1937 - Hoofdinhoud

Dit is een beperkte versie

U kijkt naar een beperkte versie van dit dossier in de EU Monitor.

dossier	COM(2020)593 - Verordening (EU) 2023/1114 van het Europees Parlement en de Raad van 31 mei 2023 betreffende cryptoactivamarkten en tot ...
document	COM(2020)593
datum	31 mei 2023

(1) De mededeling van de Commissie over een Digital Finance-strategie ³² beoogt ervoor te zorgen dat de Uniewetgeving inzake financiële diensten geschikt is voor het digitale tijdperk en bijdraagt aan een toekomstbestendige economie die werkt voor de mensen, door onder meer het gebruik van innovatieve technologieën mogelijk te maken. De Unie heeft een verklaard en bevestigd beleidsbelang bij het ontwikkelen en bevorderen van het brede gebruik van transformatieve technologieën in de financiële sector, zoals blockchain en Distributed Ledger Technology (DLT).

(2) In de financiële wereld zijn cryptoactiva een van de belangrijkste toepassingen van DLT. Cryptoactiva zijn de digitale weergave van waarde of rechten die potentieel aanzienlijke voordelen kunnen opleveren voor zowel marktdeelnemers als consumenten. Doordat zij de processen voor het aantrekken van kapitaal stroomlijnen en de concurrentie versterken, kunnen uitgiften van cryptoactiva ruimte scheppen voor een goedkopere, minder omslachtige en inclusievere methode om het midden- en kleinbedrijf (mkb) te financieren. Betaaltokens kunnen, indien zij als betaalmiddel worden gebruikt, kansen bieden in termen van goedkopere, snellere en efficiëntere betalingen, met name grensoverschrijdend, doordat het aantal tussenpersonen wordt beperkt.

(3) Sommige cryptoactiva kwalificeren als financiële instrumenten in de zin van artikel 4, lid 1, punt 15, van Richtlijn 2014/65/EU van het Europees Parlement en de Raad ³³ . Het merendeel van de cryptoactiva valt echter buiten het toepassingsgebied van de Uniewetgeving inzake financiële diensten. Er zijn geen regels voor diensten met betrekking tot cryptoactiva, zoals de exploitatie van handelsplatforms voor cryptoactiva, de dienst van het omwisselen van cryptoactiva voor fiduciaire valuta of voor andere cryptoactiva, of de bewaring van cryptoactiva. Door het ontbreken van regels ter zake worden houders van cryptoactiva aan risico’s blootgesteld, met name in sectoren die niet onder de regels inzake consumentenbescherming vallen. Het ontbreken van dergelijke regels kan ook tot aanzienlijke risico’s leiden voor de marktintegriteit op de secundaire markt voor cryptoactiva, met inbegrip van marktmanipulatie. Om voor die risico’s een oplossing te bieden, heeft een aantal lidstaten specifieke regels ingevoerd voor alle — of een subset van — cryptoactiva die buiten de Uniewetgeving inzake financiële diensten vallen. Andere lidstaten overwegen om op dit gebied wetgeving aan te nemen.

(4) Het ontbreken van een algemeen Uniekader voor cryptoactiva kan bij gebruikers tot een gebrek aan vertrouwen in die activa leiden, hetgeen de ontwikkeling van een markt voor die activa kan afremmen en kan leiden tot gemiste kansen in termen van innovatieve digitale diensten, alternatieve betaalinstrumenten of nieuwe financieringsbronnen voor ondernemingen in de Unie. Bovendien hebben ondernemingen die cryptoactiva gebruiken, geen rechtszekerheid over de vraag hoe hun cryptoactiva in de verschillende lidstaten zullen worden behandeld, hetgeen hun inspanningen om cryptoactiva voor digitale innovatie te gebruiken, zal ondermijnen. Het feit dat er geen algemeen Uniekader voor cryptoactiva is, kan ook leiden tot compartimentering in het toezicht, waardoor de mededinging op de eengemaakte markt zal worden verstoord, het voor aanbieders van cryptoactivadiensten moeilijker wordt om hun activiteiten grensoverschrijdend op te schalen en er regelgevingsarbitrage zal gaan spelen. De markt voor cryptoactiva is nog bescheiden in omvang en vormt nog geen bedreiging voor de financiële stabiliteit. De kans bestaat echter dat een subset van cryptoactiva die hun koers willen stabiliseren door hun waarde te koppelen aan een specifiek actief of een basket van activa, breed ingang vindt bij consumenten. Die ontwikkeling kan voor aanvullende uitdagingen zorgen wat betreft de financiële stabiliteit, de transmissie van het monetair beleid of de monetaire soevereiniteit.

(5) Daarom is op Unieniveau een specifiek en geharmoniseerd kader noodzakelijk om specifieke regels vast te leggen voor cryptoactiva en daarmee samenhangende activiteiten en diensten, en om duidelijkheid te bieden over het toepasselijke juridische kader. Dit geharmoniseerde kader moet ook zien op diensten met betrekking tot cryptoactiva indien die diensten nog niet door de Uniewetgeving inzake financiële diensten worden bestreken. Dat kader moet innovatie en eerlijke concurrentie ondersteunen en tegelijk een hoog niveau van consumentenbescherming en marktintegriteit op de markten voor cryptoactiva borgen. Dankzij een helder kader zouden aanbieders van cryptoactivadiensten hun activiteiten grensoverschrijdend kunnen opschalen en zouden zij gemakkelijker toegang tot bankdiensten kunnen krijgen zodat zij hun activiteiten soepel kunnen uitoefenen. Ook moet dit kader zorgen voor financiële stabiliteit en een oplossing bieden voor risico’s voor het monetaire beleid die zouden kunnen ontstaan doordat cryptoactiva hun koers proberen te stabiliseren door te verwijzen naar een valuta, een actief of een basket daarvan. Hoewel een Uniekader voor markten in cryptoactiva de consumentenbescherming, de marktintegriteit en de financiële stabiliteit versterkt door aanbiedingen aan het publiek van cryptoactiva of diensten met betrekking tot dergelijke cryptoactiva te beregelen, mag dat raamwerk niet de onderliggende technologie beregelen en moet het de mogelijkheid bieden om “permissionless” en “permissioned” distributed ledgers te gebruiken.

(6) Uniewetgeving inzake financiële diensten mag niet één bepaalde technologie begunstigen. Voor cryptoactiva die kwalificeren als “financiële instrumenten” in de zin van artikel 4, lid 1, punt 15, van Richtlijn 2014/65/EU, moeten dus de regels blijven gelden van de algemene bestaande Uniewetgeving, waaronder Richtlijn 2014/65/EU, ongeacht de technologie die wordt gebruikt voor de uitgifte of de overdracht van cryptoactiva.

(7) Cryptoactiva die worden uitgegeven door centrale banken die in hun hoedanigheid van monetaire autoriteit handelen, of door andere overheidsinstanties, mogen niet worden onderworpen aan het Uniekader voor cryptoactiva, net zomin als diensten met betrekking tot cryptoactiva die door dergelijke centrale banken of andere overheidsinstanties worden aangeboden.

(8) Wetgeving die op het gebied van cryptoactiva wordt aangenomen, moet specifiek en toekomstbestendig zijn en moet gelijke tred kunnen houden met innovatie en technologische ontwikkelingen. Cryptoactiva en Distributed Ledger Technology moeten dus zo ruim mogelijk worden omschreven zodat alle soorten cryptoactiva worden bestreken die momenteel buiten het toepassingsgebied van de Uniewetgeving inzake financiële diensten vallen. Deze wetgeving moet ook bijdragen aan de doelstelling van de bestrijding van witwaspraktijken en terrorismefinanciering. Een definitie van cryptoactiva moet dus overeenstemmen met de definitie van “virtuele activa” die in de aanbevelingen van de Financial Action Task Force (FATF) wordt gegeven ³⁴ . Om diezelfde reden moet een eventuele lijst van cryptoactivadiensten ook diensten met betrekking tot virtuele activa omvatten die voor mogelijke problemen op het gebied van witwaspraktijken dreigen te zorgen en die als zodanig door de FATF worden onderkend.

(9) Drie subcategorieën cryptoactiva kunnen worden onderscheiden, waaraan telkens specifiekere voorwaarden moeten worden gesteld. De eerste subcategorie is het type cryptoactiva dat bedoeld is om digitale toegang tot een goed of dienst te geven, dat beschikbaar is op DLT en dat alleen door de emittent van dat token wordt geaccepteerd (“gebruikstokens”). Dergelijke gebruikstokens hebben niet-financiële doelstellingen die met de exploitatie van een digitaal platform en digitale diensten verband houden, en moeten als een specifiek type cryptoactiva worden beschouwd. Een tweede subcategorie cryptoactiva zijn “asset-referenced tokens”. Deze asset-referenced tokens proberen een stabiele waarde te handhaven door te verwijzen naar diverse valuta die wettige betaalmiddelen zijn, naar één of meer grondstoffen, naar één of meer cryptoactiva, of naar een basket van dergelijke activa. Door hun waarde te stabiliseren is het doel van die asset-referenced tokens vaak dat de houders ervan deze gebruiken als een betaalmiddel voor de aankoop van goederen en diensten en als waardeopslag. Een derde subcategorie cryptoactiva zijn cryptoactiva die in de eerste plaats bedoeld zijn als betaalmiddel en hun waarde proberen te stabiliseren door naar slechts één fiduciaire valuta te verwijzen. De functie van dergelijke cryptoactiva gelijkt sterkt op de functie van elektronisch geld in de zin van artikel 2, punt 2, van Richtlijn 2009/110/EU van het Europees Parlement en de Raad ³⁵ . Evenals elektronisch geld zijn dergelijke cryptoactiva een elektronisch vervangmiddel voor muntstukken en bankbiljetten en worden zij voor betalingen gebruikt. Deze cryptoactiva worden omschreven als “electronic money tokens” of “e-money tokens”.

(10) Ondanks hun overeenkomsten verschillen elektronisch geld en cryptoactiva die naar één fiduciaire valuta verwijzen, op een aantal belangrijke punten. Houders van elektronisch geld in de zin van artikel 2, punt 2, van Richtlijn 2009/110/EG krijgen altijd een claim op de elektronischgeldinstelling en hebben een contractueel recht om hun elektronisch geld te allen tijde te laten terugbetalen in fiduciaire valuta die een wettig betaalmiddel zijn, tegen de nominale waarde van die valuta. Daarentegen bieden sommige van de cryptoactiva die verwijzen naar één fiduciaire valuta die een wettig betaalmiddel is, de houders daarvan geen dergelijke claim op de emittenten van dergelijke activa en kunnen zij buiten het toepassingsgebied van Richtlijn 2009/110/EG vallen. Andere cryptoactiva die naar één fiduciaire valuta verwijzen, bieden geen claim tegen nominale waarde van de valuta waarnaar zij verwijzen, of beperken de periode voor terugbetaling. Het feit dat houders van dergelijke cryptoactiva geen claim hebben op de emittenten van dergelijke activa of dat die claim niet tegen nominale waarde is van de valuta waarnaar die cryptoactiva verwijzen, kan het vertrouwen van gebruikers van die cryptoactiva ondermijnen. Om te voorkomen dat de in Richtlijn 2009/110/EG vastgestelde regels worden omzeild, moet een definitie van e-money-tokens zo ruim mogelijk zijn, zodat deze alle types cryptoactiva bestrijkt die verwijzen naar één fiduciaire valuta die een wettig betaalmiddel is. Om regelgevingsarbitrage te voorkomen, moeten strikte voorwaarden voor de uitgifte van e-money-tokens worden vastgesteld, zoals de verplichting dat dergelijke e-money-tokens worden uitgegeven door een kredietinstelling in de zin van Verordening (EU) nr. 575/2013 van het Europees Parlement en de Raad ³⁶ of door een elektronischgeldinstelling die op grond van Richtlijn 2009/110/EG een vergunning heeft gekregen. Om diezelfde reden moeten emittenten van dergelijke e-money-tokens de gebruikers van die tokens ook een claim geven om hun tokens te allen tijde tegen nominale waarde te laten terugbetalen in de valuta waarnaar die tokens verwijzen. Omdat e-money-tokens ook cryptoactiva zijn en ook in termen van consumentenbescherming en marktintegriteit nieuwe uitdagingen kunnen doen ontstaan die specifiek met cryptoactiva verband houden, moeten zij ook worden onderworpen aan regels die in deze verordening worden vastgesteld om een oplossing te bieden voor deze uitdagingen wat betreft consumentenbescherming en marktintegriteit.

(11) Gezien de uiteenlopende risico’s en kansen die cryptoactiva doen ontstaan, moeten regels worden bepaald voor emittenten van cryptoactiva die een rechtspersoon moeten zijn die enigerlei type cryptoactiva aan het publiek aanbiedt of voor die cryptoactiva om toelating tot een handelsplatform voor cryptoactiva verzoekt.

(12) Specifieke regels moeten worden vastgesteld voor entiteiten die cryptoactivadiensten aanbieden. Een eerste categorie van dergelijke diensten omvat het exploiteren van een handelsplatform voor cryptoactiva, de omwisseling van cryptoactiva voor fiduciaire valuta die een wettig betaalmiddel zijn of voor andere cryptoactiva, door voor eigen rekening te handelen, en de dienst om, namens derden, de bewaring en administratie van cryptoactiva te verzorgen of de controle over de toegangsmiddelen tot die cryptoactiva te garanderen. Een tweede categorie van dergelijke diensten is de plaatsing van cryptoactiva, het ontvangen of doorgeven van orders voor cryptoactiva, de uitvoering van orders voor cryptoactiva namens derden en de adviesverlening betreffende cryptoactiva. Eenieder die dergelijke diensten voor cryptoactiva op professionele basis aanbiedt, moet worden beschouwd als een “aanbieder van cryptoactivadiensten”.

(13) Om te garanderen dat de bevoegde autoriteiten alle aanbiedingen aan het publiek van cryptoactiva niet zijnde asset-referenced tokens of e-money-tokens in de Unie of iedere toelating van dergelijke cryptoactiva tot de handel op een handelsplatform voor cryptoactiva correct kunnen monitoren en daarop toezicht kunnen houden, moeten emittenten van cryptoactiva rechtspersonen zijn.

(14) Om de consumentenbescherming te garanderen, moeten kandidaat-kopers van cryptoactiva worden geïnformeerd over de kenmerken, functies en risico’s van cryptoactiva die zij willen aankopen. Indien emittenten van cryptoactiva in de Unie cryptoactiva aan het publiek willen aanbieden of indien zij om toelating van cryptoactiva tot de handel op een handelsplatform voor cryptoactiva verzoeken, moeten zij een informatiedocument (een “crypto-asset white paper”) met verplicht openbaar te maken informatie opstellen, daarvan kennis geven aan hun bevoegde autoriteit en dat publiceren. Dit crypto-asset white paper moet algemene informatie bevatten over de emittent, over het met het opgehaalde kapitaal uit te voeren project, over de aanbieding aan het publiek van cryptoactiva of hun verzoek om toelating tot een handelsplatform voor cryptoactiva, over de aan de cryptoactiva verbonden rechten en verplichtingen, over de onderliggende technologie die voor dergelijke activa wordt gebruikt en de daaraan verbonden risico’s. Om een eerlijke en niet-discriminerende behandeling van houders van cryptoactiva te garanderen, moet de informatie in het crypto-asset white paper, en in voorkomend geval in alle reclame-uitingen met betrekking tot de aanbieding aan het publiek, eerlijk, duidelijk en niet misleidend zijn.

(15) Om een evenredige aanpak te garanderen, mogen de eisen om een crypto-asset white paper op te stellen en te publiceren, niet gelden voor aanbiedingen van cryptoactiva niet zijnde asset-referenced tokens of e-money-tokens die kosteloos worden aangeboden, of voor aanbiedingen van cryptoactiva die uitsluitend worden aangeboden aan gekwalificeerde beleggers in de zin van artikel 2, punt e), van Verordening (EU) 2017/1129 van het Europees Parlement en de Raad ³⁷ en die uitsluitend door dergelijke gekwalificeerde beleggers mogen worden gehouden, of die, per lidstaat, aan een gering aantal personen worden aangeboden, of die uniek zijn en niet inwisselbaar met andere cryptoactiva.

(16) Aan het midden- en kleinbedrijf en aan start-ups mag geen buitensporige regeldruk worden opgelegd. Aanbiedingen aan het publiek van cryptoactiva in de Unie die over een periode van twaalf maanden een adequate geaggregeerde drempel niet overschrijden, moeten dus worden vrijgesteld van de verplichting om een crypto-asset white paper op te stellen. Horizontale EU-wetgeving inzake consumentenbescherming, zoals Richtlijn 2011/83/EU van het Europees Parlement en de Raad ³⁸ , Richtlijn 2005/29/EG van het Europees Parlement en de Raad ³⁹ of Richtlijn 93/13/EEG van de Raad van 5 april 1993 betreffende oneerlijke bedingen in consumentenovereenkomsten ⁴⁰ , en alle daarin vervatte informatieverplichtingen, blijven evenwel van toepassing op die aanbiedingen aan het publiek van cryptoactiva indien er sprake is van betrekkingen tussen ondernemingen en consumenten.

(17) Indien een aanbieding aan het publiek gebruikstokens betreft voor een dienst die nog niet in bedrijf is, mag de looptijd van de aanbieding aan het publiek als beschreven in het crypto-asset white paper niet meer dan twaalf maanden bedragen. Deze beperking van de looptijd van de aanbieding aan het publiek staat los van het moment waarop het product of de dienst daadwerkelijk operationeel wordt en door de houder van een gebruikstoken kan worden gebruikt na afloop van de aanbieding aan het publiek.

(18) Om toezicht mogelijk te maken, moeten emittenten van cryptoactiva, voordat cryptoactiva in de Unie aan het publiek worden aangeboden of voordat die cryptoactiva tot de handel op een handelsplatform voor cryptoactiva worden toegelaten, van hun crypto-asset white paper en, in voorkomend geval, van hun reclame-uitingen kennis geven aan de bevoegde autoriteit van de lidstaat waar zij hun statutaire zetel of een bijkantoor hebben. Emittenten die in een derde land zijn gevestigd, moeten van hun crypto-asset white paper en, in voorkomend geval, van hun reclame-uitingen kennis geven aan de bevoegde autoriteit van de lidstaat waar het de bedoeling is de cryptoactiva aan te bieden of waar in eerste instantie om toelating tot de handel op een handelsplatform voor cryptoactiva wordt verzocht.

(19) Overbodige regeldruk moet worden vermeden. Van de bevoegde autoriteiten mag dus niet worden geëist dat zij een crypto-asset white paper goedkeuren vóór de publicatie ervan. Na publicatie moeten de bevoegde autoriteiten echter de bevoegdheid hebben om te verlangen dat aanvullende informatie in het crypto-asset white paper en, in voorkomend geval, in de reclame-uitingen wordt opgenomen.

(20) De bevoegde autoriteiten moeten een aanbieding aan het publiek van cryptoactiva of de toelating van dergelijke cryptoactiva tot de handel op een handelsplatform voor cryptoactiva kunnen opschorten of verbieden indien bij een dergelijke aanbieding aan het publiek of toelating tot de handel de toepasselijke voorwaarden niet in acht worden genomen. Ook moeten de bevoegde autoriteiten de bevoegdheid hebben om een waarschuwing af te geven dat een emittent niet aan die voorwaarden voldoet, hetzij op hun website, hetzij in een persbericht.

(21) Crypto-asset white papers en, in voorkomend geval, reclame-uitingen waarvan correct is kennisgegeven aan een bevoegde autoriteit, moeten worden gepubliceerd, waarna emittenten van cryptoactiva de mogelijkheid moeten krijgen om hun cryptoactiva in de hele Unie aan te bieden en om toelating van die cryptoactiva tot een handelsplatform voor cryptoactiva te verzoeken.

(22) Als verdere bescherming van consumenten moeten de consumenten die cryptoactiva niet zijnde asset-referenced tokens of e-money-tokens verwerven hetzij rechtstreeks van de emittent, hetzij via een aanbieder van cryptoactivadiensten die de cryptoactiva namens de emittent plaatst, gedurende een beperkte periode na verwerving een herroepingsrecht krijgen. Om ervoor te zorgen dat een aanbieding aan het publiek van cryptoactiva waarvoor de emittent een termijn heeft bepaald, soepel kan worden afgerond, mag dit herroepingsrecht door de consument niet na het einde van de intekenperiode worden uitgeoefend. Voorts mag het herroepingsrecht niet gelden indien de cryptoactiva niet zijnde asset-referenced tokens of e-money-tokens tot de handel op een handelsplatform voor cryptoactiva worden toegelaten, omdat in dat geval de koers van dergelijke cryptoactiva van de fluctuaties op markten voor cryptoactiva zou afhangen.

(23) Zelfs indien zij zijn vrijgesteld van de verplichting tot het publiceren van een crypto-asset white paper, moeten alle emittenten van cryptoactiva niet zijnde asset-referenced tokens of e-money-tokens eerlijk, rechtvaardig en professioneel handelen, moeten zij eerlijk, helder en betrouwbaar met houders van cryptoactiva communiceren, moeten zij belangenconflicten identificeren, voorkomen, beheren en openbaar maken, en moeten zij effectieve administratieve regelingen treffen zodat hun systemen en beveiligingsprotocollen aan de Unienormen voldoen. Om de bevoegde autoriteiten in hun toezichttaken bij te staan, moet de Europese Autoriteit voor effecten en markten (ESMA), in nauwe samenwerking met de Europese Bankenautoriteit (EBA), de opdracht krijgen om voor die systemen en beveiligingsprotocollen richtsnoeren bekend te maken waarin die Unienormen nader worden ingevuld.

(24) Om houders van cryptoactiva verder te beschermen, moeten ten aanzien van de informatie die met het crypto-asset white paper aan het publiek wordt verstrekt, regels inzake civielrechtelijke aansprakelijkheid gelden voor emittenten van cryptoactiva en hun leidinggevend orgaan.

(25) Asset-referenced tokens proberen hun waarde te stabiliseren door te verwijzen naar meerdere fiduciaire valuta, naar één of meer grondstoffen, naar één of meer cryptoactiva, of naar een basket van dergelijke activa. Deze kunnen dus breed ingang vinden bij gebruikers om waarde over te dragen of als betaalmiddel, en houden dus, vergeleken met andere cryptoactiva, hogere risico’s in ten aanzien van consumentenbescherming en marktintegriteit. Voor emittenten van asset-referenced tokens moeten dus strengere voorwaarden gelden dan voor emittenten van andere cryptoactiva.

(26) Zogenaamde algoritmische stablecoins die een stabiele waarde proberen te behouden door middel van protocollen die het aanbod van dergelijke cryptoactiva verhogen of verlagen in reactie op veranderingen in de vraag, hoeven niet als asset-referenced tokens te worden beschouwd op voorwaarde dat zij hun waarde niet proberen te behouden door naar één of meerdere andere activa te verwijzen.

(27) Om correct toezicht op en monitoring van aanbiedingen aan het publiek van asset-referenced tokens te verzekeren, moeten emittenten van asset-referenced tokens een statutaire zetel in de Unie hebben.

(28) Aanbiedingen aan het publiek van asset-referenced tokens in de Unie of verzoeken om toelating van dergelijke cryptoactiva tot de handel op een handelsplatform voor cryptoactiva mogen alleen mogelijk zijn indien de bevoegde autoriteit aan de emittent van dergelijke cryptoactiva een vergunning heeft afgegeven en het crypto-asset white paper voor die cryptoactiva heeft goedgekeurd. Het vergunningvereiste mag echter niet gelden indien de asset-referenced tokens alleen worden aangeboden aan gekwalificeerde beleggers of indien de aanbieding aan het publiek van asset-referenced tokens onder een bepaalde drempel blijft. Kredietinstellingen die op grond van Richtlijn 2013/36/EU van het Europees Parlement en de Raad ⁴¹ een vergunning hebben gekregen, hoeven geen andere vergunning op grond van deze verordening aan te vragen om asset-referenced tokens te mogen uitgeven. In die gevallen moet van de emittent van dergelijke asset-referenced tokens wel nog steeds worden verlangd dat deze een crypto-asset white paper opstelt om kopers in kennis te stellen van de kenmerken en risico’s van die asset-referenced tokens en daarvan kennis geeft aan de betrokken bevoegde autoriteit, vóór publicatie.

(29) Een bevoegde autoriteit moet de toekenning van een vergunning weigeren indien het bedrijfsmodel van de kandidaat-emittent van asset-referenced tokens een ernstige bedreiging voor de financiële stabiliteit, de transmissie van het monetair beleid en de monetaire soevereiniteit kan vormen. De bevoegde autoriteit moet, voordat zij een vergunning kan toekennen of weigeren, de EBA en de ESMA raadplegen en, indien de asset-referenced tokens verwijzen naar Unievaluta, de Europese Centrale Bank (ECB) en de nationale centrale bank die deze valuta uitgeeft. De EBA, de ESMA en, in voorkomend geval, de ECB en de nationale centrale banken moeten de bevoegde autoriteit een niet-bindend advies over de aanvraag van de kandidaat-emittent verschaffen. Indien de bevoegde autoriteit aan een kandidaat-emittent van asset-referenced tokens een vergunning afgeeft, moet zij ook het door die entiteit opgestelde crypto-asset white paper goedkeuren. De vergunning die de bevoegde autoriteit afgeeft, moet gelden in de hele Unie en moet de emittent van asset-referenced tokens in staat stellen die cryptoactiva op de eengemaakte markt aan te bieden en om toelating daarvan tot de handel op een handelsplatform voor cryptoactiva te vragen. Evenzo moet ook het crypto-asset white paper gelden voor de hele Unie, zonder dat lidstaten de mogelijkheid hebben om aanvullende eisen op te leggen.

(30) Om consumenten te beschermen moeten emittenten van asset-referenced tokens steeds duidelijke, waarheidsgetrouwe en niet misleidende informatie aan houders van asset-referenced tokens verstrekken. Het crypto-asset white paper voor asset-referenced tokens moet informatie bevatten over het stabiliseringsmechanisme, over het beleggingsbeleid van de reserveactiva, de regelingen voor de bewaring van de reserveactiva en over de rechten van houders. Indien de emittenten van asset-referenced tokens niet aan alle houders van dergelijke asset-referenced tokens een directe claim op of terugbetalingsrecht tegen de reserveactiva aanbieden, moet het crypto-asset white paper voor asset-referenced tokens een duidelijke en ondubbelzinnige waarschuwing in die zin bevatten. Ook reclame-uitingen van een emittent van asset-referenced tokens moeten dezelfde verklaring bevatten, indien de emittenten geen dergelijke directe rechten aan alle houders van asset-referenced tokens bieden.

(31) Naast informatie in het crypto-asset white paper moeten emittenten van asset-referenced tokens aan houders van dergelijke tokens op doorlopende basis informatie verschaffen. Met name moeten zij, ten minste maandelijks, het bedrag aan in omloop zijnde asset-referenced tokens en de waarde en samenstelling van de reserveactiva op hun website openbaar maken. Emittenten van asset-referenced tokens moeten ook iedere gebeurtenis openbaar maken die een significante impact op de waarde van de asset-referenced tokens of de reserveactiva dreigt te hebben, ongeacht of die cryptoactiva tot de handel op een handelsplatform voor cryptoactiva zijn toegelaten.

(32) Om consumenten te beschermen moeten emittenten van asset-referenced tokens steeds eerlijk, rechtvaardig en professioneel handelen en in het belang van de houders van asset-referenced tokens. Emittenten van asset-referenced tokens moeten een duidelijke procedure opzetten voor de behandeling van klachten van de houders van cryptoactiva.

(33) Emittenten van asset-referenced tokens moeten een beleid uitwerken om belangenconflicten die zich in hun betrekkingen met hun bestuurders, aandeelhouders, cliënten of externe dienstverrichters kunnen voordoen, te identificeren, te beheren en eventueel openbaar te maken.

(34) Emittenten van asset-referenced tokens moeten beschikken over robuuste governanceregelingen, waaronder een duidelijke organisatiestructuur met duidelijk omschreven, transparante en samenhangende verantwoordelijkheden en effectieve procedures voor het identificeren, beheren, monitoren en rapporteren van de risico’s waaraan zij blootstaan of bloot kunnen komen te staan. Het leidinggevende orgaan van die emittenten en hun aandeelhouders moet als betrouwbaar bekend staan, over voldoende deskundigheid beschikken en geschikt zijn wat betreft de bestrijding van het witwassen van geld en het tegengaan van terrorismefinanciering. Emittenten van asset-referenced tokens moeten ook middelen inzetten die evenredig zijn aan de schaal van hun activiteiten, en moeten steeds de continuïteit en regelmatigheid bij de uitoefening van hun activiteiten garanderen. Daartoe moeten emittenten van asset-referenced tokens een bedrijfscontinuïteitsplan vaststellen dat, in het geval dat hun systemen en procedures worden verstoord, ervoor zorgt dat hun centrale betaalactiviteiten worden uitgevoerd. Emittenten van asset-referenced tokens moeten ook over een stevig mechanisme voor interne controle en risicobeoordeling beschikken, alsmede over een systeem dat de integriteit en het vertrouwelijke karakter van de ontvangen informatie garandeert.

(35) Emittenten van asset-referenced tokens bevinden zich doorgaans in het knooppunt van een netwerk van entiteiten die de uitgifte van dergelijke cryptoactiva, de overdracht ervan en de distributie onder de houders ervan verzorgen. Van emittenten van asset-referenced tokens moet dus worden verlangd dat zij met die derde entiteiten passende contractuele regelingen opzetten en in stand houden die het stabiliseringsmechanisme en de belegging van de reserveactiva die de waarde van de activa dekken, de bewaring van die reserveactiva en, in voorkomend geval, de distributie van asset-referenced tokens onder het publiek zeker stellen.

(36) Om de risico’s voor de financiële stabiliteit van het bredere financiële bestel aan te pakken, moeten emittenten van asset-referenced tokens aan kapitaalvereisten worden onderworpen. Die kapitaalvereisten moeten evenredig zijn aan de omvang van de uitgifte van de asset-referenced tokens en moeten dus worden berekend als een percentage van de activareserve die de waarde van de asset-referenced tokens dekt. Bevoegde autoriteiten moeten evenwel het vereiste bedrag aan eigen vermogen kunnen optrekken of verlagen op basis van onder meer de evaluatie van het risicobeoordelingsmechanisme van de emittent, de kwaliteit en volatiliteit van de activareserve die de asset-referenced tokens dekt of de geaggregeerde waarde en het geaggregeerde volume van asset-referenced tokens.

(37) Om de waarde van hun asset-referenced tokens te stabiliseren, moeten emittenten van asset-referenced tokens een activareserve aanleggen die deze cryptoactiva te allen tijde dekt. Emittenten van asset-referenced tokens moeten zorgen voor het prudente beheer van die activareserve en moeten er met name voor waken dat tegenover de creatie en vernietiging van asset-referenced tokens steeds een overeenkomstige toename of afname van de reserveactiva staat en dat dergelijke toename of afname adequaat wordt beheerd om ongunstige effecten op de markt voor de reserveactiva te voorkomen. Emittenten van asset-referenced tokens moeten dus gedragslijnen opstellen, in stand houden en nader uitwerken met een beschrijving van onder meer de samenstelling van de reserveactiva, de allocatie van activa, de omvattende beoordeling van de risico’s die de reserveactiva inhouden, de procedure voor het creëren en vernietigen van de asset-referenced tokens, de procedure voor de aankoop en terugbetaling van de asset-referenced tokens tegen de reserveactiva en, indien de reserveactiva worden belegd, het beleggingsbeleid dat de emittent hanteert.

(38) Om het verliesrisico voor asset-referenced tokens te beperken en om de waarde van die activa te beschermen, moeten emittenten van asset-referenced tokens over een adequaat beleid voor de bewaring van reserveactiva beschikken. Dat beleid moet ervoor zorgen dat de reserveactiva te allen tijde volledig zijn gescheiden van de eigen activa van de emittent, dat de reserveactiva niet worden bezwaard of verpand als zekerheid en dat de emittent van asset-referenced tokens onmiddellijke toegang tot die reserveactiva heeft. De reserveactiva moeten, afhankelijk van de aard ervan, in bewaring worden genomen door een kredietinstelling in de zin van Verordening (EU) nr. 575/2013 of door een vergunninghoudende aanbieder van cryptoactivadiensten. Kredietinstellingen of aanbieders van cryptoactivadiensten die de reserveactiva die de asset-referenced tokens dekken, in bewaring hebben, moeten voor het verlies van die reserveactiva aansprakelijk zijn ten aanzien van de emittent of de houders van asset-referenced tokens, tenzij zij kunnen aantonen dat het verlies het gevolg is van een externe gebeurtenis buiten hun redelijke controle.

(39) Om houders van asset-referenced tokens te beschermen tegen een waardedaling van de activa die de waarde van de tokens dekken, moeten emittenten van asset-referenced tokens de reserveactiva beleggen in veilige activa met een laag risico en met minimaal markt- en kredietrisico. Aangezien de asset-referenced tokens als een betaalmiddel kunnen worden gebruikt, moet alle winst of verlies uit de belegging van de reserveactiva voor rekening komen van de emittent van asset-referenced tokens.

(40) Sommige asset-referenced tokens kunnen alle houders daarvan rechten toekennen, zoals rechten op terugbetaling van of claims op de reserveactiva of op de emittent, terwijl andere asset-referenced tokens misschien niet die rechten aan alle houders daarvan toekennen en het recht op terugbetaling tot specifieke houders beperken. Regels met betrekking tot asset-referenced tokens moeten voldoende flexibel zijn om al die situaties te kunnen afdekken. Emittenten van asset-referenced tokens moeten de houders van asset-referenced tokens dus informeren over de vraag of zij op de emittent een directe claim of rechten op terugbetaling hebben. Indien emittenten van asset-referenced tokens aan alle houders directe rechten op de emittent of op de reserveactiva toekennen, moeten de emittenten precies aangeven onder welke voorwaarden die rechten kunnen worden uitgeoefend. Indien emittenten van asset-referenced tokens die directe rechten op de emittent of op de reserveactiva beperken tot een beperkt aantal houders van asset-referenced tokens, moeten de emittenten toch een minimum aan rechten toekennen aan alle houders van asset-referenced tokens. Emittenten van asset-referenced tokens moeten de liquiditeit van die tokens garanderen door adequate liquiditeitsregelingen af te sluiten en in stand te houden met aanbieders van cryptoactivadiensten die belast zijn met de publicatie op voorspelbare basis van handelbare bied- en laatkoersen voor de aan- en verkoop van de asset-referenced tokens tegen fiduciaire valuta. Indien de waarde van de asset-referenced tokens aanzienlijk afwijkt van de waarde van de reserveactiva, moeten de houders van asset-referenced tokens een recht hebben om direct van de emittent de terugbetaling van hun asset-referenced tokens tegen reserveactiva te eisen. Emittenten van asset-referenced tokens die hun activiteiten vrijwillig stopzetten of die gecontroleerd worden afgewikkeld, moeten over contractuele regelingen beschikken zodat de opbrengsten van de reserveactiva aan de houders van asset-referenced tokens worden uitgekeerd.

(41) Om ervoor te zorgen dat asset-referenced tokens in hoofdzaak als een ruilmiddel en niet voor waardeopslag worden gebruikt, mogen emittenten van asset-referenced tokens — en alle aanbieders van cryptoactivadiensten — geen rente toekennen aan gebruikers van asset-referenced tokens voor de tijd dat die gebruikers deze asset-referenced tokens houden. Sommige asset-referenced tokens en e-money-tokens moeten als significant worden beschouwd vanwege de potentieel grote cliëntenbasis van hun promotoren en aandeelhouders, hun potentieel grote marktkapitalisatie, de potentiële omvang van de activareserve die de waarde van dergelijke asset-referenced tokens of e-money-tokens dekken, het potentieel grote aantal transacties, de potentiële verwevenheid met het financiële bestel of het potentieel grensoverschrijdende gebruik van die cryptoactiva. Significante asset-referenced tokens of significante e-money-tokens die door een groot aantal houders kunnen worden gebruikt en die voor specifieke uitdagingen kunnen zorgen in termen van financiële stabiliteit, transmissie van het monetaire beleid of monetaire soevereiniteit, moeten aan strengere voorwaarden worden onderworpen dan andere asset-referenced tokens of e-money-tokens.

(42) Door hun grootschaligheid kunnen significante asset-referenced tokens grotere risico’s voor de financiële stabiliteit inhouden dan andere cryptoactiva en dan asset-referenced tokens met beperktere uitgiften. Voor emittenten van significante asset-referenced tokens moeten dus strengere voorwaarden gelden dan voor emittenten van andere cryptoactiva of asset-referenced tokens met beperktere uitgiften. Zij moeten met name worden onderworpen aan hogere kapitaalvereisten en aan interoperabiliteitsvereisten en moeten een beleid inzake liquiditeitsbeheer uitzetten.

(43) Emittenten van asset-referenced tokens moeten beschikken over een plan voor een gecontroleerde afwikkeling zodat de rechten van de houders van de asset-referenced tokens beschermd worden indien emittenten van asset-referenced tokens hun activiteiten stopzetten of indien hun activiteiten in overeenstemming met nationale insolventiewetgeving gecontroleerd worden afgewikkeld.

(44) Emittenten van e-money-tokens moeten beschikken over een vergunning hetzij als kredietinstelling op grond van Richtlijn 2013/36/EU hetzij als elektronischgeldinstelling op grond van Richtlijn 2009/110/EG, en zij moeten, tenzij in deze verordening anders is bepaald, de desbetreffende operationele voorwaarden van Richtlijn 2009/110/EG in acht nemen. Emittenten van e-money-tokens moeten een crypto-asset white paper opstellen en hun bevoegde autoriteit daarvan kennis geven. Indien de uitgifte van e-money-tokens onder een bepaalde drempel blijft of indien e-money-tokens uitsluitend door gekwalificeerde beleggers mogen worden gehouden, hoeven emittenten van dergelijke e-money-tokens niet aan de voorwaarden inzake vergunningverlening onderworpen te worden. Emittenten moeten echter wel steeds een crypto-asset white paper opstellen en hun bevoegde autoriteit daarvan kennis geven.

(45) Houders van e-money-tokens moeten een claim krijgen op de emittent van de betrokken e-money-tokens. Houders van e-money-tokens moeten steeds een recht krijgen op terugbetaling te allen tijde en tegen nominale waarde met de fiduciaire valuta waarnaar het e-money-token verwijst. Emittenten van e-money-tokens moeten de mogelijkheid hebben om een vergoeding te eisen indien houders van e-money-tokens om terugbetaling van hun tokens in fiduciaire valuta verzoeken. Die vergoeding moet in verhouding staan tot de daadwerkelijk door de emittent van e-money-tokens gemaakte kosten.

(46) Emittenten van e-money-tokens, en alle aanbieders van cryptoactivadiensten, mogen geen rente toekennen aan houders van e-money-tokens voor de tijd dat die houders deze e-money-tokens houden.

(47) Het crypto-asset white paper dat een emittent van e-money-tokens opstelt, moet alle relevante informatie over die emittent en over de aanbieding van e-money-tokens of de toelating daarvan tot de handel op een handelsplatform voor cryptoactiva bevatten die noodzakelijk is om kandidaat-kopers een doordacht aankoopbesluit te laten nemen en de risico’s te laten begrijpen die aan de aanbieding van e-money-tokens verbonden zijn. Het crypto-asset white paper moet ook uitdrukkelijk vermelden dat houders van e-money-tokens een claim krijgen in de vorm van een recht om hun e-money-tokens te allen tijde tegen nominale waarde in fiduciaire valuta te laten terugbetalen.

(48) Indien een emittent van e-money-tokens de in ruil voor e-money-tokens ontvangen gelden belegt, moeten die gelden worden belegd in activa die in dezelfde valuta luiden als de valuta waarnaar het e-money-token verwijst, om valutarisico te vermijden.

(49) Significante e-money-tokens kunnen grotere risico’s voor de financiële stabiliteit inhouden dan niet-significante e-money-tokens en traditioneel elektronisch geld. Daarom moeten emittenten van dergelijke significante e-money-tokens aan aanvullende voorwaarden worden onderworpen. Deze emittenten van e-money-tokens moeten met name worden onderworpen aan hogere kapitaalvereisten dan andere emittenten van e-money-tokens en aan interoperabiliteitsvereisten en zij moeten een beleid inzake liquiditeitsbeheer uitzetten. Emittenten van e-money-tokens moeten ook bepaalde voorwaarden in acht nemen die gelden voor emittenten van asset-referenced tokens, zoals vereisten inzake de bewaring van de reserveactiva, beleggingsregels voor de reserveactiva en de verplichting om een plan voor een gecontroleerde afwikkeling op te stellen.

(50) Cryptoactivadiensten mogen alleen worden aangeboden door rechtspersonen die een statutaire zetel in een lidstaat hebben en die van de bevoegde autoriteit van de lidstaat waar hun statutaire zetel is gevestigd, een vergunning als aanbieder van cryptoactivadiensten hebben gekregen.

(51) Deze verordening moet voor in de Unie gevestigde personen de mogelijkheid onverlet laten om op eigen initiatief cryptoactiva te ontvangen van een onderneming uit een derde land. Indien een onderneming uit een derde land uitsluitend op eigen initiatief van een in de Unie gevestigde persoon diensten aanbiedt, mogen de cryptoactiva niet worden aangemerkt als zijnde in de Unie aangeboden. Indien een onderneming uit een derde land cliënten of potentiële cliënten in de Unie benadert, dan wel cryptoactivadiensten of -activiteiten promoot of daarvoor adverteert, mag dit niet als een op eigen initiatief van de cliënt aangeboden cryptoactivadienst worden aangemerkt. In dat geval moet de onderneming uit een derde land een vergunning als aanbieder van cryptoactivadiensten krijgen.

(52) Gezien de betrekkelijk kleine omvang van aanbieders van cryptoactivadiensten tot op heden, moet de bevoegdheid inzake vergunningverlening aan en toezicht op dergelijke dienstenaanbieders aan nationale bevoegde autoriteiten worden toevertrouwd. De vergunning moet worden verleend, geweigerd of ingetrokken door de bevoegde autoriteit van de lidstaat waar de entiteit haar statutaire zetel heeft. In die vergunning moet worden vermeld voor welke cryptoactivadiensten de aanbieder van cryptoactivadiensten een vergunning krijgt, en zij moet gelden voor de hele Unie.

(53) Om bij te dragen aan de transparantie voor houders van cryptoactiva wat betreft het aanbieden van cryptoactivadiensten, moet de ESMA een register van aanbieders van cryptoactivadiensten aanleggen dat informatie moet bevatten over de entiteiten die een vergunning hebben gekregen om die diensten in de Unie aan te bieden. Dat register moet ook de crypto-asset white papers bevatten waarvan bevoegde autoriteiten is kennisgegeven en die door emittenten van cryptoactiva zijn gepubliceerd.

(54) Sommige ondernemingen die onder de Uniewetgeving inzake financiële diensten vallen, moeten de mogelijkheid krijgen om zonder een voorafgaande vergunning cryptoactivadiensten aan te bieden. Kredietinstellingen met een vergunning op grond van Richtlijn 2013/36/EU behoeven geen nieuwe vergunning om cryptoactivadiensten aan te bieden. Ook beleggingsondernemingen waaraan op grond van Richtlijn 2014/65/EU een vergunning is afgegeven om één of meerdere beleggingsdiensten in de zin van die richtlijn aan te bieden die vergelijkbaar zijn met de cryptoactivadiensten die zij voornemens zijn aan te bieden, moeten in de hele Unie cryptoactivadiensten kunnen aanbieden zonder een aanvullende vergunning.

(55) Om bescherming van de consumenten, de marktintegriteit en de financiële stabiliteit te garanderen, moeten aanbieders van cryptoactivadiensten steeds eerlijk, rechtvaardig en professioneel handelen en in het belang van hun cliënten. Cryptoactivadiensten moeten als “financiële diensten” in de zin van Richtlijn 2002/65/EG van het Europees Parlement en de Raad worden beschouwd ⁴² . Wanneer de contracten tussen aanbieders van cryptoactivadiensten en consumenten van op afstand worden verkocht, moeten zij onder die richtlijn vallen. Aanbieders van cryptoactivadiensten moeten hun cliënten duidelijke, waarheidsgetrouwe en niet misleidende informatie verschaffen en hen waarschuwen over de risico’s die aan cryptoactiva zijn verbonden. Aanbieders van cryptoactivadiensten moeten hun tariefbeleid openbaar maken, moeten een klachtenprocedure opzetten en moeten beschikken over een robuust beleid om belangenconflicten te identificeren, te voorkomen, te beheren en openbaar te maken.

(56) Om de bescherming van consumenten te verzekeren, moeten aanbieders van cryptoactivadiensten een aantal prudentiële vereisten in acht nemen. Die prudentiële vereisten moeten worden bepaald als een vast bedrag of in verhouding tot hun vaste kosten van het voorgaande jaar, afhankelijk van de soorten diensten die zij aanbieden.

(57) Voor aanbieders van cryptoactivadiensten moeten strenge organisatorische vereisten gelden. Hun leidinggevenden en belangrijkste aandeelhouders moeten geschikt zijn wat betreft de bestrijding van het witwassen van geld en het tegengaan van terrorismefinanciering. Aanbieders van cryptoactivadiensten moeten leidinggevenden en personeel in dienst hebben die over voldoende vaardigheden, kennis en ervaring beschikken en moeten alle redelijke maatregelen nemen voor het vervullen van hun taken, onder meer door het opstellen van een bedrijfscontinuïteitsplan. Zij moeten over gedegen mechanismen voor interne controle en risicocontrole beschikken, alsmede over afdoende systemen en procedures om de integriteit en het vertrouwelijke karakter van ontvangen informatie te garanderen. Aanbieders van cryptoactivadiensten moeten over de nodige regelingen beschikken om van alle transacties, orders en diensten die zij met betrekking tot cryptoactiva aanbieden, alle gegevens te kunnen bijhouden. Zij moeten ook over systemen beschikken die mogelijk marktmisbruik door cliënten aan het licht brengen.

(58) Om de consumentenbescherming te garanderen, moeten aanbieders van cryptoactivadiensten over afdoende regelingen beschikken om de eigendomsrechten van door cliënten gehouden cryptoactiva veilig te stellen. Indien hun bedrijfsmodel verlangt dat zij geldmiddelen in de zin van artikel 4, punt 25, van Richtlijn (EU) 2015/2366 van het Europees Parlement en de Raad ⁴³ aanhouden in de vorm van bankbiljetten, muntstukken, giraal geld of elektronisch geld dat eigendom is van hun cliënten, moeten aanbieders van cryptoactivadiensten die geldmiddelen bij een kredietinstelling of een centrale bank plaatsen. Aanbieders van cryptoactivadiensten mogen alleen een vergunning krijgen om met betrekking tot de cryptoactivadiensten die zij aanbieden, betalingstransacties te verrichten, indien zij over een vergunning als betalingsinstelling overeenkomstig Richtlijn (EU) 2015/2366 beschikken.

(59) Afhankelijk van de diensten die zij aanbieden en als gevolg van de specifieke risico’s die elk van deze diensten oplevert, moeten aanbieders van cryptoactivadiensten worden onderworpen aan voor die diensten specifieke vereisten. Aanbieders van cryptoactivadiensten die namens derden bewaarnemings- en beheerdiensten voor cryptoactiva aanbieden, moeten met hun cliënten een contractuele relatie met bindende contractuele bepalingen hebben en moeten een bewaringsbeleid vaststellen en ten uitvoer leggen. Die aanbieders van cryptoactivadiensten moeten ook aansprakelijk worden gehouden voor eventuele schade als gevolg van een ICT-gerelateerd incident, met inbegrip van een door een cyberaanval veroorzaak incident, diefstal of storing.

(60) Om markten voor cryptoactiva ordelijk te laten functioneren, moeten aanbieders van cryptoactivadiensten die een handelsplatform voor cryptoactiva exploiteren, over gedetailleerde exploitatieregels beschikken, moeten zij ervoor zorgen dat hun systemen en procedures voldoende veerkrachtig zijn en moeten zij worden onderworpen aan pre- en posttransactionele transparantievereisten die aan de markt voor cryptoactiva zijn aangepast. Aanbieders van cryptoactivadiensten moeten ervoor zorgen dat transacties die op hun handelsplatform voor cryptoactiva worden uitgevoerd, snel in de DLT worden afgewikkeld en vastgelegd. Aanbieders van cryptoactivadiensten die een handelsplatform voor cryptoactiva exploiteren, moeten ook over een transparante vergoedingenstructuur voor de aangeboden diensten beschikken, om te vermijden dat orders worden geplaatst die aan marktmisbruik of ongecontroleerde transactievoorwaarden kunnen bijdragen.

(61) Om de consumentenbescherming te verzekeren, moeten aanbieders van cryptoactivadiensten die cryptoactiva omwisselen voor fiduciaire valuta of andere cryptoactiva door hun eigen kapitaal te gebruiken, een niet-discriminerend commercieel beleid vaststellen. Zij moeten ofwel handelbare bied- en laatkoersen bekendmaken ofwel de methode die zij gebruiken om de koers te bepalen van cryptoactiva die zij willen kopen of verkopen. Zij moeten ook aan posttransactionele transparantievoorwaarden worden onderworpen. Aanbieders van cryptoactivadiensten die namens derden orders voor cryptoactiva uitvoeren, moeten een uitvoeringsbeleid vastleggen en moeten steeds trachten het best mogelijke resultaat voor hun cliënten te bekomen. Zij moeten alle noodzakelijke maatregelen treffen om te voorkomen dat hun personeelsleden informatie over orders van cliënten misbruiken. Aanbieders van cryptoactivadiensten die orders ontvangen en deze orders aan andere aanbieders van cryptoactivadiensten doorgeven, moeten procedures voor de snelle en correcte toezending van die orders toepassen. Aanbieders van cryptoactivadiensten mogen geen geldelijke of niet-geldelijke tegemoetkomingen ontvangen voor het doorgeven van die orders aan een bepaald handelsplatform voor cryptoactiva of aan andere aanbieders van cryptoactivadiensten.

(62) Aanbieders van cryptoactivadiensten die cryptoactiva voor potentiële gebruikers plaatsen, moeten, voordat een contract wordt afgesloten, aan die personen informatie meedelen over de wijze waarop zij die diensten willen uitvoeren. Zij moeten ook specifieke maatregelen nemen om te beletten dat die activiteit tot belangenconflicten aanleiding geeft.

(63) Om de consumentenbescherming te verzekeren, moeten aanbieders van cryptoactivadiensten die over cryptoactiva advies geven, hetzij op verzoek van een derde, hetzij op eigen initiatief, van hun cliënten een voorlopige beoordeling maken wat betreft hun ervaring, kennis, doelstellingen en hun vermogen om verliezen te dragen. Indien de cliënten de aanbieders van cryptoactivadiensten geen informatie verstrekken over hun ervaring, kennis, doelstellingen en vermogen om verliezen te dragen, of indien het helder is dat die cliënten niet over voldoende ervaring of kennis beschikken om de betrokken risico’s te begrijpen, dan wel geen verliezen kunnen dragen, moeten aanbieders van cryptoactivadiensten die cliënten waarschuwen dat de cryptoactiva of cryptoactivadiensten misschien niet voor hen geschikt zijn. Wanneer advies wordt verstrekt, moeten aanbieders van cryptoactivadiensten een verslag opstellen, waarin de behoeften en vragen van de cliënt en het verstrekte advies worden samengevat.

(64) Het is noodzakelijk om het vertrouwen van gebruikers in markten voor cryptoactiva en in de marktintegriteit te garanderen. Daarom moeten regels worden vastgesteld die afschrikkend werken ten aanzien van marktmisbruik voor tot de handel op een handelsplatform voor cryptoactiva toegelaten cryptoactiva. Aangezien emittenten van cryptoactiva en aanbieders van cryptoactivadiensten echter zeer vaak mkb-bedrijven zijn, zou het onevenredig zijn om alle bepalingen van Verordening (EU) nr. 596/2014 van het Europees Parlement en de Raad ⁴⁴ op hen toe te passen. Daarom is het noodzakelijk om specifieke regels vast te stellen die bepaalde gedragingen verbieden die het vertrouwen van gebruikers in markten voor cryptoactiva en de integriteit van markten voor cryptoactiva dreigen aan te tasten, zoals handel met voorwetenschap, wederrechtelijke mededeling van voorwetenschap en marktmanipulatie wat betreft cryptoactiva. Deze specifieke regels inzake marktmisbruik ten aanzien van cryptoactiva moeten worden toegepast indien cryptoactiva tot de handel op een handelsplatform voor cryptoactiva zijn toegelaten.

(65) Bevoegde autoriteiten moeten voldoende bevoegdheden krijgen om toezicht te houden op de uitgifte van cryptoactiva, met inbegrip van asset-referenced tokens of e-money-tokens, alsmede op aanbieders van cryptoactivadiensten, met inbegrip van de bevoegdheid om een uitgifte van cryptoactiva of het aanbieden van een cryptoactivadienst op te schorten of te verbieden, en om een onderzoek in te stellen naar inbreuken op de regels inzake marktmisbruik. Gezien het grensoverschrijdende karakter van markten voor cryptoactiva moeten bevoegde autoriteiten onderling samenwerken om inbreuken op het rechtskader voor cryptoactiva en markten voor cryptoactiva aan het licht te brengen en te ontmoedigen. Bevoegde autoriteiten moeten ook de bevoegdheid krijgen om sancties op te leggen aan emittenten van cryptoactiva, met inbegrip van asset-referenced tokens of e-money-tokens, en aan aanbieders van cryptoactivadiensten.

(66) Significante asset-referenced tokens kunnen als ruilmiddel worden gebruikt en om grote volumes betalingstransacties grensoverschrijdend uit te voeren. Om toezichtarbitrage tussen de lidstaten te vermijden, dient de EBA de taak te krijgen om toezicht te houden op de emittenten van significante asset-referenced tokens zodra dergelijke asset-referenced tokens als significant zijn aangemerkt.

(67) De EBA moet een college van toezichthouders voor emittenten van significante asset-referenced tokens oprichten. Die emittenten bevinden zich doorgaans in het knooppunt van een netwerk van entiteiten die de uitgifte van dergelijke cryptoactiva, de overdracht ervan en de distributie onder de houders ervan verzorgen. De leden van het college van toezichthouders moeten dus alle bevoegde autoriteiten omvatten van de betrokken entiteiten en aanbieders van cryptoactivadiensten die onder meer instaan voor de bewaring van reserveactiva, de exploitatie van handelsplatforms voor cryptoactiva indien de significante asset-referenced tokens tot de handel worden toegelaten, alsook de aanbieders van cryptoactivadiensten die de bewaring en het beheer van de significante asset-referenced tokens namens de houders ervan voor hun rekening nemen. Het college van toezichthouders moet bijdragen aan de samenwerking en informatie-uitwisseling tussen zijn leden en moet niet-bindende adviezen uitbrengen over toezichtmaatregelen of veranderingen in de vergunningverlening ten aanzien van de emittenten van significante asset-referenced tokens, dan wel over de betrokken entiteiten die diensten of activiteiten met betrekking tot de significante asset-referenced tokens verrichten.

(68) De op grond van Richtlijn 2009/110/EG met het toezicht belaste bevoegde autoriteiten moeten toezicht uitoefenen op emittenten van e-money-tokens. Gezien evenwel het potentieel wijdverbreide gebruik van significante e-money-tokens als betaalmiddel en de risico’s die zij voor de financiële stabiliteit kunnen inhouden, is een duaal toezicht door zowel de bevoegde autoriteiten als de EBA op emittenten van significante e-money-tokens noodzakelijk. De EBA moet toezicht houden op de inachtneming door emittenten van significante e-money-tokens van de specifieke aanvullende vereisten die in deze verordening voor significante e-money-tokens worden vastgesteld.

(69) De EBA moet een college van toezichthouders oprichten voor emittenten van significante e-money-tokens. Emittenten van significante e-money-tokens bevinden zich doorgaans in het knooppunt van een netwerk van entiteiten die de uitgifte van dergelijke cryptoactiva, de overdracht ervan en de distributie onder de houders ervan verzorgen. De leden van het college van toezichthouders voor emittenten van significante e-money-tokens moeten dus alle bevoegde autoriteiten omvatten van de betrokken entiteiten en aanbieders van cryptoactivadiensten die onder meer instaan voor de exploitatie van handelsplatforms voor cryptoactiva, indien de significante e-money-tokens tot de handel worden toegelaten, alsook de aanbieders van cryptoactivadiensten die de bewaring en het beheer van de significante e-money-tokens namens de houders ervan voor hun rekening nemen. Het college van toezichthouders voor emittenten van significante e-money-tokens moet bijdragen tot de samenwerking en informatie-uitwisseling tussen zijn leden en moet niet-bindende adviezen uitbrengen over veranderingen in vergunningverlening of toezichtmaatregelen ten aanzien van de emittenten van significante e-money-tokens, dan wel over de betrokken entiteiten die diensten of activiteiten verrichten met betrekking tot de significante e-money-tokens.

(70) Om op significante e-money-tokens toezicht te kunnen houden, moet de EBA over de bevoegdheid beschikken om onder meer inspecties ter plaatse uit voeren, toezichtmaatregelen te nemen en geldboeten op te leggen. Ook moet de EBA de bevoegdheid krijgen om toezicht te houden op de inachtneming door emittenten van significante e-money-tokens van aanvullende vereisten die in deze verordening worden vastgesteld.

(71) De EBA moet aan emittenten van significante asset-referenced tokens en aan emittenten van significante e-money-tokens vergoedingen berekenen om haar kosten te dekken, waaronder haar vaste kosten. Voor emittenten van significante asset-referenced tokens moet de vergoeding in verhouding staan tot de omvang van hun reserveactiva. Voor emittenten van significante e-money-tokens moet de vergoeding evenredig zijn aan het bedrag van de in ruil voor de significante e-money-tokens ontvangen geldmiddelen.

(72) Om de eenvormige toepassing van deze verordening te garanderen, moet aan de Commissie, overeenkomstig artikel 290 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie (VWEU), de bevoegdheid worden overgedragen wetgevingshandelingen vast te stellen ten aanzien van wijzigingen van de definities in deze verordening om deze aan te passen aan de technologische en marktontwikkelingen, om de criteria en drempels vast te stellen om uit te maken of een asset-referenced token of e-money-token als significant moet worden aangemerkt, en om het soort en het bedrag van de heffingen te bepalen die de EBA kan innen voor het toezicht op emittenten van significante asset-referenced tokens of van significante e-money-tokens. Het is van bijzonder belang dat de Commissie bij haar voorbereidende werkzaamheden tot passende raadplegingen overgaat, onder meer op deskundigenniveau, en dat die raadplegingen gebeuren in overeenstemming met de beginselen die zijn vastgelegd in het Interinstitutioneel Akkoord van 13 april 2016 over beter wetgeven ⁴⁵ . Met name om te zorgen voor gelijke deelname aan de voorbereiding van gedelegeerde handelingen moeten het Europees Parlement en de Raad alle documenten op hetzelfde tijdstip ontvangen als de deskundigen van de lidstaten, en hebben hun deskundigen systematisch toegang tot de vergaderingen van de deskundigengroepen van de Commissie die zich bezighouden met de voorbereiding van de gedelegeerde handelingen.

(73) Om de coherente toepassing van deze verordening te bevorderen, met inbegrip van een afdoende bescherming van beleggers en consumenten in de Unie, moeten technische normen worden ontwikkeld. Het zou doelmatig en passend zijn om de EBA en de ESMA, als organen met hooggespecialiseerde expertise, te belasten met de uitwerking van aan de Commissie voor te leggen ontwerpen van technische reguleringsnormen die geen beleidskeuzen inhouden.

(74) De Commissie moet worden gemachtigd om technische reguleringsnormen vast te stellen die door de ESMA en de EBA zijn ontwikkeld met betrekking tot de procedure voor het goedkeuren van crypto-asset white papers die kredietinstellingen hebben opgesteld wanneer zij asset-referenced tokens uitgeven, de in een aanvraag voor een vergunning als emittent van asset-referenced tokens te verstrekken informatie, de methodiek voor het berekenen van kapitaalvereisten voor emittenten van asset-referenced tokens, goverenanceregelingen voor emittenten van asset-referenced tokens, de informatie die nodig is voor het beoordelen van een gekwalificeerde deelneming in het kapitaal van een emittent van asset-referenced tokens, de procedure voor belangenconflicten die emittenten van asset-referenced tokens hebben uitgewerkt, het soort activa waarin emittenten van asset-referenced tokens mogen beleggen, de verplichtingen die aan aanbieders van cryptoactivadiensten worden opgelegd om de liquiditeit van asset-referenced tokens te garanderen, de klachtenprocedure voor emittenten van asset-referenced tokens, het functioneren van het college van toezichthouders voor emittenten van significante asset-referenced tokens en voor emittenten van significante e-money-tokens, de informatie die noodzakelijk is om gekwalificeerde deelnemingen in het kapitaal van de aanbieder van cryptoactivadiensten te beoordelen, de informatie-uitwisseling tussen bevoegde autoriteiten, de EBA en de ESMA op grond van deze verordening, en de samenwerking tussen de bevoegde autoriteiten en derde landen. De Commissie moet die technische reguleringsnormen vaststellen bij gedelegeerde handelingen op grond van artikel 290 VWEU en overeenkomstig de artikelen 10 tot en met 14 van Verordening (EU) nr. 1093/2010 van het Europees Parlement en de Raad ⁴⁶ en van Verordening (EU) nr. 1095/2010 van het Europees Parlement en de Raad ⁴⁷ .

(75) Aan de Commissie moet de bevoegdheid worden verleend om door de EBA en de ESMA opgestelde technische uitvoeringsnormen vast te stellen met betrekking tot machineleesbare formats voor crypto-asset white papers, de standaardformulieren, templates en procedures voor het aanvragen van een vergunning als emittent van asset-referenced tokens, de standaardformulieren en templates voor de uitwisseling van informatie tussen bevoegde autoriteiten onderling en tussen bevoegde autoriteiten, de EBA en de ESMA. De Commissie dient deze technische uitvoeringsnormen vast te stellen door middel van uitvoeringshandelingen overeenkomstig artikel 291 VWEU en artikel 15 van Verordening (EU) nr. 1093/2010 en artikel 15 van Verordening (EU) nr. 1095/2010.

(76) Daar de doelstellingen van deze verordening, namelijk het aanpakken van de versnippering van het rechtskader dat van toepassing is op emittenten van cryptoactiva en aanbieders van cryptoactivadiensten en het verzekeren van het correcte functioneren van markten voor cryptoactiva terwijl toch consumentenbescherming, marktintegriteit en financiële stabiliteit worden geborgd, niet voldoende door de lidstaten kunnen worden verwezenlijkt, maar door het creëren van een kader waarbinnen zich een bredere grensoverschrijdende markt voor cryptoactiva en aanbieders van cryptoactivadiensten kan ontwikkelen, beter door de Unie kunnen worden verwezenlijkt, kan de Unie, overeenkomstig het in artikel 5 van het Verdrag betreffende de Europese Unie neergelegde subsidiariteitsbeginsel, maatregelen nemen. Overeenkomstig het in hetzelfde artikel neergelegde evenredigheidsbeginsel gaat deze verordening niet verder dan nodig is om deze doelstellingen te verwezenlijken.

(77) Om te vermijden dat disruptie plaatsvindt van marktdeelnemers die diensten en activiteiten verrichten met betrekking tot cryptoactiva die vóór de inwerkingtreding van deze verordening zijn uitgegeven, moeten emittenten van dergelijke cryptoactiva worden vrijgesteld van de verplichting om een crypto-asset white paper te publiceren en van andere toepasselijke vereisten. Die overgangsbepalingen mogen echter niet gelden voor emittenten van asset-referenced tokens, voor emittenten van e-money-tokens of voor aanbieders van cryptoactivadiensten die hoe dan ook een vergunning moeten krijgen zodra deze verordening van toepassing wordt.

(78) Klokkenluiders kunnen nieuwe informatie onder de aandacht van bevoegde autoriteiten brengen, hetgeen die laatsten helpt om inbreuken op deze verordening aan het licht te brengen en sancties op te leggen. Deze verordening moet er dan ook voor zorgen dat er passende regelingen worden ingevoerd waarmee klokkenluiders de bevoegde autoriteiten op daadwerkelijke of potentiële inbreuken op deze verordening attent kunnen maken, en tegen represailles worden beschermd. Een en ander moet gebeuren door Richtlijn (EU) 2019/1937 van het Europees Parlement en de Raad ⁴⁸ zodanig te wijzen dat deze ook op inbreuken op deze verordening van toepassing wordt.

(79) De toepassing van deze verordening moet met 18 maanden worden uitgesteld zodat technische reguleringsnormen, technische uitvoeringsnormen en gedelegeerde handelingen kunnen worden vastgesteld die noodzakelijk zijn om bepaalde onderdelen van deze verordening nader in te vullen.