2018 vond in Brussel de eerste dialoog tussen de EU en de VN op hoog niveau over terrorismebestrijding plaats. De EU en de VN spraken over de inspanningen om samen te werken bij het voorkomen en bestrijden van terrorisme met betrekking tot een beperkt aantal thematische en geografische prioriteiten, met bijzondere aandacht voor buitenlandse terroristische strijders en slachtoffers van terrorisme.
Op 29 mei 2018 hebben personeelsleden van de EU en de NAVO een eerste dialoog over terrorismebestrijding gehouden in Brussel in het kader van de lopende tenuitvoerlegging van hun gezamenlijke verklaring van 2016. Ze bespraken het probleem van terugkerende buitenlandse terroristische strijders en hun herplaatsing, alsook de inspanningen op het gebied van capaciteitsopbouw voor terrorismebestrijding in Irak, Afghanistan, Bosnië-Herzegovina en Tunesië.
Op 4 juni 2018 heeft de Raad Justitie en Binnenlandse Zaken acht besluiten aangenomen waarbij de Commissie wordt gemachtigd onderhandelingen te openen voor overeenkomsten tussen de EU en respectievelijk Algerije, Egypte, Israël, Jordanië, Libanon, Marokko, Tunesië en Turkije over de uitwisseling van persoonsgegevens tussen Europol en de autoriteiten van die landen die bevoegd zijn voor de bestrijding van zware criminaliteit en terrorisme.
Na de recente goedkeuring van een onderhandelingsmandaat door Canada eind mei 2018 voor een herziene overeenkomst tussen Canada en de Europese Unie over persoonsgegevens van passagiers hebben de Commissie en Canada onmiddellijk stappen ondernomen met het oog op de opening van formele onderhandelingen daartoe, zoals gepland op 20 juni 2018.
VI. CONCLUSIE
Dit verslag illustreert de gestage vooruitgang op weg naar een echte en doeltreffende Veiligheidsunie, die de lidstaten ondersteunt bij de bestrijding van terrorisme, zware criminaliteit en cyberdreigingen, en bijdraagt tot een hoog niveau van veiligheid voor de burgers. De Commissie roept de medewetgevers op zo snel mogelijk tot een akkoord te komen over al deze momenteel in behandeling zijnde wetgevingsvoorstellen, teneinde de veiligheid van de burgers verder te vergroten, in overeenstemming met de gezamenlijke verklaring over de wetgevingsprioriteiten van de EU voor 2018-2019.
De Commissie zal prioriteit blijven verlenen aan deze werkzaamheden, mede met het oog op de informele bijeenkomst van staatshoofden en regeringsleiders over interne veiligheid in Salzburg op 20 september 2018 in het kader van de Leidersagenda.
(1)
http://www.consilium.europa.eu/media/33457/22-euco-final-conclusions-en.pdf .
(2)
JOIN(2018) 16 final van 12.6.2018.
(3)
JOIN(2018) 14 final van 12.6.2018.
(4)
COM(2017) 610 final van 18.10.2017.
(5)
Verslag van Europol over de stand van zaken en de tendensen in verband met terrorisme (TE-SAT) 2017, blz. 16, beschikbaar op: www.europol.europa.eu/sites/default/files/documents/tesat2017.pdf . Zie ook de verklaringen van de directeur-generaal van de Organisatie voor het verbod van chemische wapens: www.globaltimes.cn/content/1044644.shtml .
(6)
C(2018) 1177 final van 1.3.2018.
(7)
COM(2018) 321 final van 2.5.2018.
(8)
Om de samenwerking tussen de lidstaten te vergemakkelijken, heeft de Commissie een nieuwe adviesgroep inzake CBRN-beveiliging opgericht met nationale coördinatoren voor CBRN-beveiliging als contactpunt voor de Commissie in elke lidstaat. De groep is voor het eerst bijeengekomen in januari 2018 en zal opnieuw bijeenkomen in juli 2018 om de ontwikkelingen van het CBRN-beleid op EU-niveau te bespreken en de activiteiten van de lidstaten te coördineren.
(9)
CBRN-E staat voor chemische, biologische, radiologische en nucleaire stoffen en explosieven.
(10)
Tsjechië, Duitsland, Kroatië, Hongarije, Oostenrijk, Polen, Slowakije en Slovenië.
(11)
https://www.h2020-enotice.eu/static/roster.html .
(12)
Het project heet "eTraining Against CBRN Terrorism: the development of a CBRN Online Training" (referentienummer - HOME/2013/ISEC/AG/CBRN/4000005269) en kreeg financiële steun uit het programma "Preventie en bestrijding van criminaliteit".
(13)
In het kader van de werkzaamheden in de veiligheidsunie om de armslag voor terroristen en criminelen te beperken, heeft de Commissie krachtige maatregelen genomen om de toegang tot precursoren voor explosieven waarvan misbruik kan worden gemaakt om zelfgemaakte explosieven te vervaardigen, te beperken. In oktober 2017 heeft de Commissie een aanbeveling gepresenteerd met onmiddellijke acties om misbruik van precursoren voor explosieven te voorkomen op basis van bestaande regels (aanbeveling C(2017) 6950 final van 18.10.2017). Hierop voortbouwend heeft de Commissie in april 2018 een voorstel goedgekeurd tot herziening en versterking van de bestaande Verordening 98/2013 over het op de markt brengen en het gebruik van precursoren voor explosieven goedgekeurd (COM(2018) 209 final van 17.4.2018). Zie het veertiende voortgangsverslag over de totstandbrenging van een echte en doeltreffende Veiligheidsunie (COM(2018) 211 final van 17.4.2018) voor nadere bijzonderheden.
(14)
Zoals vermeld in het veertiende voortgangsverslag over de Veiligheidsunie (COM(2018) 211 final van 17.4.2018).
(15)
Van de 33 bedrijven die door de Commissie waren benaderd.
(16)
http://ec.europa.eu/transparency/regexpert/index.cfm?do=groupDetail.groupDetail&groupID=3552&NewSearch=1&NewSearch=1 .
(17)
http://ec.europa.eu/transparency/regexpert/index.cfm?do=groupDetail.groupDetail&groupID=3552 .
(18)
Aanbeveling van de Raad inzake de bevordering van gemeenschappelijke waarden, inclusief onderwijs en de Europese dimensie in lesgeven: http://data.consilium.europa.eu/doc/document/ST-8015-2018-INIT/nl/pdf .
(19)
Dertiende voortgangsverslag over de totstandkoming van een echte en doeltreffende Veiligheidsunie (COM(2018) 46 final van 24.1.2018).
(20)
Elfde voortgangsverslag over de totstandkoming van een echte en doeltreffende Veiligheidsunie (COM/2017/608 final van 18.10.2017).
(21)
COM(2017) 612 final van 18.10.2017.
(22)
Steer Davies and Gleave, Study on options for the security of European high-speed and international rail services, een studie in opdracht van de diensten van de Europese Commissie, december 2016: http://europa.eu/!mM86yp .
(23)
COM(2017) 793 final en COM(2017) 794 final van 12.12.2017.
(24)
Zie het veertiende voortgangsverslag over de totstandbrenging van een echte en doeltreffende Veiligheidsunie (COM(2018) 211 final van 17.4.2018). De wetgevingsvoorstellen inzake de interoperabiliteit van informatiesystemen van december 2017 bevatten reeds de noodzakelijke wijzigingen van de rechtsinstrumenten van de Schengengrenscode, het toekomstige inreis-uitreissysteem en het Visuminformatiesysteem, maar niet de noodzakelijke wijzigingen van andere instrumenten (de verordeningen betreffende een Europees Systeem voor reisinformatie en -autorisatie, Eurodac, het Schengeninformatiesysteem, het Europees Strafregister Informatiesysteem voor onderdanen van derde landen en het Europees Agentschap voor het operationeel beheer van grootschalige IT-systemen), waarover werd onderhandeld in het Europees Parlement en de Raad toen de interoperabiliteitsvoorstellen werden gepresenteerd.
(25)
COM(2016) 731 final van 16.11.2016.
(26)
COM(2016) 881 final, 882 final en 883 final van 21.12.2016.
(27)
COM(2017) 352 final van 29.6.2017.
(28)
COM(2017) 344 final van 29.6.2017.
(29)
COM(2016) 272 final van 4.5.2016.
(30)
COM(2018) 302 final van 16.5.2018.
(31)
Richtlijn (EU) 2016/681 van het Europees Parlement en de Raad van 27 april 2016 over het gebruik van persoonsgegevens van passagiers (PNR-gegevens) voor het voorkomen, opsporen, onderzoeken en vervolgen van terroristische misdrijven en ernstige criminaliteit (PB L 119 van 4.5.2016, blz. 132).
(32)
België, Duitsland, Estland, Hongarije, Ierland, Italië, Kroatië, Letland, Litouwen, Luxemburg, Malta, Polen, Slowakije en het Verenigd Koninkrijk. Informatie over de door de lidstaten meegedeelde nationale omzettingsmaatregelen is voor het publiek beschikbaar via EUR-Lex: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/NIM/?uri=CELEX:32016L0681 .
(33)
Denemarken neemt niet deel aan de PNR-richtlijn.
(34)
Denemarken neemt niet deel aan de PNR-richtlijn.
(35)
JOIN(2017) 450 final van 13.9.2017
(36)
Voor nadere bijzonderheden wordt verwezen naar: http://www.cyber-europe.eu/ .
(37)
COM(2018) 236 final van 26.4.2018.
(38)
In het veertiende voortgangsverslag over de Veiligheidsunie (COM(2018) 211 final van 17.4.2018) brengt de Commissie verslag uit over de lopende ontwikkelingen met betrekking tot de WHOIS-dienst, met name in verband met de toepassing van de algemene verordening gegevensbescherming (GDPR) met ingang van 25 mei 2018.
(39)
Dit komt in de plaats van de groep artikel 29.
(40)
Op 23 mei 2018 heeft de raad van bestuur van de ICANN deze aanpak bevestigd in een brief aan de Commissie. https://www.icann.org/resources/pages/correspondence .
(41)
https://edpb.europa.eu/news/news/2018/european-data-protection-board-endorsed-statement-wp29-icannwhois_sv .
(42)
COM(2016) 826 final van 21.12.2016.
(43)
COM (2016) 50 van 2.2.2016.
(44)
COM(2015) 624 final van 2.12.2015.
(45)
https://g7.gc.ca/en/g7-presidency/themes/building-peaceful-secure-world/g7-ministerial-meeting/chairs-statement-security-ministers-meeting/g7-security-ministers-commitments-paper/ .
(46)
https://g7.gc.ca/en/g7-presidency/themes/building-peaceful-secure-world/g7-ministerial-meeting/managing-foreign-terrorist-fighters-associated-travellers/ .
(47)
https://g7.gc.ca/en/g7-presidency/themes/building-peaceful-secure-world/g7-ministerial-meeting/defending-democracy-addressing-foreign-threats/ .
(48)
COM(2018) 65 final van 6.2.2018. Het betreft onder andere het opvoeren van de gezamenlijke werkzaamheden inzake terrorismebestrijding en het voorkomen van radicalisering, het versterken van de samenwerking bij de strijd tegen georganiseerde misdaad op prioritaire gebieden zoals vuurwapens, drugs, migrantensmokkel en mensenhandel, en het opstellen van een nieuw actieplan inzake samenwerking bij de strijd tegen illegale handel in vuurwapens.